Departamentu L'Antártida Arxentina

El departamentu L'Antártida Arxentina (departamentu Sector Antárticu Arxentín hasta'l 27 d'ochobre de 2017) ye una de los cinco[1] subdivisiones territoriales de la provincia de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur na República Arxentina. Ta conformáu por toles tierres y barreres de xelu asitiaes dientro del sector de L'Antártida entendíu ente los meridianos 25°O y 74°O, el paralelu 60°S y el polu sur.[2] Tien 964 847 km², siendo'l mayor departamentu de la provincia.[3]

Departamentu L'Antártida Arxentina
Alministración
PaísBandera d'Arxentina Arxentina
Provincia[[d:Special:EntityPage/Q44832|10px
Tipu d'entidá departamentu d'Arxentina
Xeografía
Coordenaes 75°00′S 49°30′W / 75°S 49.5°O / -75; -49.5
Superficie 964847 km²
Demografía
Población 213 hab. (2010)
Densidá 0 hab/km²
Cambiar los datos en Wikidata

El 27 d'ochobre de 2017​ por llei de la Llexislatura de la provincia de Tierra del Fueu[4] foi derogáu'l decretu territorial 149/70 que creó'l departamentu col nome de departamentu Sector Antárticu Arxentín, renombrándolo como departamentu L'Antártida Arxentina ya incluyendo dientro del mesmu a les islles Orcadas del Sur qu'hasta entós formaben parte del departamento Islles del Atlánticu Sur.

Dende la entrada a valir del Tratáu Antárticu el 23 de xunu de 1961 tola área que depués pasó a ser el departamentu quedó so la so xurisdicción, polo que l'exerciciu d'actos soberanos arxentinos facer ensin perxuiciu de los derechos exercíos per otros países firmantes del tratáu. La totalidá del territoriu ye reclamada pol Reinu Xuníu como parte del Territoriu Antárticu Británicu, y el sector occidental dende'l meridianu 53° O ye reclamáu por Chile como parte del Territoriu Chilenu Antárticu.

Historia editar

Arxentina realizó na isla Decepción la so toma de posesión formal del territoriu continental antárticu'l 8 de payares de 1942, por aciu l'allugamientu d'un cilindru que contenía una acta y una bandera arxentina dexaos ellí por una espedición al mandu del capitán de fragata Alberto J. Oddera.[5]

El 7 d'abril de 1948 por decretu nᵘ9905 establecióse la dependencia política-alministrativa del Sector Antárticu Arxentín del gobernador marítimu del entós Territoriu Nacional de Tierra del Fueu.

Art. 1. Establezse que la xurisdicción de l'autoridá del Gobernador Marítimu del Territoriu Nacional de Tierra del Fueu, entiende tamién los territorios nacionales del sector antárticu y de les islles del Atlánticu non explícitamente entendíes dientro de la xurisdicción d'otra autoridá de la Nación.

En 1957 afitáronse llegalmente les llendes de les árees territoriales de L'Antártida sobre les qu'Arxentina reclama soberanía, incorporándose dichos territorios al departamento Isla de los Estaos del Territoriu Nacional de Tierra del Fueu.[6]

Na campaña antártica arxentina de 1958-1959 l'ARA Bahía Aguirre viaxó'l gobernador del Territoriu Nacional de Tierra del Fueu, pa poner en funciones al primer delegáu antárticu del gobiernu fueguino, el capitán de corbeta Rodolfo C. Castorina, xefe del Destacamento Naval Decepción.

El 8 d'abril de 1970 el gobernador de Tierra del Fueu dictó'l decretu Nᵘ149 creando cuatro departamentos, ente ellos el departamentu Sector Antárticu Arxentín:[7]

Departamentu Sector Antárticu Arxentín:

Norte: paralelu 60°
Sur: Polu Sur
Este: meridianu 25°

Oeste: meridianu 74°. Exclúyense d'esti sector les islles Orcadas por incorporase al Departamentu Islles del Atlánticu Sud.

El decretu nun designó nenguna población cabecera pal departamentu.

El 26 d'abril de 1990 foi sancionada la llei nacional nᵘ23775 que creó la provincia de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur, qu'espresa nel so artículu 2º: «No que se refier a L'Antártida, Malvines, Xeorxa del Sur, Sandwich del Sur y demás islles subantártiques, la nueva provincia queda suxeta a los trataos con potencies estranxeres que celebre'l gobiernu federal, pa que la so ratificación nun va ser necesariu consultar al gobiernu provincial».

El 4 de xunetu de 1996 la Llexislatura de la provincia de Tierra del Fueu sancionó la llei nᵘ307 de Política Antártica Provincial, que definió los lineamientos xenerales de l'aición del gobiernu provincial al respective de L'Antártida, y creó la Comisión Provincial del Antárticu, que la so función primaria ye la d'asesorar al gobernador sobre la implementación de les estratexes, polítiques y aiciones a desenvolver, tendientes a consolidar la participación provincial na temática antártica.[8] El 4 de setiembre de 2003 foi sancionada la llei Nᵘ585 que remplazó a la llei Nᵘ307. Foi promulgada'l 24 de setiembre y publicada nel boletín oficial provincial el 8 d'ochobre del mesmu añu.

Por esta llei'l Gobiernu fueguino diose facultaes pa «operar instalaciones nel territoriu antárticu, n'alcuerdu o a solicitú de l'autoridá competente nacional y sol marcu del Sistema del Tratáu Antárticu», «entamar, promover o sofitar espediciones de calter científiques o téuniques», y «entamar, promover o sofitar canales educatives pa la formación, capacitación y/o especialización de recursos humanos empobináu a les actividaes que se realicen nel ámbitu antárticu».[9]

En 2015 el Gobiernu de Tierra del Fueu unvió a la llexislatura provincial una propuesta pa modificar les llendes departamentales de la provincia col fin de «contribuyir a la soberanía territorial de la Nación». La iniciativa foi impulsada pol Conseyu Asesor Observatoriu Cuestión Malvines y establez la división política de la provincia en cuatro departamentos. Nesta propuesta les islles Orcadas del Sur pasaríen a ser parte del departamentu L'Antártida Arxentina, pero sicasí, la propuesta nun foi aprobada pola llexislatura.[10]

Departamentu L'Antártida Arxentina

- Norte: Paralelu 60° Sur.
- Sur: Polu Sur.
- Este: Meridianu de 25° Oeste.

- Oeste: Meridianu de 74° Oeste.

El 27 d'ochobre de 2017 foi sancionada una llei, qu'amás de crear el departamentu Tolhuin, camudó'l nome del departamentu Sector Antárticu Arxentín pol de departamentu L'Antártida Arxentina ya incluyó-y les islles Orcadas del Sur.[11]

5. DEPARTAMENTU L'ANTÁRTIDA ARXENTINA:
Norte: Paralelu 60° sur.
Sur: Polu sur.
Este: Meridianu de 25° oeste.
Oeste: Meridianu de 74° oeste.
Tolos valores xeodésicos tán espresaos nel marcu de referencia oficial del país, POSGAR' 07.[12]

Demografía editar

 
Alumnos y docentes de la escuela de la base Esperanza en 2011.

En tola Tierra de San Martín y contorna, la población nes bases permanentes de distintos países llegaba a 469 habitantes y a 1261 pel branu. La siguiente tabla amuesa la población arxentina del departamentu a lo llargo de los años. Los datos provienen solamente de les bases arxentines Marambio, Carlini, Esperanza, San Martín y Belgrano II:[13]

Censu 1991 Censu 2001 Censu 2010
142[14] 163[14] 213[13]

L'INDEC reportó en 2010 190 habitantes, de los cualos 162 yeren homes y 28, muyeres, habitando en 12 viviendes.[15]

Pa les eleiciones provinciales de 2015, el departamentu cuntó con 6 meses habilitaes y 174 eleutores.[16] Nes eleiciones primaries del mesmu añu el padrón xubió a 281 eleutores.[17][18]

Llocalidaes editar

Na seición alministrada por Arxentina esisten 67 abellugos arxentinos y 13 bases, alministraes pola Direición Nacional del Antárticu, l'Institutu Antárticu Arxentín y les Fuercies Armaes d'Arxentina. La población añal rexistrar de 213 habitantes nel últimu censu, en branu del 2011 realizar pa les estaciones que trabayen nesa estación.

Llocalidá Añal Branu
Orcadas
Marambio 75 160
Esperanza 66 142
Carlini 33 100
San Martín 20 20
Belgrano II 19 19
Brown 0 12
Decepción 0 15
Matienzo 0 15
Primavera 0 8
Cámara 0 -
Melchior 0 -
Petrel 0 -
Total 213 491

Instalaciones provinciales editar

 
Oficina antártica d'Ushuaia.

Nel marcu de lo dispuesto poles lleis provinciales nᵘ307 y 585, el gobiernu provincial alministra dende 1997 la Escuela Provincial Nᵘ38 Raúl Ricardo Alfonsín nel Fortín Sarxentu Cabral de la Base Esperanza.[19] Como alministrador, el gobiernu provincial ye l'encargáu de la designación del personal docente.[20]

En 1995 el gobiernu provincial instaló'l abellugu Ona na mariña Fallières y la zona de los glaciares redoma a la base San Martín. La instalación del abellugu formó parte del proyeutu científicu Perito Moreno, lleváu a cabu baxu conveniu robláu col Institutu Antárticu Arxentín y la Universidá de Friburgu d'Alemaña, siendo'l primer establecimientu fueguino en L'Antártida, y construyíu y diseñáu íntegramente en territoriu de la isla Grande de Tierra del Fueu.[21]

En 1992, l'Institutu Fueguino de Turismu del gobiernu provincial creó una Oficina Antártica en Ushuaia p'asistir a los pasaxeros de los cruceros turísticos que visiten el puertu d'Ushuaia antes de partir escontra L'Antártida. Tamién realiza trabayos de monitoreo del tránsitu antártico y distintu actividaes destinaes a ameyorar el manexu de l'actividá turística en L'Antártida.[22]

El restu de les instalaciones antártiques arxentines son alministraes pola Direición Nacional del Antárticu del gobiernu nacional.

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. departamentu-de-tolhuin/ Llexisladores trataron la creación del Departamentu de Tolhuin
  2. «División política». Gobiernu de la provincia de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur.
  3. «Atles d'estadístiques editorial=Gobiernu de la provincia de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur».
  4. LLEXISLATURA: El Parllamentu sancionó la creación del departamentu Tolhuin
  5. «Passing Deception Island» (inglés). Hamilton.edu (29 d'avientu de 2001).
  6. «Decreto Nacional 2191/57 sobre la conformanza del Territoriu Nacional de la Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sud.». dipublico.com.ar.
  7. Decretu Nᵘ149/1970 del Gobernador del Territoriu Nacional de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur.
  8. «Ley Nᵘ307». Llexislatura de la provincia de Tierra del Fueu.
  9. «Ley Nᵘ585 - Política Antártica Provincial». Llexislatura de la provincia de Tierra del Fueu.
  10. «gobiernu-pa-modificar-los-l-mites-departamentales-en-tierra-del fueu.html Gobierno propón modificar les llendes departamentales de la Provincia editorial=El Diariu del Fin del Mundu» (7 d'abril de 2015).
  11. departamentu-tolhuin/ Llexisladores sancionaron la creación del departamentu Tolhuin
  12. Estableciendo división política de la Provincia
  13. 13,0 13,1 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes voz
  14. 14,0 14,1 «Provincia según departamentu. Población, superficie y densidá. Años 1991 y 2001». Archiváu dende l'orixinal, el 17 de xunetu de 2010. Consultáu'l 2 d'agostu de 2010.
  15. «Provincia de Tierra del Fueu, L'Antartida ya Islles del Atlánticu Sur. Viviendes, población por sexu y índiz de masculinidad, según departamentu. Añu 2010». Censo 2010. Resultaos provisionales: cuadros y gráficos. INDEC. Censu Nacional de Población, Llares y Viviendes 2010. Archiváu dende l'orixinal, el 24 d'agostu de 2011.
  16. «radical-federico-sciurano En L'Antártida ganó'l radical Federico Sciurano». La Nación (Arxentina) (28 de xunu de 2015).
  17. «Mauricio Macri ganó en L'Antártida». La Nación (Arxentina) (9 d'agostu de 2015).
  18. «Tierra del Fueu - L'Antártida Arxentina». resultaos.gob.ar.
  19. «La Historia de la Escuela Provincial Nᵘ38 “Xunetu A. Roca”». Programa d'Espansión Virtual d'Aules de Tierra del Fueu (15 de mayu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'avientu de 2014.
  20. «Decreto 769/13 de la Llexislatura de Tierra del Fueu sobre la designación del personal docente pa la escuela 38». Ministeriu d'Educación de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur. Archiváu dende l'orixinal, el 5 d'avientu de 2014.
  21. «Aniversariu de la Base San Martín». El Malvinense (21 de marzu de 2012).
  22. «Antártida - Oficina Antártica». Gobiernu de la Provincia de Tierra del Fueu, L'Antártida ya Islles del Atlánticu Sur.

Enllaces esternos editar