Castellbò
Castellbò ye un nucleu de población del conceyu de Montferrer i Castellbò (Alto Urgel) asitiáu nel valle del mesmu nome. Ye la cabeza de la entidá municipal descentralizada de la Villa y valle de Castellbó. En 1970 foi amestáu al conceyu de Aravell, creando'l términu municipal de Montferrer y Castellbó.
Castellbò | |
---|---|
Alministración | |
País | España |
Autonomía | Cataluña |
Provincia | provincia de Lleida |
Contorna | Altu Urgell |
Conceyu | Montferrer i Castellbò |
Entidá municipal descentralitzada | Vila i Vall de Castellbò (en) |
Tipu d'entidá | entidá singular de población |
Xeografía | |
Coordenaes | 42°22′30″N 1°21′22″E / 42.374951°N 1.356055°E |
Superficie | 105.99 km² |
Altitú | 802 m |
Demografía | |
Población | 82 hab. (2019) |
Porcentaxe | 100% de Vila i Vall de Castellbò (en) |
Densidá | 0,77 hab/km² |
Situación
editarLa villa de Castellbò, qu'en 1991 tenía 89 habitantes, atopar nun escobiu, a 802 m d'altitú, ente'l serráu de la Borda (1.150 m) y los estribos de Roca Redona. Ye un llugar de camín obligáu de los antiguos caminos que xuníen la La Seu d'Urgell col Pallars Sobirà. Castellbó atopar nun replano del monte onde estan les ruines del antiguu castiellu de Castellbò, que foi derruido por orde de Fernando'l Católicu en 1513, anque la capiya de San Pedro y San Francisco del castiellu derrocóse sieglos más tarde.[1]
Pa llegar a esta población hai que tomar la carretera qu'enllaza la N-260 cola estación d'esquí de San Juan del Pandorial. Castellbò atopar a nueve quilómetros de la N-260.[2]
Historia
editarLa población foi'l centru del Vizcondáu de Castellbó y yera un cuartu qu'entendía, amás de la villa y del valle del so nome, los valles d'Aguilar y de Pallerols, los llugares de Taus, Castells, Castellàs, Biscarbo, Malvei, Guils del Cantó, Vilarubla, Solans, Gramos, l'honor de Conorbau y salvaguardar de Adrall y de la Parróquia de Hortó.[3]
L'antiguu términu municipal de Castellbò, d'unos 105,99 km², entendía'l sector central y septentrional del términu actual, esto ye, tol valle de Castellbò, anque pol sector norte emponer a la Ribera o valle del Romadriu, ente que Avellanet, unu de los nucleos del términu, pertenecía xeográficamente al valle de Pallerols.[1]
Esplica'l Spilldel de 1519, que la villa taba cercada y que tenía dos torres, la del Serrat y la de Malbec. Güei caltiénse una torre de la muralla con ángulos arrondaos, esmocada, y tamién dalgún fragmentu de los antiguos murios. Les cais de la población son estreches y trabancoses, y desagüen na plazoleta presidida pola gran ilesia colexada. La villa caltién munches cases del sieglu XV y XVI, dalgunes coles típiques parés o tabiques de yelsu y lloses, reforzaos por vigues de madera en forma d'aspa con balcones de galería y barandielles de madera.[1]
Edificios d'interés
editarDestaca la colexata de Santa Maria de Castellbò, la Virxe del Remediu de Castellbò, la Cruz de Palu de Castellbò, los palombares, el castiellu y la ponte.
Ponte de Castellbó
editarLa ponte xune'l nucleu central de la villa col arrabalde asitiáu a la otra vera del ríu, más al sur.[2] Construyíu sobre'l ríu de Castellbó, afluente del ríu Segre, tien un arcu bien grande de piedra y reforzáu con cementu. Ta declaráu como Bien Cultural d'Interés Local.[4]
Ye mentáu na Respuesta de los Valles de Castellbò al cuestionariu de Zamora, de 1788, según los términos siguientes: "Ai [...] una ponte d'un arcu, llargu 22 vares 6 palmos, anchu 1 vara 7 palmos, alto 7 vares y mieu él pasa andar real. Nun ta bien calteníu, nun se sabe la so antigüedá nin l'Arquiteutu que-y fixo nin quien mandó face-y."[2]
Acontecimientos
editarEl Mercáu Cátaro de Castellbò ye un mercáu añal de tipu medieval que s'entama cada añu al pueblu. El mercáu recuerda'l pasáu cátaro de la población, so del Vizcondáu de Castellbó. Hai una ventena de paraes, puede vese el Fueu Inquisitorial a cargu del Grupu de Diaños del Alt Urgell.[5]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 L'Enciclopèdia (ed.): «Montferrer i Castellbò. Altres indrets del terme». Archiváu dende l'orixinal, el 2021-06-06.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ajuntament de Montferrer i Castellbò (ed.): «Pont de Castellbò». Pla d'ordenació urbanística municipal: Catàleg de béns protegits páxs. 41-42. Consultáu'l 9 de mayu de 2012.
- ↑ Gran Enciclopedia Catalana (ed.): «Castellbò» (catalán). l'Enciclopèdia.
- ↑ Direcció Xeneral del Patrimoni Cultural de la Generalitat de Catalunya (ed.): «Pont de Castellbó». Pat.mapa: arquiteutura. Consultáu'l 9 de mayu de 2012.
- ↑ altpirineu.org (ed.): «Castellbò prepara'l mercat càtar». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-04-05.
Enllaces esternos
editar