Adela Balboa y Gómez
Adela Balboa y Gómez (1852, Madrid – 1890, Madrid) foi una noble española que, al nun tener descendencia, dexó declaráu nel so testamentu la donación d'un legáu pa la fundación d'un Hospital Casa de Salú.[1] Esti centru, construyíu na Avenida de la Reina Victoria de Madrid, foi'l primeru nel que s'acoyó a muyeres pa formales como enfermeres y pasó a llamase Hospital Central de la Cruz Roja española San Xosé y Santa Adela n'avientu de 1918.[2]
Adela Balboa y Gómez | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Madrid, 1852 |
Nacionalidá | España |
Muerte | Madrid, 1890 (37/38 años) |
Trayeutoria
editarBalboa morrió a los 38 años mientres una intervención quirúrxica.[3] Ensin herederos ascendentes nin descendentes, mandó los trés cuartes partes de la so fortuna pa la creación en 1890 d'una fundación que la so misión yera la construcción d'un Hospital Casa de Salú, que se va denominar de San Xosé y Santa Adela, n'honor a la so benefactora.[4]
Nomó patronu de la fundación al xinecólogu madrilanu y médicu personal Eduardo Castillo y Piñeiro, a quien-y confirió una misión:
“la construcción d'una casa de salú pa les enfermedaes contaxoses… infeicioses de cualquier clase… y p'enfermedaes propies de la muyer” nes que s'atendiera gratuitamente a “criaos y criaes d'esta Corte”.[5]
Los sos albacees, Castillo y Casimiro Gómez Vildósola, escoyeron un llugar al norte de Madrid pa la so construcción,[6] que s'empecipió en 1893 y foi dirixida pol arquiteutu Xosé Marañón. Les obres concluyir en 1908 con un conxuntu de cuatro pabellones de planta rectangular, paralelos dos a dos, con una ilesia allugada nel centru del pabellón principal y flanqueada por dos pasos de carruaxes qu'apuerten a un xardín central. L'hospital nun pudo funcionar debíu al escosamientu de los fondos fundacional que lu fixeron posible, colo que quedó abandonada mientres 5 años.[5]
Nel distritu de Tetuán de Madrid, onde ta tamién l'Hospital que se construyó col so legáu, esiste una cai dedicada al so nome dende 1887.[7]
Referencies
editar- ↑ «cruz colorada-san-jose-y-santa-adela Hospital de la Cruz Roja San Xosé y Santa Adela». Consultáu'l 6 de xineru de 2018.
- ↑ Silvia Martínez Antón. «L'asistencia sanitaria na Guerra Civil Española: Les enfermeres de la Cruz Roja.». Universidá de Cantabria. Consultáu'l 6 de xineru de 2018.
- ↑ Conceyu de Madrid (febreru de 1985). «Revista "Villa de Madrid"». Consultáu'l 6 de xineru de 2018.
- ↑ Blasco, Vicente Corbatón (2017) (en castellanu). La fundación del hospital de San Xosé y Santa Adela. https://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=133470. Consultáu'l 20 d'avientu de 2017.
- ↑ 5,0 5,1 «Historia de Adela Balboa y Gómez». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-12-22. Consultáu'l 20 d'avientu de 2017.
- ↑ (en castellanu) cruz colorada-de-san-jose-y-santa-adela/ Hospital de la Cruz Roja de San Xosé y Santa Adela. Rutes Pangea. 21 d'agostu de 2015. http://www.rutaspangea.com/hospital-de-la cruz colorada-de-san-jose-y-santa-adela/. Consultáu'l 6 de xineru de 2018.
- ↑ «Mujer, reales o de ficción, nel actual caleyeru madrilanu». Conceyu de Madrid. Consultáu'l 6 de xineru de 2018.