Prunus dulcis

especie de planta
(Redirixío dende Almendrales)

L'almendral[1] (Prunus dulcis, sinónimu Prunus dulcis), ye un árbol caducifoliu de la familia de les arrosaes. Esta especie pertenez al subxéneru Amygdalus del xéneru Prunus.

Prunus dulcis
almendral
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Rosidae
Orde: Rosales
Familia: Rosaceae
Subfamilia: Amygdaloideae
Tribu: Amygdaleae
Xéneru: Prunus
Subxéneru: Amygdalus
Especie: P. dulcis
(Mill.) D.A.Webb
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Almendres
Tamañu de porción
Enerxía 576 kcal 2408 kJ
Carbohidratos 21.55 g
 • Zucres 4.20 g
 • Fibra alimentaria 12.5 g
Grases 49.93 g
Proteínes 21.15 g
Agua 4.41 g
Retinol (vit. A) 0 μg (0%)
Tiamina (vit. B1) 0.205 mg (16%)
Riboflavina (vit. B2) 1.138 mg (76%)
Niacina (vit. B3) 3.618 mg (24%)
Vitamina B6 0.137 mg (11%)
Vitamina C 0 mg (0%)
Vitamina E 25.63 mg (171%)
Vitamina K 0 μg (0%)
Calciu 269 mg (27%)
Cobre 0.99 mg (0%)
Fierro 3.71 mg (30%)
Magnesiu 270 mg (73%)
Fósforu 481 mg (69%)
Potasiu 733 mg (16%)
Sodiu 1 mg (0%)
Cinc 3.12 mg (31%)
% de la cantidá diaria encamentada p'adultos.
Fonte: Almendres na base de datos de nutrientes del USDA.
[editar datos en Wikidata]
Aspeutu xeneral.

Descripción editar

Puede algamar de 3 a 5 m d'altor. De tarmu llisu, verde y dacuando mariellu cuando ye nuevu, pasa a ser sedáu, escamosu, cremosu y abuxáu cuando ye adultu. Son de fueya caduca, les fueyes son simples, llanceolaes, llargues, estreches y apuntiaes, de 7,5 a 12,5 cm de llargor y color verde intensu, con cantos dentaos o festoneaos. La flor solitaria o en grupos de 2 o 4, ye pentámera con cinco sépalos, cinco pétalos con colores variables ente blancu y rosáu dependiendo de les especies d'unos 3 a 5 cm de diámetru. Los frutos d'unos 3 a 6 cm de llargor en drupa con exocarpio y mesocarpiu correosos y endocarpiu duru, oblongos, elipsoidales, con carne seco, tomentosos, de color verde, dehiscentes. Tarda de 5 a 6 meses en maurecer desque cuaya.

Frutu editar

 
Almendres entá nel árbol.

El frutu del almendral ye l'almendra. L'aceite d'esti frutu ye utilizáu como emoliente, y la esencia d'almendres amargoses en perfumería, pol so arume. Almendruco o alloza ye'l frutu tienru y neñón. Tamién se denomina —por estensión— almendra a la grana de cualquier frutu drupáceo: por casu l'almendra» del piescu, el albaricoque o la ciruela. L'aceite d'almendres ye usáu en caltenimientu de preseos musicales como la dulzaina.

Nutrición editar

Cada 100 g d'almendra común apurren 2383 kJ o 570 kcal, apurriendo dosis de vitamines B, vitamina B6; otres vitamines na cual ye rica l'almendra ye la B9 o folato, tiamina, riboflavina, niacina y Y, vitamina B5; tamién ye pervalible l'apurra de minerales esenciales.

Na repostería española ye bien usada como ingrediente na ellaboración de postres tradicionales como los (turrones), mazapanes, tartes (tarta de Santiago), xelaos, dulces, aperitivos, etc. La horchata d'almendra tamién ye bien consumida.

 
Ilustración
 
Flores

Propiedaes editar

Dende antiguu utilizáronse distintos partes de la planta como antitusígeno, hipotensor y hepatoprotector, ente otros. Les sos propiedaes principales son les d'emoliente dermatolóxicu, llaxante, antiinflamatoriu, cicatrizante y antiespasmódico. La lleche y l'aceite d'almendres tamién s'usó, como aplicación esterna, pal cuidu de la piel.

En medicina l'aceite d'almendres usar pal tratamientu de la dermatitis, psoriasis, pieles seques, quemadures superficiales y pol estriñimientu.[2] L'aceite de la variante amargosu ye antiespasmódico en pequeñes dosis, pero siempres tendrá de ser llográu so prescripción médica por cuenta de la toxicidá de la planta.[3] Amás la lleche d'almendres tien una aplicación dietética pol so altu conteníu en nutrientes .

Simboloxía editar

L'almendral floria bien llueu, en cuanto la temperatura devasa los seis graos en febreru. Primero que apaezan les fueyes, la copa esplota nuna esuberancia de flores blanques.[4]

Cola so cúpula de flores blanques, l'almendral, árbol de la mocedá, de l'allegría, tresmite una idea de pureza, de nobles sentimientos; por eso acomúñase al amor xuvenil, al amor puro, al primer amor.

La mitoloxía griega esplica esta simboloxía al traviés del mitu de los amantes Fílide y Acamante. Toles civilizaciones que conocieron l'almendral allegráronse ante la vista de los primeros almendrales encendíos símbolos del amor xuvenil.[4]

So esi almendral floríu, :tou cargáu de flor
-recordé-, yo arrenegué :la mio

mocedá ensin amor.

Güei, en metá de la vida :paré a meditar...
¡Mocedá nunca vivida, :quién

te volviera suañar!

Antonio Machado

Requerimientos edafoclimáticos editar

Ye una especie frutal de zones templaes. A diferencia d'otres especies de Prunus, presenta requerimientos de fríu relativamente baxos pa una fayadiza rotura de la dormición y entamu de la nueva estación de crecedera. Estos requerimientos varien ente 200 y 500 hores de fríu, según les variedaes cultivaes.[5] L'almendral ye bien susceptible a les xelaes primaverales, polo que se beneficia con iviernos bien definíos. La mayoría de los almendraless cultívense en secanu, sobre suelos sueltos y arenosos.

Espardimientu editar

Multiplícase de normal por inxertu sobre patrones de delles variedaes d'almendral (Garrigues) o sobre híbridos de pescal × almendral (GF677 y otros), l'usu como patrón del almendral amargosu cayó en desusu, anque foi utilizáu mientres munchos años por ser más resistente a la seca y a los suelos caliares.

Los híbridos d'almendral x piescu amuesen carauterístiques destacaes como portainxertos p'almendral.[6][7] Esisten amás trabayos disponibles que valoren l'apaición de nuevos portainjertos y variedaes.[8]

La gran mayoría de les variedaes cultivaes anguaño son autofértiles, el polen d'una variedá puede polinizarse a sigo mesma. Por ello, yá nun se fai necesaria la presencia de dos variedaes distintes nes esplotaciones.

Procedencia editar

L'almendral tien el so orixe nes rexones montascoses d'Asia central (Persia, Mesopotamia), onde ye cultiváu dende dómines remotes (5000 a 4000 e.C.); y, al traviés de rutes comerciales, por toles civilizaciones primitives. Foi probablemente introducíu polos fenicios n'España, país que se convirtió na actualidá nel segundu productor mundial (60.000 Tm. en granu, añu 2009) tres Estaos Xuníos d'América (650.000 Tm. en granu, añu 2009).[ensin referencies]

Dalgunes de les variedaes más cultivaes editar

 
Almendra tipo 'Fita' d'Eivissa
 
Flores d'almendral.
 
Flor del almendral
  • Atocha: variedá española bien granible y con almendra calidable
  • Ayles: variedá de floriamientu tardíu y maduración de media estación
  • Cristomorto: variedá italiana de floriamientu tardíu y maduración media
  • Esmorecimientu Largueta: variedá española de producción media-alta
  • Esmorecimientu coloráu: variedá española de floriamientu tempranu
  • Ferraduel: variedá francesa de floriamientu tardíu, bien granible
  • Ferragnès: variedá francesa bien brengosa y granible de floriamientu tardíu
  • Garrigues: variedá bien brengosa. Frutu pequeñu arrondáu y grana pequeña
  • Guara: variedá de floriamientu tardíu y maduración temprana. Autofertil
  • Largueta: la variedá tradicional más cultivada y amontesada n'Aragón
  • Marcona: considerada como la variedá de mayor calidá a nivel mundial
  • Moncayo: variedá de floriamientu tardíu
  • Nonpareil: variedá de floriamientu semiprecoz
  • Tuono: variedá italiana de floriamientu tardíu
  • Antoñeta (R): variedá llograda pol CEBES-CSIC en Murcia (España). De floriamientu tardíu y autofertil
  • Marta(R): variedá llograda pol CEBES-CSIC en Murcia (España). De floriamientu tardíu y autofertil
  • Belona(R):variedá llograda pol CITA en Zaragoza(España). De floriamientu tardíu y autofertil, pebida asemeyada a Marcona
  • Soleta(R):variedá llograda pol CITA en Zaragoza(España). De floriamientu tardíu y autofertil, pebida asemeyada a Largueta
  • Penta (cov): variedá llograda pol CEBES-CSIC en Murcia (España). De floriamientu extratardía y autofertil, 10–20 dempués que ferragnes
  • Tardona (cov): variedá llograda pol CEBES-CSIC en Murcia (España). De floriamientu extratardía y autofertil, 15–30 dempués que ferragnes

Principales plagues editar

Taxonomía editar

Prunus dulcis describióse por Philip Miller como Amygdalus dulcis en 1768, y depués atribuyíu al xéneru Prunus por David Allardyce Webb y espublizóse en Feddes Repertorium, 74(1–2): 24, nel añu 1967.[9]

El basiónimo Prunus amygdalus Batsch, 1801 non Stokes, 1812 tien preferencia y reemplaza el sinónimu Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webbb, 1967.

Basónimu
Prunus amygdalus Batsch non Stokes
Sinonimia
  • Amygdalus amara (L. ex C.F.Ludw.) Hayne
  • Amygdalus communis [a] dulcis Borkh.
  • Amygdalus communis subvar. amara (L. ex C.F.Ludw.) Rouy & E.G.Camus
  • Amygdalus communis subvar. dulcis (DC.) Rouy & E.G.Camus
  • Amygdalus communis subvar. macrocarpa (Poit. & Turpin) Rouy & E.G.Camus
  • Amygdalus communis var. amara L. ex C.F.Ludw.
  • Amygdalus communis var. dulcis (Borkh.) Borkh.
  • Amygdalus communis var. dulcis DC. in Lam. & DC.
  • Amygdalus communis var. fragilima Ficalho & Cout.
  • Amygdalus communis var. fragilis Borkh. ex Ser. in DC.
  • Amygdalus communis var. fragilis Pers.
  • Amygdalus communis var. macrocarpa (Poit. & Turpin) Ser. in DC.
  • Amygdalus communis var. ossea Gren. in Gren. & Godr.
  • Amygdalus communis var. sativa (Mill.) Du Roi
  • Amygdalus communis L.
  • Amygdalus dulcis Mill.
  • Amygdalus elata Salisb.
  • Amygdalus fragilis Borkh.
  • Amygdalus macrocarpa Poit. & Turpin in

Duhamel * Amygdalus sativa Mill.

  • Druparia amygdalus Clairv.
  • Prunus amygdalus var. amara (L. ex C.F.Ludw.) Focke in W.D.J.Koch
  • Prunus amygdalus var. dulcis (DC.) Koehne
  • Prunus amygdalus var. fragilis Borkh. ex Focke in W.D.J.Koch
  • Prunus amygdalus var. macrocarpa (Poit. & Turpin) Bean
  • Prunus amygdalus var. sativa (Mill.) Focke in W.D.J.Koch
  • Prunus amygdalus Batsch non Stokes
  • Prunus communis f. amara (L. ex C.F.Ludw.) C.K.Schneid.
  • Prunus communis f. dulcis (DC.) C.K.Schneid.
  • Prunus communis f. macrocarpa (Poit. & Turpin) C.K.Schneid.
  • Prunus communis subsp. fragilis Arcang.
  • Prunus communis subvar. amara (L. ex C.F.Ludw.) Asch. & Graebn.
  • Prunus communis subvar. sativa (Mill.) Asch. & Graebn.
  • Prunus communis var. fragilis (Borkh. ex Focke) C.K.Schneid.
  • Prunus communis (L.) Arcang.
  • Prunus dulcis var. amara (L. ex C.F.Ludw.) Buchheim in

Zander * Prunus dulcis var. amara (L. ex C.F.Ludw.) H.E.Moore

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. URL de la referencia: http://sabencia.net/1esq.php?consulta1=almendral.
  2. (n'inglés) Paul Pitchford, Healing with whole foods: Asian traditions and modern nutrition, p.532
  3. (n'inglés) Dietrich Frohne i Hans Jürgen Pfänder. Poisonous plants: a handbook for doctors, pharmacists, toxicologists, p.338
  4. 4,0 4,1 Herrero Uceda, Miguel: "L'alma de los árboles". 2008. Elam Editores. ISBN 9788493658502
  5. Sozzi, Gabriel O. (ochobre de 2008). Árboles frutales. Ecofisioloxía, cultivu y aprovechamientu, 1ª reimpresión, Buenos Aires: Facultá d'Agronomía, páx. 53. ISBN 950-29-0974-7.
  6. Felipe, A. J.; Socies i Company, R.; Gómez Aparisi, J. (1998). «The almond rootstock ideotype» (n'inglés). Acta Horticulturae 470:  páxs. 181-187. 
  7. Felipe, A. J.; Gómez Aparisi, J.; Socies i Company, R. (1998). «Breeding almond x peach hybrid rootstocks at Zaragoza (Spain)» (n'inglés). Acta Horticulturae 470:  páxs. 195-199. 
  8. Socio i Company, R.; Rubio-Cabetas, J. M.; Alonso, J. M.; Kodad, O.; Gomez Aparisi, J. (2010). «An overview of almond cultivars and rootstocks: challenges and perspectives», Zakynthinos, G.: XIV GREMPA Meeting on Pistachios and Almonds (n'inglés). Zaragoza: CIHEAM / FAO / AUA / TEI Kalamatas / NAGREF, páx. 205-214.
  9. Prunus dulcis en Trópicos
  10. «Prunus dulcis». Real Xardín Botánicu: Proyeutu Anthos. Consultáu'l 27 de payares de 2009.
  11. Prunus dulcis en Catalogue of life
  12. The Plant List

Bibliografía editar

  • Prunus dulcis n'Árboles Ibéricos
  • Anonymous. 1986. List-Based Rec., Soil Conserv. Serv., U.S.D.A. Database of the U.S.D.A., Beltsville.
  • Cronquist, A.J., N. H. Holmgren & P. K. Holmgren. 1997. Vascular plants of the intermountain west, U.S.A., subclass Rosidae (except Fabales). 3A: 1–446. In A.J. Cronquist, A. H. Holmgren, N. H. Holmgren, J. L. Reveal & P. K. Holmgren (eds.) Intermount. Fl.. Hafner Pub. Co., New York.
  • Hickman, J. C. 1993. The Jepson Manual: Higher Plants of California 1–1400. University of California Press, Berkeley.

Enllaces esternos editar