Escudu de Perú

escudu d'armes

L'escudu de Perú ye'l símbolu nacional heráldicu oficial de Perú, que ye emplegáu pol Estáu peruanu y les demás instituciones públiques del país. Na so actual versión, foi aprobáu pol Congresu Constituyente en 1825 y ratificáu el 31 de marzu de 1950.

Ficha d'escuduEscudu de Perú
Datos
Estáu Perú
Propietariu Perú
Fecha d'adopción 25 de febreru de 1825
Blasón Partíu y semicortado; en diestra d'azur, una vicuña contornada; en siniestra d'argén, un árbol de la quina; en punta de gules, una cornucopia arramando monedes d'oru.
Timbre Corona cívica d'encina vista de planu
Tenante Una bandera y un estandarte nacionales a cada llau. Nes monedes, billetes y nel pabellón nacional, fueyes de lloréu y palma ataes na so punta con una cinta en colloráu y blancu.
Cambiar los datos en Wikidata

Descripción

editar

Escudu

editar

L'escudu peruanu ye de forma polaca (piel de toru), cortáu (horizontalmente pola metá) y semipartido (pola metá verticalmente hasta'l centru) la parte cimera, amosando tres campo.

Nel primer cuartel o diestra del xefe (superior esquierdu), de color celeste, una vicuña pasante, al natural, contornada – reparando escontra la siniestra (interior del escudu). Nel segundu cuartel o siniestra del xefe (superior derechu), d'argén (plata), un árbol de la quina al natural. Na base (el campu inferior), de gules (colloráu), una cornucopia d'oru, empobinada a la siniestra, arramando monedes tamién d'oru.

Acompañamientu

editar

Al timbre lleva l'escudu una corona cívica d'encines vista de planu. Por soporte, un estandarte ensin escudu y una bandera a dos tales bandes.

Puestu nel pabellón nacional, ye acompañáu del so timbre y de una caña de palma na diestra y otra de lloréu enxareyaes por un cintu bicolor. La representación más común amuesa la caña de lloréu frutada de gules (con pequeñes bayes de color coloráu ente les fueyes).

Significáu

editar

Los campos del escudu representen a los recursos naturales de Perú: la vicuña representa'l reinu animal;la quina representa'l reinu vexetal y la cornucopia, el reinu mineral. Les corones simbolicen la victoria. L'árbol de la quina toma importancia nos años nos que'l paludismu (o malaria) afaraba al pueblu peruanu y utilizóse el polvu estrayíu de la so corteza, pa curar dicha enfermedá.

Simbolismu oficial

editar
 
Escudu de Perú presente na BAP Unión (BEV-161) perteneciente a la Marina de Guerra de Perú.

Los trés campos representen les riqueces naturales del país nos tres reinos de la naturaleza, d'alcuerdu a la dómina del escudu, na siguiente rellación:

  • La vicuña representa les riqueces del reinu animal.
  • L'árbol de la quina, les riqueces del reinu vexetal.
  • La cornucopia, les riqueces del reinu mineral.

Evolución

editar

Armes provisionales de 1821

editar
 
Grabáu del primer escudu de Perú.

La primer versión del escudu nacional de Perú foi diseñada pol xeneral José de San Martín y aprobada pol Congresu Constituyente'l 20 d'ochobre de 1820. Constaba d'un paisaxe del sol naciente dende los Andes vistu dende'l mar, enmarcáu por una corona de cañes de lloréu arreyaes por un cintillo doráu.

Nel interior reflexábense, sobre'l fondu azul del firmamentu, los mariellos rayos del sol por detrás de pimpanos sierres serrapatoses de color pardu escuru que se llevantaben sobre la tranquilidá del océanu azul y verde.

Detrás del escudu amosábense les banderes de los Estaos suramericanos y una palmera de plátanos. Taba arrodiáu pela izquierda d'un cóndor y pela derecha d'una llapada.

La composición posaba sobre una base barroca, so la cual topábase un pergamín col lema "Renació'l sol de Perú" en lletres mayúscules y sobre la cual topábense amás delles cañes y flores y l'alpaca. Los primeros diseños fueron fechos por Francisco Javier Cortés por indicaciones de don José de San Martín.

Adopción oficial

editar
 
Segundu Escudu Nacional de Perú de 1825.
 
Tercer Escudu Nacional (Armes de Perú), usáu dende 1825 hasta 1950.

El 24 de febreru de 1825, Simón Bolívar y el Congresu Constituyente promulgaron una llei que definía nuevos símbolos patrios, estableciéndose un nuevu escudu nacional, similar al que s'emplega anguaño. Esta vegada yera un diseñu de los congresistes José Gregorio Paredes y Francisco Javier Cortés. La descripción dada na llei foi:

Les armes de la Nación Peruana van constar d'un escudu estremáu en tres campo: unu azul celeste, a la izquierda, que va llevar una vicuña mirando al interior; otru blancu, a la derecha, onde se va asitiar l'árbol de la quina; y otru colloráu inferior y más pequeñu en que se va ver una cornucopia arramando monedes, significándose con estos símbolos, les preciosidaes de Perú nos trés reinos naturales. L'escudu va tener por timbre una corona cívica, vista de planu, y va dir acompañada en cada llau d'una bandera y un estandarte de los colores nacionales, señaláu más palantre.

L'escudu presentó delles dificultaes na so reproducción, que aniciaron, meses dempués de la so creación, que los sellos de los ministerios modificaren la llei cortando a lo ancho l'escudu pa diseñar cómodamente la cornucopia.

Cambéu de 1950

editar

Depués del so establecimientu en 1825, l'escudu foi llixeramente modificáu por aciu el Decretu Llei Nᵘ 11323, dau 31 de marzu de 1950 por Manuel Odría, entós Presidente de la Xunta Militar de Gobiernu.

Nel citáu documentu, esprésase que l'escudu nacional quedó cortáu en metaes y l'espaciu inferior convertir nel mayor y non "nel más pequeñu" como dicía la llei de 1825.

Coles mesmes, amestar al léxicu oficial el términu Escudu Nacional.

Variantes

editar

Escudu d'armes

editar
 
Escudu d'armes de Perú.

L'escudu que se xune a la bandera pa formar el Pabellón Nacional de Perú, y el que figura nel aviesu de les monedes y el anverso de los billetes de Sol lleva una caña de palma y otra de lloréu, símbolos de la victoria y la gloria, arrodiando l'escudu en cuenta de estandartes y banderes. Les fueyes cayíes al llau esquierdu del escudu simbolicen el llutu de la perda d'Arica y Tarapacá na guerra del Pacíficu. Esta forma foi adoptada como acompañante de la cuarta bandera nel artículu terceru del decreto llei dau'l 25 de febreru de 1825, cola siguiente descripción:

El pabellón y bandera nacional van componer de tres franxes verticales los dos estremes encarnaes, y l'entemedia blanca, en que'l so centru asitiar l'escudu de les armes col so timbre, abrazáu aquél pela parte interior d'una palma a la derecha y una caña de lloréu a la izquierda enxareyaes.

El 31 de marzu de 1950 quedó establecíu qu'acompañaría al Pabellón Nacional tal como lo establez el decretu 11323 nel so artículu 2ᵘ:

El pabellón nacional va llevar l'escudu col so timbre y dos rames, una de palma a la derecha, y otra de lloréu a la izquierda, enxareyaes na parte inferior, y abrazando al escudu.

Gran Sellu del Estáu Peruanu

editar
 
Gran Sellu de la República de Perú.

El Gran Sellu del Estáu Peruanu, ye l'Escudu Nacional cola inscripción circular República de Perú na so parte cimera. El so usu ye obligatoriu na documentación oficial de toles instituciones estatales, asitiándose-y nel membrete de los documentos emitíos.

Escudu del Comandu Conxuntu de les Fuercies Armaes

editar
 
Escudo del Comandu Conxuntu de les Fuercies Armaes de Perú.

Esti escudu ye utilizáu namái pol Comandu Conxuntu de les Fuercies Armaes de Perú.

Escudu Militar

editar
 
Escudo del Exércitu de Perú.

Esti escudu ye utilizáu namái pol Exércitu de Perú.

Escudu Naval

editar
 
Escudu Naval de la Marina de Guerra de Perú.

Esti escudu ye utilizáu namái pola Marina de Guerra de Perú.

Escudu Aereu

editar
 
Escudu de la Fuercia Aérea de Perú.

Esti escudu ye utilizáu namái pola Fuercia Aérea de Perú.

Escudu Policial

editar
 
Escudu de la Policía Nacional de Perú.

Esti escudu ye utilizáu namái pola Policía Nacional de Perú.

Ver tamién

editar

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar

Ye obligatoriu indicar l'idioma de Wikisource.