Alderique:Khmeres Roxos

Probablemente, la forma asturiana tien de ser "Khmers [o Khmeres] Bermeyos [o Coloraos]". Internacionalmente (non namái en francés) trescríbese como Khmer. Esa "Kh" representa el soníu que en castellán s'escribe "j" (d'ehí "Jemer Rojo"), pero nun esiste na mayoría de les llingües (que trescriben "Kh") y tampoco n'asturianu, yá que la hache sopuntiada nun representa exactamente esi soníu. Poro, pémeque la trescripción "H.emer" tien daqué de castellanismu, y que l'asturianu tien d'usar la trescripción internacional. Por otru llau "roxu", n'asturianu, tien el significáu 'de la color de l'oru', que nun ye lo qu'equí se quier referir. De toes maneres, ye ciertu que roxu tamién significa 'comunista' popularmente (al través del castellán "rojo") y quiciabes podría caltenese entendiendo "Khmer roxu" como "Khmer comunista". Sicasí, anecio en pensar que sería meyor "Bermeyos" o "Coloraos", términos más tradicionales.

Toi d'alcuerdu dafechu con tolo anterior. La h. (cmo la l.l) ye una grafía dialectal. Poro ta reservada casique esclusivamente pa trescribir un soníu presente en delles palabres de los dialectos orientales (que tienen f nos equivalentes centrales y occidentales) . Nun me paez qu'hebia munchos khmeres pela parte de Cangues d'Onís, polo que nun hai razón pa usar esta grafía.

Por supuestu, evitando chistes fáciles sobre'l color del pelo de los khemeres, lo de roxos tampoco ye mui apropiao. La palabra que s'usa n'asturianu pa los comunistes ye'l castellanismu rojo, que s'usa ensin nenguna adpatación fonética. Tengo oyío munches veces frases como "Al padre de Fulanín matáronlu pela guerra porque yera rojo". A naide se -y ocurriría dicir nesti contestu "roxu", que diba resultar grotesco.

D'usar rojo na llingua escrita, que nun me paez necesario nesti casu, habría que ponelo en cursiva, como les palabres d'otres llingües (software, baguette, glamour ...)

Meyor Khmeres coloraos o khmeres bermeyos, sí. Motán 09:07, 4 avientu 2005 (UTC)

Lo de H.emeres o Khemeres nun lo discuto. Pero falar de Khemeres coloraos o bermeyos suena, por dicilo dalgún mou, raro, raro, raro. Roxu por 'rojo comunista' ye daqué abondo emplegáu, polo menos oyilo bien de vegáes nel mi entornu. Amás, camiento que roxu, coloráu o bermeyu son sinónimos: l'acepción de color oru o mostaza pa mí que se refier namás al pelu de les persones. Nun sé. Jesusito 13:02, 4 avientu 2005 (UTC)

Sí, claro que suena raro "khmer bermeyu" o "khmer coloráu", lo mesmo que "cruz bermeya" o "cruz colorada". Creo que ye la diglosia que sufrimos y que fai que tamos avezaos a usar la palabra castellana ("rojo") en cuenta de l'asturiana ("coloráu") pa contestos consideraos más abstractos o menos allegaos al terruñu. Ye dalgo asemayao, me paez, a lo que pasa col piescu: muncha xente usa esta palabra pa la fruta que garra del árbol que tien en casa, mientres que diz "melocotón" pa la fruta que compra o pa pidir un zumu nun chigre.

Creo, como dixi antes, que la xente usa "rojo" asina, n'español (a veces "roju") y non "roxu" col significáu de "comunista" o "republicanu" (falando de la República del 31, claro). Pero puedo equivocame. ¿Tienes sentío de verdá "roxu" en dalgún casu?.

Nun toi mui seguru que "roxu" y "coloráu" seyan totalmente sinónimos . Paezme que n'asturianu roxu-a, o tien exactamente'l mesmu significáu qu'en llatín la palabra "rubeus -a -um" : color anaranxada, ente amariella y colorada. Nesta llingua usábense otros axetivos pa designar les coses coloraes (cerasinus, coccineus, ruber, rutilus...). Al final, la mayoría de les llingües romániques adoptaron derivaos de "rubeus" pa designar esta color (rojo, rouge ...). "Rubeus" dio otra palabra n'español: rubio, que sólo s'aplica a la color amariella del pelo (estremándola de "pelirrojo").


N'asturianu el deriváu de rubeus siguió gurdando'l mesmu sen qu'en llatín y especializose pal color del pelo ("rubio" y "pelirrojo"), pero nun garró casi nunca el de "coloráu", nun siendo en formes como "arroxar" (calentar el fornu hasta que se ponga coloráu).

Creo que lleí en dalgún sitiu que pasa dalgo semeyao n'occitanu, onde ros -rossa tien el mesmu significáu que "roxu" n'asturianu (nun se fai la distinción del francés ente "roux" y "blond") mientres que pa lo colorao úsase rog, roja.

Personalmente soi partidariu d'usar les formes "coloráu" o "bermeyu". Sicasí, he de reconocer que nel diccionariu de García Arias García Arias y nel de l'Academia dan-y a la palabra "roxu" el sentíu de "izquierdista" o "cumunista" y hasta'l de "colorao". Como dicía l'otru "doctores tien la Ilesia". Asina que, anque nun correspuenda a la visión que yo tengo de la llingua, paezme qu'ha d'usase la forma que tu propones. Saludos. Motán 14:23, 4 avientu 2005 (UTC)

Si quies nomar Cruz Colorada a la Cruz Roxa, como quieras. Pero los khemeres nun yeren de color bermeyu. Yeren rojos, comunistes, roxos. Onde quedó el 'Puxa Asturies Roxa!!' de los comunistes de los setenta. Nun valió pa ná la transición nin el bable es escueles. ;). Pa mio güela, el mi coche yera roxu (coloráu), nun ye dalgo qu'invente, de verdá. Miré tolos diccionarios que teo por casa y roxu ye sinónimu de coloráu nuna de les dos acepciones almitíes. La otra ye la de rubiu o peliroxu. El español influi, de xuru, pero pienso que nun ye daqué a evitar porque sí. usuariu:jesusito

Comienza una discusión acerca de Khmeres Roxos

Escribir un mensaje
Volver a la páxina «Khmeres Roxos».