Coordenaes ecuatoriales
Les coordenaes ecuatoriales son un tipu de coordenaes celestes que determinen l'allugamientu d'un oxetu na esfera celeste respeutu al ecuador celeste y al equinocciu vernal. Denómense Declinación y Ascensión reuta y son equivalentes a la llatitú y llonxitú xeográfiques.
| Coordenaes ecuatoriales | |
|---|---|
| Coordenaes celestes | |
 |
El Sol, per aciu del movimientu real de la Tierra describe una trayeutoria aparente sobro l'esfera celeste denomada, lo mesmo que'l planu que la caltién, eclíptica. A la llinia perpendicular a esti planu denómase-y Exe de la eclíptica, metantu que Oblicuidá de la Eclíptica ye l'ángulu que forma la eclíptica col ecuador celeste. Anguaño val: 23º 26'.
La Llinia d'equinoccios ye l'interseición del Ecuador cola Eclíptica. L'interseición d'esta llinia cola esfera celeste son los puntos equinocciales. Se noma puntu vernal o puntu Aries, al puntu au se proyeuta'l Sol al pasar del hemisferiu Sur al norte.
Orixe de les coordenaes y unidaes
editar
Les referencies fundamentales son:
- L'equinocciu vernal, o Puntu Aries, pa l'Ascensión Reuta.
- L'ecuador celeste, pa la Declinación.
L'equinocciu vernal ye'l puntu d'interseición de la eclíptica col planu ecuatorial celeste, per onde'l Sol pasa de Sur a Norte de talu planu, nel so movimientu aparente pela eclíptica.
L'ecuador celeste ye'l círculu que resulta de la interseición del planu ecuatorial terrestre cola esfera celeste. Ésta y la Tierra, son concéntriques. Mindando l'exe de rotación de la Tierra tenemos l'Exe del mundu, o exe de rotación del movimientu diurnu.
La llinia d'equinoccios (exe x), el diámetru ecuatorial perpendicular (exe y) y l'exe del mundu (exe z), formen el triedru au se representen les coordenaes reutillinies ecuatoriales. A desemeyanza de les coordenaes horizontales, que tán lligaes a cada llugar d'observación en particular, ye dicir, son coordenaes llocales, les coordenaes ecuatoriales non, darréu que tán referíes a l'esfera celeste. Son una referencia independiente del puntu d'observación. L'equinocciu vernal y l'ecuador celeste nun cimblen, se tea onde se tea. Pol contrariu, l'horizonte llocal y el puntu Sur de les coordenaes horizontales, son distintes pa cada observador. Arriendes, les coordenaes horizontales y horaries cambeen aína, l'ángulu horariu camuda 15º per hora, por efeutu de la rotación de la Tierra, metantu que les coordenaes ecuatoriales, afeutaes pola precesión y nutación, tán práuticamente inmóviles n'intervalos non mui grandes de tiempu. De toes toes, en midides abondo precises hai de considerar talos movimientos pa efeutuar les correiciones afayaízes.
L'ascensión reuta, abreviadamente AR, y denotada por α ("alfa"), ye l'ángulu, midíu sobro l'ecuador celeste, abarcáu ente'l Puntu Aries (equinocciu vernal) y el círculu horariu o meridianu que pasa pel oxetu allupáu. Equival a la llonxitú xeográfica. El so sen positivu ye'l direutu o antihorariu, el mesmu de la rotación terrestre vista dende'l polu Norte. Les sos unidaes son les angulares, espresaes n'hores: 24 hores correspuenden a 360°, 1 hora a 15º, etcétera.
Círculu horariu o meridianu celeste d'un astru ye'l círculu máximu que pasa pel astru y los polos celestes.
La declinación ye l'ángulu que formen l'ecuador celeste y l'oxetu. Pa oxetos allugaos ente l'ecuador y el polu norte, la declinación ye positiva y, en casu contrariu, ñegativa. La declinación denótase con δ ("delta"). Equival a la llatitú xeográfica.
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Coordenaes ecuatoriales.
Datos: Q208617- Multimedia: Equatorial coordinate system
