Escritura zapoteca
La escritura zapoteca entiende un conxuntu inscripciones epigráfiques atopaes nel estáu d'Oaxaca (Méxicu), xeneralmente curtios, supuestamente escrites en zapoteco epigráfico (dacuando llamáu laxamente proto-zapoteco). La mayoría d'elles tán dataes ente'l 400 e.C., 200 e.C. y el 900 d.C., magar los primeres xeroglíficos mesoamericanos daten d'ente'l 650 y el 550 e.C., siendo testos bien senciellos topaos nel valle d'Oaxaca.
Desque los zapotecos empezaron grabar en piedra los sos testos glíficos y pictográficos, la escritura taba rellacionada col poder del Estáu y colos señores que lu rexíen. Cuando Monte Albán, el centru políticu zapoteco del periodu Clásicu, controlaba'l Valle d'Oaxaca y dalgunes otres rexones, los sos señores alzaben grandes “programes” de testos emponderando les sos conquistes y el sacrificiu de los señores conquistaos.
Los zapoteques desenvolvieron un calendariu y un sistema logo-fonéticu d'escritura qu'utilizaba un calter individual pa representar cada sílaba de la so llingua. Anguaño esisten 15 llingües zapoteques distintes, la mayoría parte d'elles en peligru de desusu, polo que nel periodu clásicu pudo yá esistir una cierta diferenciación y nun habría una llingua zapoteca unificada. El sistema d'escritura zapoteca ta rellacionáu colos sistemes desenvueltos polos olmeques, los mayes, les mixteques y los azteques.
Investigaciones editar
La inscripción más antigua, qu'amuesa'l dibuxu esquemáticu d'una persona acompañáu d'unos pocos glifos, foi atopada San José Mogote en 1975 por Kent Flannery y Joyce Marcus. Los signos tán rellacionaos colos 260 díes del calendariu mesoamericanu. Considérase la base que dio llugar al idioma zapoteco.
Ver tamién editar
Referencies editar
Bibliografía editar
- Romero Frizzi, María de los Ángeles; Escritura zapoteca. Ed. CIESAS (2003). ISBN 978-970-701-326-1.
- Wikipedia
Datos: Q11681575
Multimedia: Zapotec writing
