Décimu Silano foi un escritor romanu de familia noble del sieglu II e.C., espertu en idoma púnicu y lliteratura púnica.

Décimu Silano
Vida
Nacimientu Antigua Roma
Nacionalidá Antigua Roma
Muerte valor desconocíu, 
Familia
Padre Décimo Junio Silano
Madre valor desconocíu
Fíos/es
Hermanos/es
Familia
Pueblu Junios Silanos (es) Traducir
Estudios
Llingües falaes llatín
idioma púnicu
Oficiu escritortraductor
Cambiar los datos en Wikidata

Tres la destrucción romana de Cartago, en 146 e.C., el conteníu de les llibreríes cartaxineses foi distribuyíu ente los reis de Numidia, pero un trabayu foi consideráu demasiáu importante pa perdese: el manual agrícola de Magón. Esti estensu tratáu (28 tomos) foi tresportáu a Roma, y el Senáu encargó a Silano la traducción de tala obra. Escontra'l mesmu periodu, realizóse una adautación al griegu per parte de Casio Dionisio de Útica.[3]

Traducíu por Silano, el trabayu empieza col conseyu xeneral, recoyíu por Columela:

Quien mercó tierres tendría de vender la so casa na ciudá, d'esa manera nun va deseyar adorar a los dioses urbanos del llar en llugar d'a los del campu. Quien prefiera la so residencia na ciudá nun precisa terrenes nel campu
Columela, D'Agricultura 1.1.18.[4]

La traducción de Silano perdióse, al igual que'l trabayu orixinal de Magón, pero por aciu la traducción el trabayu de Magón trescaló la tradición agrícola romana. Ye mentáu de cutiu por escritores romanos posteriores.

Fragmentos

editar

Lo que sigue ye una llista de fragmentos, citaos por autores romanos posteriores, de la obra de Magón traducida:

  • Si merques una granxa, viende la to casa na ciudá (ver la cita más arriba).[5]
  • Los viñeos más granibles miren al norte.[6]
  • Cómo llantar viñes.[7]
  • Cómo podar viñes.[8]
  • Cómo llantar olivares.[9]
  • Cómo llantar árboles frutales.[10]
  • Cómo recoyer yerbes de banzáu.[11]
  • Preparando granos y llegumes pa moler.[12]
  • Cómo escoyer a los gües.[13]
  • Notes sobre la salú del ganáu.[14]
  • Mules y potros d'África. Mules y potrinos nel docenu mes tres la so concepción.[15]
  • Notes sobre los animales de granxa.[16]
  • Consiguiendo abeyes col cadabre d'una vaca o güe[17]
  • L'apicultor nun tien de matar a los zánganos.[18]
  • Cómo caltener les granaes.[19]
  • Cómo ellaborar el meyor «passum» (vinu de pases).[20]

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Digital Prosopography of the Roman Republic. Identificador DPRR: 1543. Data de consulta: 26 xunetu 2024. Llingua de la obra o nome: inglés.
  2. Afirmao en: Digital Prosopography of the Roman Republic. Identificador DPRR: 1543. Apaez como: D. Iunius (160) Silanus. Data de consulta: 10 xunu 2021. Llingua de la obra o nome: inglés.
  3. Pliniu, Naturalis Historia 18.22 y cf. 1.18
    Cicerón, De Oratore 1.249
    Varrón, De Re Rustica 1.1.10
    Columela, D'Agricultura 1.1.13, 12.4.2.
  4. Traducíu dende la versión inglesa, de Harrison Boyd Ash.
  5. Pliniu, Naturalis Historia 18.35
    Columela, D'Agricultura 1.1.18.
  6. Columela, D'Agricultura 3.12.5.
  7. Pliniu, Naturalis Historia 17.80, 128; Columela, D'Agricultura 3.15.3-5 and 5.5.4, cf. Virxiliu, Xeórxiques 2.348-353.
  8. Columela, D'Agricultura 4.10.1.
  9. Pliniu, Naturalis Historia 17.93; Columela, De Arboribus 4.10.1.
  10. Pliniu, Naturalis Historia 17.63-64, 131.
  11. Pliniu, Naturalis Historia 21.110-112.
  12. Pliniu, Naturalis Historia 18.97-98.
  13. Columela, D'Agricultura 6.1.3.
  14. Varrón, De Re Rustica 2.5.18.
  15. Varrón, De Re Rustica 2.1.27; Columela, D'Agricultura 6.37.3.
  16. Varrón, De Re Rustica 3.2.13.
  17. Columela, D'Agricultura 9.14.6.
  18. Columela, D'Agricultura 9.15.3.
  19. Columela, D'Agricultura 12.46.5.
  20. Columela, D'Agricultura 12.39.1.

Enllaces esternos

editar