La criósfera (gr. κρύος (cryos), "fríu", "escarcha" o "xelu" y σφαῖρα (esfera) "globu") ye'l términu que describe les partes de la superficie de la Tierra onde l'agua atopar n'estáu sólidu, qu'inclúi'l xelu del mar, el xelu del llagu, el xelu del ríu, los glaciares, les capes de xelu y terrén conxeláu (qu'inclúi'l permafrost). Polo tanto hai una amplia superposición cola hidrosfera.

Mapa del planeta Tierra coles zones de la criósfera marcaes.

La criosfera ye una parte integral del sistema climáticu global, con importantes venceyos y reacciones xeneraes al traviés de la so influencia nos fluxos d'enerxía de superficie y el mugor, les nubes, la precipitación, la hidroloxía, la circulación atmosférico y oceánico. Al traviés d'estos procesos de retroalimentación, la criosfera xuega un papel significativu nel clima global y na respuesta al modelu climáticu del cambéu global. Anguaño la mayor parte de la criósfera allúgase nes rexones polares del planeta, principalmente nel inlandsis de L'Antártida (aproximao'l 90 % de la criósfera superficial) siguida de Groenlandia y les otres islles del océanu Árticu, depués d'esto les otres principales zones de criósfera son los altos montes con "nieves perpetues" (por casu nos visos de los Andes y l'Himalaya, y los Campos de Xelu patagónicos argentinochilenos. A entamos del sieglu presente debíu al calentamientu global d'orixe antrópico gran parte de la criósfera, que ye una de les principales reserves d'agua duce de la Tierra, tase derritiendo, esto nótase principalmente nos montes (con retrocesu de glaciares) y nes rexones ártiques. La criosfera superficial ye un principal factor del albedu del planeta Tierra y con tal albedu facilita la baxa de la temperatura permediu del planeta.

Ver tamién

editar

Referencies

editar

La Criósfera, Ventanes al Universu.