Copa Mundial de Fútbol de 2002

La Copa Mundial de la FIFA Corea del Sur/Xapón 2002 foi la XVII edición de la Copa Mundial de Fútbol y realizóse en Corea del Sur y Xapón, ente'l 31 de mayu y el 30 de xunu de 2002. Esti tornéu foi'l primeru entamáu na historia por dos países, el primeru en realizase fora d'Europa y América, el primer mundial en realizase nel sieglu XXI, el primeru del tercer mileniu y el primeru en realizase n'Asia.

Copa Mundial de Fútbol de 2002
Xeneral
Deporte fútbol
Sedes Estadio de Miyagi (es) Traducir, Estadio del Gran Ojo de Oita (es) Traducir, Estadio Mundialista de Daejeon (es) Traducir, Estadio Mundialista de Gwangju (es) Traducir, Estadio de Daegu (es) Traducir, Estadio Internacional de Yokohama (es) Traducir, Sapporo Dome (es) Traducir, Estadio de Saitama (es) Traducir, Estadio Asiad de Busan (es) Traducir, Estadio Nagai (es) Traducir, Estadio de Kashima (es) Traducir, Estadio del Gran Cisne de Niigata (es) Traducir, Estadio Mundialista de Seúl (es) Traducir, Estadio Mundialista de Suwon (es) Traducir, Estadio Mundialista de Jeonju (es) Traducir, Estadio Mundialista de Jeju (es) Traducir, Estadio Munhak de Incheon (es) Traducir, Estadiu Parque Misaki, Estadio Mundialista de Ulsan (es) Traducir y Maracanã
Estáu Xapón y Corea del Sur
Data de principiu 30 de mayu de 2002
Data de fin 29 de xunu de 2002
Edición 19
Organizador FIFA
Ganador seleición masculina de fútbol de Brasil
Eventu final Final de la Copa Mundial de Fútbol de 2002 (es) Traducir
Estadístiques
Participantes 33
Partíos disputaos 64
Asistencia total 2 705 197
Cronoloxía
Copa Mundial de Fútbol de 1998 FIFA 월드컵 한국/일본 (Woldu Kap Han'guk/Ilbon)
FIFAワールドカップ 韓国/日本 (Waarudo Kappu Kankoku/Nihon)
Copa Mundial de Fútbol de 2006
Otros datos
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

El tornéu, nel que participaron 32 seleiciones, tuvo fuertes contrastes. Dellos equipos consideraos de segundu y tercer orde nel fútbol internacional llograron escelentes resultaos, como los semifinalistes Turquía y Corea del Sur, mientres la debutante seleición de Senegal quedó ente los ocho primeros. Otra manera, dalgunos de los equipos favoritos fueron esaniciaos na primer fase como ye'l casu de Arxentina y Francia, nel peor tornéu d'un vixente campeón al llograr un solu puntu y nun marcar gol dalgunu. Italia pela so parte, foi esaniciada polémicamente n'octavos de final. A pesar d'esto, la final de la copa foi apostada por dos de les principales potencies na historia del fútbol: Brasil y Alemaña. En Yokohama, Brasil llogró'l so quintu Mundial y convirtióse na seleición con más títulos na historia del tornéu.

Un aspeutu negativu del certame foi la baxa asistencia de públicu pa dellos partíos, como'l que brindaron les seleiciones de Paraguái y Sudáfrica, onde se rexistraron 25 186 espectadores nun estadiu con capacidá pa cuasi 60 000 asistentes. Otru puntu negro y decisivo nel desenvolvimientu foi la mala actuación de los árbitros,[1][2] acusaos de favorecer a la seleición surcoreana nos enfrentamientos contra Portugal, nel postreru partíu de la fase de grupos, y contra Italia y España n'octavos y cuartos de final. Finalmente, en 2015, demostróse qu'estos alcuentros fueron amañaos pola seleición coreana, dos díes depués d'un masivu arrestu de dellos mandatarios de la FIFA, quien s'atopen anguaño en prisión. El diariu deportivu italianu Corriere dello Sport, na so edición en papel del 29 de mayu de 2015, publicó una detallada investigación la cual conclúi que Corea del Sur foi beneficiada polos árbitros nos sos duelos frente a Italia y España pa poder avanzar hasta semifinales del Mundial 2002.[3][4][5][6][7][8] Estes denuncies producir en mediu del casu de corrupción de la FIFA de 2015 nel que taben arreyaos altos direutivos de la FIFA.[9]

La seleición italiana, amás, viose perxudicada por un inusual récor de cinco goles anulaos en solu trés partíos. Dos d'esos goles producir nel alcuentru de fase de grupos contra Croacia, dos nel enfrentamientu con Méxicu, y unu más nel polémicu partíu d'octavos de final contra Corea del Sur,[10] nel que se clasificaría l'equipu anfitrión. Nesti postreru partíu, tamién se señaló un penalti (paráu por Buffon) a favor de Corea del Sur al entamu del primer tiempu, y espulsóse de forma aldericada[ensin referencies] al italianu Francesco Totti por doble tarxeta mariella, tres una xugada na cual sufrió un penalti. Per otra parte, la seleición española tamién foi perxudicada pol árbitru Gamal al Ghandour nel partíu ante Corea del Sur yá que-yos anuló dos goles llegales, marcaos por Baraja y Morientes, lo que fizo que los surcoreanos clasificar a semifinales.

Dempués de toes estos discutinios arbitrales, la FIFA decidió qu'a partir de la siguiente Copa Mundial, la de 2006, escoyeríense equipos arbitrales completos, polo que nun volvieron coincidir nun mesmu partíu árbitros y linieres de distintes nacionalidaes.[11]

Antecedentes y eleición editar

La eleición de la sede de la Copa Mundial de Fútbol de 2002 efectuar nun ambiente similar al de la Copa Mundial de Fútbol de 1994. La FIFA deseyaba que'l tornéu fora allugáu per un país ensin tradición futbolística onde incentivar el desenvolvimientu del deporte y con grandes capacidaes de sustentabilidad económica, siendo Corea del Sur y Xapón los favoritos pa entamar el tornéu. Méxicu, que pensara en postular, retiró la so candidatura y el Congresu Executivu de la FIFA decidió unánimemente la realización del tornéu en dambos países.

Per primer vegada nel tornéu compartiríense partíos y xugadores más o menos importantes, realizar n'Asia y tamién per primer vegada realizar en dos países. Esto provocó una serie d'inconvenientes por cuenta de la llarga rivalidá histórica ente dambos países (principalmente por causa de la invasión nipona a la península coreana mientres la Segunda Guerra Mundial), que col pasu del tiempu llograron solucionase. El tornéu foi estremáu equitativamente ente les 10 sedes de cada nación, siendo apostáu'l partíu inaugural na capital surcoreana, Seúl, y la final en Yokohama. La falta d'infraestructura futbolística nos dos países obligó a un gastu históricu na construcción d'estadios. De los 20 estadios, 18 fueron construyíos especialmente pal tornéu.

Mientres el tornéu clasificatorio, inscribióse un nuevu récor de participantes. Les principales sorpreses fueron les eliminaciones de Colombia, Chile, Rumanía, Países Baxos, Yugoslavia, República Checa y Irán. Unu de los principales fechos mientres les clasificatorias foi la victoria más grande de la historia ente seleiciones: Australia ganó por 31-0 a Samoa Americana. A pesar d'esta atayante victoria, el combináu oceánicu nun llogró clasificase al ser ganáu finalmente por Uruguái en repescar.

Sedes editar

Copa Mundial de Fútbol de 2002 (Corea del Sur)
  Corea del Sur
  Seúl Daegu   Busan Incheon Ulsan
Mundialista de Seúl
Capacidá: 63 961
Estadiu de Daegu
Capacidá: 68 014
Estadiu Asiad
Capacidá: 55 982
Estadiu Munhak
Capacidá: 52 179
Mundialista de Ulsan
Capacidá: 43 550
         
Suwon Gwangju Jeonju Daejeon Seogwipo
Mundialista de Suwon
Capacidá: 43 188
Mundialista de Gwangju
Capacidá: 42 880
Mundialista de Jeonju
Capacidá: 42 391
Mundialista de Daejeon
Capacidá: 40 407
Mundialista de Jeju
Capacidá: 42 256
         
Copa Mundial de Fútbol de 2002 (Xapón)
  Xapón
  Yokohama   Saitama   Shizuoka   Osaka   Miyagi
Estadiu Internacional
Capacidá: 70 000
Estadiu de Saitama
Capacidá: 63 000
Estadiu Ecopa
Capacidd: 50 600
Estadiu Nagai
Capacidá: 50 000
Estadiu de Miyagi
Capacidd: 49 000
         
  Ōita   Niigata   Kashima   Kobe   Sapporo
Ōita Bank Dome
Capacidá: 43 000
Estadiu de Niigata
Capacidá: 42 300
Estadiu de Kashima
Capacidá: 42 000
Estadiu de las Alas
Capacidá: 42 000
Sapporo Dome
Capacidá: 42 000
         

Árbitros editar

AFC
OFC
CAF
Conmebol
Concacaf
UEFA

Regles editar

Los 32 equipos que participen na fase final estremar n'ocho grupo de cuatro equipos cada unu. Dientro de cada grupu enfréntense una vegada ente sigo, pol sistema de toos contra toos. Según la resultancia de cada partíu otorgar trés puntos al ganador, un puntu a cada equipu en casu d'empate, y nengunu al perdedor.

Pasen a la siguiente ronda los dos equipos de cada grupu meyor clasificaos. L'orde de clasificación determinar teniendo en cuenta los siguientes criterios, n'orde de preferencia:

  1. El mayor númberu de puntos llograos teniendo en cuenta tolos partíos del grupu :#

La mayor diferencia de goles teniendo en cuenta tolos partíos del grupu :# El mayor númberu de goles a favor anotaos teniendo en cuenta tolos partíos del grupu

Si dos o más equipos queden igualaos según les pautes anteriores, les sos posiciones van determinar por aciu los siguientes criterios, n'orde de preferencia:

  1. El mayor númberu de puntos llograos nos partíos ente los equipos en cuestión
  2. La diferencia de goles teniendo en cuenta los partíos ente los equipos en cuestión
  3. El mayor númberu de goles a favor anotaos per cada equipu nos partíos apostaos ente los equipos en cuestión
  4. Sortéu del comité organizador de la Copa Mundial

La segunda ronda inclúi toles fases dende los octavos de final hasta la final. Por aciu el sistema d'eliminación direuta clasifíquense los cuatro semifinalistes. Los equipos perdedores de les semifinales xueguen un partíu pol tercer y cuartu puestu, ente que los ganadores apuesten el partíu final, onde'l vencedor llogra la Copa Mundial.

Si dempués de los 90 minutos de xuegu'l partíu atópase empatáu xuégase un tiempu suplementariu de dos etapes de 15 minutos caúna. Cola vixencia de la regla del gol d'oru, un tanto nesi ralu va faer que'l partíu rematar. Si la resultancia sigue empatáu tres esta prórroga, el partíu definir pol procedimientu de tiros dende'l puntu de penalti.

Equipos participantes editar

199 equipos de les 204 federaciones miembro de la FIFA inscribir pa participar nel tornéu. D'ellos, 32 participaron na fase final. Les clasificatorias pa la Copa Mundial realizar ente'l 28 de marzu de 2000 y el 25 de payares de 2001.

Esta foi la última ocasión en que la seleición que defendía'l títulu (nesti casu, Francia) clasificóse automáticamente al certame. Xapón y Corea del Sur caltuvieron el so derechu d'organizadores y clasificáronse automáticamente. Los 29 cupos restantes partir a los seis confederaciones internacionales que realizaron distintos torneos clasificatorios. Finalmente, clasificáronse 15 equipos de la UEFA, 3 de la Concacaf, 5 de la Conmebol (unu al traviés de repescar cola OFC), 4 de l'AFC y 5 de la CAF. Nun se clasificó naide de la OFC.

De los 32 equipos, cuatro presentar por primer vegada nuna fase final: China, Ecuador, Eslovenia y Senegal.

Clasificatorias
CAF AFC UEFA Concacaf OFC Conmebol
Equipos participantes
  Alemaña   Costa Rica   Inglaterra   Portugal
  Arabia Saudita   Croacia   Irlanda   Rusia
  Arxentina   Dinamarca   Italia   Senegal
  Bélxica   Ecuador   Xapón   Sudáfrica
  Brasil   Eslovenia   Méxicu   Suecia
  Camerún   España   Nixeria   Tunicia
  China   Estaos Xuníos d'América   Paraguái   Turquía
  Corea del Sur   Francia   Polonia   Uruguái

Sortéu editar

Pa la realización del tornéu, el 1 d'avientu de 2001 realizóse un sortéu que determinó la distribución de los equipos nos ocho grupos de primer ronda, na ciudá de Busán, Corea del Sur.[12]

Bombu 1 Bombu 2 Bombu 3 Bombu 4

  Francia (Vixente campeón, asignáu al Gr. A)
  Corea del Sur (Co-anfitrión, asignáu al Gr. D)
  Xapón (Co-anfitrión, asignáu al Gr. H)
  Alemaña
  Arxentina
  Brasil
  España
  Italia

  Bélxica
  Croacia
  Dinamarca
  Eslovenia
  Inglaterra
  Irlanda
  Polonia
  Portugal
  Rusia
  Suecia
  Turquía

  Arabia Saudita
  China
  Ecuador
  Paraguái
  Uruguái

  Costa Rica
  Estaos Xuníos d'América
  Méxicu
  Camerún
  Nixeria
  Senegal
  Sudáfrica
  Tunicia

Resultaos editar

Lleenda: Pts: Puntos; PX: Partíos xugaos; PG: Partíos ganaos; PE: Partíos empataos; PP: Partíos perdíos; GF: Goles a favor; GC: Goles en contra; Dif: Diferencia de goles.

Primer fase editar

Los alcuentros de los grupos A, B, C ,D llevar a cabu en Corea del Sur, ente que los de los grupos Y, F, G y H desenvolver en Xapón.

Grupu A editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Dinamarca 7 3 2 1 0 5 2 3
  Senegal 5 3 1 2 0 5 4 1
  Uruguái 2 3 0 2 1 4 5 -1
  Francia 1 3 0 1 2 0 3 -3


31 de mayu de 2002, 20:30 Llocal

0:1 (0:1)

  Senegal Estadiu Mundialista, Seúl
Informe Bouba Diop   30' Asistencia: 62 561 espectadores
Árbitru:   Ali Bujsaim
1 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

1:2 (0:1)

  Dinamarca Estadiu Munsu, Ulsan
Informe Tomasson   45' Asistencia: 30 157 espectadores
Árbitru:   Saad Esquite


6 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:0

  Uruguái Estadiu Asiad Main, Busán
Informe Asistencia: 38 289 espectadores
Árbitru:   Felipe Ramos Rizo
6 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:1 (1:0)

  Senegal Estadiu Mundialista, Daegu
Informe Diao   52' Asistencia: 43 500 espectadores
Árbitru:   Carlos Batres


11 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

2:0 (1:0)

  Francia Estadiu Munhak, Incheon
Informe Asistencia: 48 100 espectadores
Árbitru:   Vitor Melo Pereira
11 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

3:3 (3:0)

  Uruguái Estadiu Mundialista, Suwon
Informe Morales   46'
Forlán   69'
Recoba   88' (pen)
Asistencia: 33 681 espectadores
Árbitru:   Jan Webereff

Grupu B editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  España 9 3 3 0 0 9 4 5
  Paraguái 4 3 1 1 1 6 6 0
  Sudáfrica 4 3 1 1 1 5 5 0
  Eslovenia 0 3 0 0 3 2 7 -5


2 de xunu de 2002, 16:30 Llocal

2:2 (1:0)

  Sudáfrica Estadiu Asiad Main, Busán
Informe Mokoena   63'
Fortune   90+1' (pen)
Asistencia: 25 186 espectadores
Árbitru:   Ľuboš Micheľ
2 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

3:1 (1:0)

  Eslovenia Estadiu Mundialista, Gwangju
Informe Cimirotič   82' Asistencia: 28 598 espectadores
Árbitru:   Mohamed Guezzaz


7 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

3:1 (0:1)

  Paraguái Estadiu Mundialista, Jeonju
Informe Puyol   10' (a.g.) Asistencia: 24 000 espectadores
Árbitru:   Gamal Al-Ghandour
8 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:0 (1:0)

  Eslovenia Estadiu Mundialista, Daegu
Informe Asistencia: 47 226 espectadores
Árbitru:   Ángel Sánchez


12 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:3 (1:2)

  España Estadiu Mundialista, Daejeon
Informe Raúl   4'
Mendieta   45+1'
Asistencia: 31 024 espectadores
Árbitru:   Saad Esquite
12 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:3 (1:0)

  Paraguái Estadiu Mundialista de Jeju, Seogwipo
Informe Cuevas   65'
Campos   73'
Asistencia: 30 176 espectadores
Árbitru:   Felipe Ramos Rizo

Grupu C editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Brasil 9 3 3 0 0 11 3 8
  Turquía 4 3 1 1 1 5 3 2
  Costa Rica 4 3 1 1 1 5 6 -1
  China 0 3 0 0 3 0 9 -9


3 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

2:1 (0:1)

  Turquía Estadiu Munsu, Ulsan
Informe Hasan Şaş   45+2' Asistencia: 40 000 espectadores
Árbitru:   Young-Joo Kim
4 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:2 (0:0)

  Costa Rica Estadiu Mundialista, Gwangju
Informe Gómez   61'
Wright   65'
Asistencia: 27 217 espectadores
Árbitru:   Kyros Vassaras


8 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

4:0 (3:0)

  China Estadiu Mundialista de Jeju, Seogwipo
Informe Asistencia: 36 750 espectadores
Árbitru:   Anders Frisk
9 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

1:1 (0:0)

  Turquía Estadiu Munhak, Incheon
Informe Emre   56' Asistencia: 42 299 espectadores
Árbitru:   Coffi Codjia


13 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

2:5 (1:3)

  Brasil Estadiu Mundialista, Suwon
Informe Ronaldo   10'
Edmílson   38'
Rivaldo   62'
Júnior   64'
Asistencia: 38 524 espectadores
Árbitru:   Gamal Al-Ghandour
13 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

3:0 (2:0)

  China Estadiu Mundialista, Seúl
Informe Asistencia: 43 605 espectadores
Árbitru:   Óscar Ruiz

Grupu D editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Corea del Sur 7 3 2 1 0 4 1 3
  Estaos Xuníos d'América 4 3 1 1 1 5 6 -1
  Portugal 3 3 1 0 2 6 4 2
  Polonia 3 3 1 0 2 3 7 -4


4 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:0 (1:0)

  Polonia Estadiu Asiad Main, Busán
Informe Asistencia: 48 760 espectadores
Árbitru:   Óscar Ruiz
5 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

3:2 (3:1)

  Portugal Estadiu Mundialista, Suwon
Informe Beto   39'
Agoos   71' (a.g.)
Asistencia: 37.306 espectadores
Árbitru:   Byron Moreno


10 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:1 (0:1)

  Estaos Xuníos Estadiu Mundialista, Daegu
Informe Mathis   24' Asistencia: 60 778 espectadores
Árbitru:   Urs Meier
10 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

4:0 (1:0)

  Polonia Estadiu Mundialista, Jeonju
Informe Asistencia: 31 000 espectadores
Árbitru:   Hugh Dallas


14 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:1 (0:0)

  Corea del Sur Estadiu Munhak, Incheon
Informe J. S. Park   70' Asistencia: 50 239 espectadores
Árbitru:   Ángel Sánchez
14 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

3:1 (2:0)

  Estaos Xuníos Estadiu Mundialista, Daejeon
Informe Donovan   83' Asistencia: 26 482 espectadores
Árbitru:   Jun Lu

Grupu E editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Alemaña 7 3 2 1 0 11 1 10
  Irlanda 5 3 1 2 0 5 2 3
  Camerún 4 3 1 1 1 2 3 -1
  Arabia Saudita 0 3 0 0 3 0 12 -12


1 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:1 (0:1)

  Camerún Estadiu del Gran Cisne, Niigata
Informe Mboma   39' Asistencia: 33 679 espectadores
Árbitru:   Tōru Kamikawa
1 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

8:0 (4:0)

{{Xeodatos Arabia

Saudita

bandera iconu variante = tamañu = alt =

}} [[Seleición masculina de fútbol d'Arabia Saudita|Arabia Saudita]]

Sapporo Dome, Sapporo
Informe Asistencia: 32 218 espectadores
Árbitru:   Ubaldo Aquino


5 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:1 (1:0)

  Irlanda Estadiu Kashima, Ibaraki
Informe Keane   90+2' Asistencia: 35 854 espectadores
Árbitru:   Kim Milton Nielsen
6 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

1:0 (0:0)

{{Xeodatos Arabia

Saudita

bandera iconu variante = tamañu = alt =

}} [[Seleición masculina de fútbol d'Arabia Saudita|Arabia Saudita]]

Estadiu Saitama 2002, Saitama
Informe Asistencia: 52 328 espectadores
Árbitru:   Terje Hauge


11 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:2 (0:0)

  Alemaña Estadiu Ecopa, Shizuoka
Informe Bode   50'
Klose   79'
Asistencia: 47 085 espectadores
Árbitru:   Antonio López Nieto
11 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

vs.

  Irlanda Estadiu Internacional, Yokohama
Informe Keane   7'
Breen   61'
Duff   87'
Asistencia: 65 320 espectadores
Árbitru:   Falla N'Doye

Grupu F editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Suecia 5 3 1 2 0 4 3 1
  Inglaterra 5 3 1 2 0 2 1 1
  Arxentina 4 3 1 1 1 2 2 0
  Nixeria 1 3 0 1 2 1 3 -2


2 de xunu de 2002, 18:30 Llocal

1:1 (1:0)

  Suecia Estadiu Saitama 2002, Saitama
Informe Alexandersson   59' Asistencia: 52.721 espectadores
Árbitru:   Carlos Simon
2 de xunu de 2002, 14:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Nixeria Estadiu Kashima, Ibaraki
Informe Asistencia: 34.500 espectadores
Árbitru:   Gilles Veissière


7 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

2:1 (1:1)

  Nixeria Estadiu de las Alas, Kōbe
Informe Aghahowa   27' Asistencia: 36.194 espectadores
Árbitru:   René Ortube
7 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:1 (0:1)

  Inglaterra Sapporo Dome, Sapporo
Informe Beckham   44' (pen) Asistencia: 35.927 espectadores
Árbitru:   Pierluigi Collina


12 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:1 (0:0)

  Arxentina Estadiu de Miyagi, Miyagi
Informe Crespo   88' Asistencia: 45.777 espectadores
Árbitru:   Ali Bujsaim
12 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:0

  Inglaterra Estadiu Nagai, Osaka
Informe Asistencia: 44.864 espectadores
Árbitru:   Brian Hall

Grupu G editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Méxicu 7 3 2 1 0 4 2 2
  Italia 4 3 1 1 1 4 3 1
  Croacia 3 3 1 0 2 2 3 -1
  Ecuador 3 3 1 0 2 2 4 -2


3 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:1 (0:0)

  Méxicu Estadiu del Gran Cisne, Niigata
Informe Blanco   60' (pen) Asistencia: 32 239 espectadores
Árbitru:   Jun Lu
3 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:0 (2:0)

  Ecuador Sapporo Dome, Sapporo
Informe Asistencia: 31 810 espectadores
Árbitru:   Brian Hall


8 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

1:2 (0:0)

  Croacia Estadiu Kashima, Ibaraki
Informe Olić   73'
Rapaić   76'
Asistencia: 36 472 espectadores
Árbitru:   Graham Poll
9 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

2:1 (1:1)

  Ecuador Estadiu de Miyagi, Miyagi
Informe Delgado   5' Asistencia: 45 610 espectadores
Árbitru:   Mourad Daami


13 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:1 (1:0)

  Italia Estadiu del Gran Güeyu, Ōita
Informe Del Piero   85' Asistencia: 39 291 espectadores
Árbitru:   Carlos Simon
13 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Croacia Estadiu Internacional, Yokohama
Informe Asistencia: 65 862 espectadores
Árbitru:   William Mattus

Grupu H editar

Seleición Pts. PX PG PE !width=5% PP GF GC Dif.
  Xapón 7 3 2 1 0 5 2 3
  Bélxica 5 3 1 2 0 6 5 1
  Rusia 3 3 1 0 2 4 4 0
  Tunicia 1 3 0 1 2 1 5 -4


4 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

2:2 (0:0)

  Bélxica Estadiu Saitama 2002, Saitama
Informe Wilmots   57'
Van der Heyden   75'
Asistencia: 55 256 espectadores
Árbitru:   William Mattus
5 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

2:0 (0:0)

  Tunicia Estadiu de las Alas, Kōbe
Informe Asistencia: 30 957 espectadores
Árbitru:   Peter Prendergast


9 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Rusia Estadiu Internacional, Yokohama
Informe Asistencia: 66 108 espectadores
Árbitru:   Markus Merk
10 de xunu de 2002, 18:00 Llocal

1:1 (1:1)

  Bélxica Estadiu del Gran Güeyu, Ōita
Informe Wilmots   13' Asistencia: 39 700 espectadores
Árbitru:   Mark Shield


14 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:2 (0:0)

  Xapón Estadiu Nagai, Osaka
Informe Morishima   48'
Nakata   75'
Asistencia: 45 213 espectadores
Árbitru:   Gilles Veissière
14 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

3:2 (1:0)

  Rusia Estadiu Ecopa, Shizuoka
Informe Beschástnyj   52'
Sychev   88'
Asistencia: 46 640 espectadores
Árbitru:   Kim Milton Nielsen

Segunda fase editar

Octavos de final Cuartos de final Semifinales Final
 15 al 18 de xunu de 2002  21 y 22 de xunu de 2002  25 y 26 de xunu de 2002  30 de xunu de 2002
                           
           
   Alemaña  1
   Paraguái  0  
   Alemaña  1
     Estaos Xuníos d'América  0  
   Méxicu  0
   Estaos Xuníos d'América  2  
   Alemaña  1
     Corea del Sur  0  
   España (p.)  (3)
   Irlanda  1 (2)  
   España  0 (3)
     Corea del Sur (p.)  (5)  
   Corea del Sur (t.s.)  2
   Italia  1  
   Alemaña  0
     Brasil  2
   Dinamarca  0
   Inglaterra  3  
   Inglaterra  1
     Brasil  2  
   Brasil  2
   Bélxica  0  
   Brasil  1
     Turquía  0  
   Suecia  1
   Senegal (t.s.)  2  
   Senegal  0
     Turquía (t.s.)  1  
   Xapón  0
   Turquía  1  

Octavos de final editar

15 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Paraguái Estadiu Mundialista de Jeju, Seogwipo
Informe Asistencia: 25 176 espectadores
Árbitru:   Carlos Batres
15 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:3 (0:3)

  Inglaterra Estadiu del Gran Cisne, Niigata
Informe Ferdinand   5'
Owen   22'
Heskey   44'
Asistencia: 40 582 espectadores
Árbitru:   Markus Merk


16 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:2 (1:1, 1:1) (pro)

  Senegal Estadiu del Gran Güeyu, Ōita
Informe H. Camara   37'   104' Asistencia: 39 747 espectadores
Árbitru:   Ubaldo Aquino
16 de xunu de 2002, 20:30 Llocal 1:1 (1:0, 1:1) (pro)
(3:2 pen)
  Irlanda Estadiu Mundialista, Suwon
Informe Keane   90' (pen) Asistencia: 38 926 espectadores
Árbitru:   Anders Frisk
    Tiros de penalti  

Fierro  
Baraja  
Juanfran  
Valerón  
Mendieta  

 

  Keane
  Holland
  Connolly
  Kilbane
 Finnan


17 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:2 (0:1)

  Estaos Xuníos Estadiu Mundialista, Jeonju
Informe McBride   8'
Donovan   65'
Asistencia: 36 380 espectadores
Árbitru:   Vitor Melo Pereira
17 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:0 (0:0)

  Bélxica Estadiu de las Alas, Kōbe
Informe Asistencia: 40 440 espectadores
Árbitru:   Peter Prendergast


18 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

0:1 (0:1)

  Turquía Estadiu de Miyagi, Miyagi
Informe Davala   12' Asistencia: 45 666 espectadores
Árbitru:   Pierluigi Collina
18 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:1 (1:1, 0:1) (pro)

  Italia Estadiu Mundialista, Daejeon
Informe Vieri   18' Asistencia: 38 588 espectadores
Árbitru:   Byron Moreno

Cuartos de final editar

21 de xunu de 2002, 15:30 Llocal

1:2 (1:1)

  Brasil Estadiu Ecopa, Shizuoka
Informe Rivaldo   45+2'
Ronaldinho   50'
Asistencia: 47 436 espectadores
Árbitru:   Felipe Ramos Rizo
21 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:0 (1:0)

  Estaos Xuníos Estadiu Munsu, Ulsan
Informe Asistencia: 37 337 espectadores
Árbitru:   Hugh Dallas


22 de xunu de 2002, 15:30 Llocal 0:0 (pro)
(3:5 pen)
  Corea del Sur Estadiu Mundialista, Gwangju
Informe Asistencia: 42 114 espectadores
Árbitru:   Gamal Al-Ghandour
    Tiros de penalti  

Fierro  
Baraja  
Xavi  
Joaquín  

 

  S. H. Hwang
  J. S. Park
  K. H. Seol
  J. H. Ahn
  M. B. Hong

22 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

0:1 (pro)

  Turquía Estadiu Nagai, Osaka
Informe Mansız   94' Asistencia: 44 233 espectadores
Árbitru:   Óscar Ruiz

Semifinales editar

25 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Corea del Sur Estadiu Mundialista, Seúl
Informe Asistencia: 65 256 espectadores
Árbitru:   Urs Meier


26 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

1:0 (0:0)

  Turquía Estadiu Saitama 2002, Saitama
Informe Asistencia: 61 058 espectadores
Árbitru:   Kim Milton Nielsen

Tercer llugar editar

29 de xunu de 2002, 20:30 Llocal

2:3 (1:3)

  Turquía Estadiu Mundialista, Daegu
Informe Şükür   1'
Mansız   13'
Asistencia: 63 483 espectadores
Árbitru:   Saad Esquite

Final editar

30 de xunu de 2002, 20:00 Llocal

0:2 (0:0)

  Brasil Estadiu Internacional, Yokohama
Informe Ronaldo   63' Asistencia: 69 029 espectadores
Árbitru:   Pierluigi Collina




 
Campeón
Brasil
5ᵘ títulu

Estadístiques finales editar

Equipu Pts PX PG PE !width=5%|PP GF GC Dif Rend
1   Brasil 21 7 7 0 0 18 4 14 100,0%
2   Alemaña 16 7 5 1 1 14 3 11 76,2%
3   Turquía 13 7 4 1 2 10 6 4 61,9%
4   Corea del Sur 11 7 3 2 2 8 6 2 52,4%
5   España 11 5 3 2 0 10 5 5 73,3%
6   Inglaterra 8 5 2 2 1 6 3 3 53,3%
7   Senegal 8 5 2 2 1 7 6 1 53,3%
8   Estaos Xuníos d'América 7 5 2 1 2 7 7 0 50,0%
9   Xapón 7 4 2 1 1 5 3 2 58,3%
10   Dinamarca 7 4 2 1 1 5 5 0 58,3%
11   Méxicu 7 4 2 1 1 4 4 0 58,3%
12   Irlanda 6 4 1 3 0 6 3 3 50,0%
13   Suecia 5 4 1 2 1 5 5 0 41,7%
14   Bélxica 5 4 1 2 1 6 7 -1 41,7%
15   Italia 4 4 1 1 2 5 5 0 33,3%
16   Paraguái 4 4 1 1 2 6 7 -1 33,3%
17   Sudáfrica 4 3 1 1 1 5 5 0 44,4%
18   Arxentina 4 3 1 1 1 2 2 0 44,4%
19   Costa Rica 4 3 1 1 1 5 6 -1 44,4%
20   Camerún 4 3 1 1 1 2 3 -1 44,4%
21   Portugal 3 3 1 0 2 6 4 2 33,3%
22   Rusia 3 3 1 0 2 4 4 0 33,3%
23   Croacia 3 3 1 0 2 2 3 -1 33,3%
24   Ecuador 3 3 1 0 2 2 4 -2 33,3%
25   Polonia 3 3 1 0 2 3 7 -4 33,3%
26   Uruguái 2 3 0 2 1 4 5 -1 22,2%
27   Nixeria 1 3 0 1 2 1 3 -2 11,1%
28   Francia 1 3 0 1 2 0 3 -3 11,1%
29   Tunicia 1 3 0 1 2 1 5 -4 11,1%
30   Eslovenia 0 3 0 0 3 2 7 -5 0,0%
31   China 0 3 0 0 3 0 9 -9 0,0%
32   Arabia Saudita 0 3 0 0 3 0 12 -12 0,0%

Premios y reconocencies editar

Bota d'Oru editar

El xugador que convirtiera la mayor cantidá de goles (GF) mientres el tornéu va recibir el Premiu Bota d'Oru. En casu de producise una igualdá, se desempatará por aciu la cantidá d'asistencies (AST). Si prosiguiera l'empate, va faese acreedor al premiu quien xugara una menor cantidá de minutos (MIN).[13]

Xugador Seleición GF AST MIN
  Ronaldo   Brasil 8 0 548'
  Miroslav Klose   Alemaña 5 1 561'
  Rivaldo   Brasil 5 1 610'
Jon Dahl Tomasson   Dinamarca 4 0 360'
Christian Vieri   Italia 4 0 390'
Michael Ballack   Alemaña 3 4 540'
İlhan Mansız   Turquía 3 1 221'
Pauleta   Portugal 3 0 248'
Fernando Morientes   España 3 0 336'
Raul González   España 3 0 340'
Marc Wilmots   Bélxica 3 0 360'
Henrik Larsson   Suecia 3 0 372'
Robbie Keane   Irlanda 3 0 390'
Papa Bouba Diop   Senegal 3 0 480'

Balón d'Oru editar

El Premiu Balón d'Oru Adidas ye apurríu pola FIFA al meyor xugador del tornéu. Tres la votación salió escoyíu Oliver Kahn, el primer porteru en recibir esta distinción na historia de la Copa del Mundu.[14][15]

Xugador Seleición Puntuación
  Oliver Kahn   Alemaña 147
  Ronaldo   Brasil 126
  Hong Myung-bo   Corea del Sur 108
Rivaldo   Brasil 93
Ronaldinho   Brasil 54
Hasan Şaş   Turquía 26
El Hadji Diouf   Senegal 15
Roberto Carlos   Brasil 12
Michael Ballack   Alemaña 6
Fernando Hierro   España 5

Equipu estelar editar

La FIFA diseñó una nómina col equipu estelar, compuestu por 16 xugadores que se destacar a lo llargo de la competición. Ente los escoyíos atópense cuatro xugadores de la seleición ganadora del tornéu, Brasil, y trés del subcampeón, l'equipu d'Alemaña.[16]

Porteros Defensores Mediocampistes Delanteros

  Oliver Kahn
  Rüştü Reçber

  Roberto Carlos
  Sol Campbell
  Fernando Hierro
  Hong Myung-bo
  Alpay Özalan

  Rivaldo
  Ronaldinho
  Michael Ballack
  Claudio Reyna
  Yoo Sang-chul

  Ronaldo
  Miroslav Klose
  El Hadji Diouf

Xugador del partíu editar

Tres cada partíu apostáu, el sitiu oficial de la FIFA, nos sos resumes indica cuál foi'l futbolista destacáu en cada unu de los alcuentros.[17]

Fase de grupos - Fecha 1 Fase de grupos - Fecha 2 Fase de grupos - Fecha 3 Segunda fase
Xugador Partíu Xugador Partíu Xugador Partíu Xugador Partíu
  El Hadji Diouf   0:1     Fabien Barthez   0:0     Zinedine Zidane   2:0     Jens Jeremies   1:0  
  Jon Dahl Tomasson   1:2     Khalilou Fadiga   1:1     Papa Bouba Diop   3:3     Rio Ferdinand   0:3  
  Miroslav Klose   8:0     Robbie Keane   1:1     Miroslav Klose   0:2     Henri Camara   1:2  
  Matt Holland   1:1     Samuel Eto'o   1:0     Damien Duff   0:3     Iker Casillas   1:1 (3:2)  
  Francisco Arce   2:2     Fernando Morientes   3:1     Nelson Cuevas   1:3     Landon Donovan   0:2  
  Raúl   3:1     Quinton Fortune   1:0     Raúl   3:2     Rivaldo   2:0  
  Sol Campbell   1:1     Juan Sebastián Verón   0:1     Sol Campbell   0:0     Alpay Özalan   0:1  
  Juan Sebastián Verón   1:0     Henrik Larsson   2:1     Niclas Alexandersson   1:1     Ahn Jung-Hwan   2:1  
  Rivaldo   2:1     Roberto Carlos   4:0     Junior   2:5     Rivaldo   1:2  
  Rónald Gómez   0:2     Paulo Wanchope   1:1     Hasan Sas   3:0     Claudio Reyna   1:0  
  Braulio Luna   0:1     Milan Rapaić   1:2     Edison Méndez   1:0     Llei Woon-Jae   0:0 (3:5)  
  Christian Vieri   2:0     Gerardo Torrado   2:1     Cuauhtemoc Blanco   1:1     Hasan Sas   0:1  
  Yoo Sang-Chul   2:0     Brad Friedel   1:1     Park Ji Sung   0:1     Michael Ballack   1:0  
  Brian McBride   3:2     Pauleta   4:0     Jacek Krzynowek   3:1     Ronaldo   1:0  
  Junichi Inamoto   2:2     Junichi Inamoto   1:0     Hidetoshi Nakata   0:2     Hakan Sukur   2:3  
  Yuri Nikíforov   2:0     Raouf Bouzaiene   1:1     Marc Wilmots   3:2     Ronaldo   2:0  

Miscelánea editar

Tresmisión per señal de televisión editar

N'España, per primer vegada desque s'empezar a retresmitir per televisión los mundiales de fútbol, nun se retresmitieron tolos partíos en señal abierta. Al contrariu qu'en 1998, cuando TVE emitió al traviés de La Primera y de La 2 tolos alcuentros n'esclusiva, nesta edición de 2002 Vía Digital emitió n'esclusiva 55 partíos. Los 9 restantes (partíu inaugural, partíos d'España, semifinales y final) fueron emitíos en direutu tantu por Vía Digital como por Antena 3, porque la llei española obligaba a emitir estos 9 alcuentros n'abiertu.[18]

Igualando a España, en Méxicu per primer vegada nun se tresmitieron tolos partíos en televisión abierta. Televisa y Televisión Azteca solo tresmitieron 18 partíos de forma abierta (incluyendo la inauguración, les semifinales, la final y los partíos de la seleición mexicana), ente que la sumida cadena CNI Canal 40 tresmitió 40 partíos.

En Llatinoamérica, como asina en munches partes del mundu, DirecTV tenía los derechos esclusivos de tresmisión de los 64 partíos en vivu. En dellos países, esos derechos traxeron munchos problemes. N'Arxentina, por casu, Canal Siete y América fueron los posesores de los derechos de tresmisión. La señal satelital tuvo qu'alcordar coles canales la emisión de dellos alcuentros en cuenta de beneficios por publicidá. El primeru tresmitió 43 de los 64 (dalgunos, namái pal interior), y ente que el segundu tresmitió 33. Esos partíos, pola diferencia horaria, ver ente les 4:00 y les 7:00 de la mañana. Casu particular n'América, onde la canal cerraba la so tresmisión normal a les 12:00 de la nueche, volvía a les 4 pa tresmitir dalgún partíu, atayaba la so tresmisión cuando terminaba'l mesmu y volvía cola so tresmisión normal a les 10:00 de la mañana. Siempres hubo una teoría sobre la premonición del restu de les canales con más audiencia (El Trece y Telefé) en qu'a la Seleición Nacional diba di-y bien mal y por eso nun se fadiaron en mercar los derechos, sumáu a qu'esi horariu yera de terror pa cualesquier anunciante ante tanta audiencia semidormida, y que'l país pasara por la peor crisis de la so historia.

En Chile, Televisión Nacional de Chile y Canal 13 tresmitieron la Copa. Antes d'empecipiase cada tresmisión, apaecía la siguiente frase: "Esta tresmisión ye d'usu esclusivu pa la TV Abierta". Eso correspuende a que la señal pertenecía a DirecTV, quien teníen la exclusividad de la emisión. Asocedió qu'un añu antes, esos dos canales habíense despreocupado totalmente de los derechos del Mundial y perder. Cuasi como n'Arxentina, un mes antes del Mundial ya inclusive una selmana antes, llegaron a alcuerdu cola operadora de TV satelital pa la emisión de 40 partíos del Mundial.

En Colombia, les tresmisiones en direuto de los 64 partíos que tresmitió tantu RCN Televisión como Caracol Televisión, cuasi nun pudo tresmitir el restu de la cobertoria esclusiva del eventu, por cuenta de la crisis de la televisión colombiana y la lliquidación de los programadores a les que tornaron los sos espacios a l'Autoridá Nacional de Televisión y dempués fueron salíos del aire por falta de dineru, los derechos de tresmisión de TV abierta fueron pertenecíos a DirecTV quien teníen la exclusividad d'emisión. Pela so parte, pola tresnochada toles tresmisiones de los partíos n'altes hores de la madrugada nun fueron vistes, repitiéronse los partíos más tarde ente les 6:00 y les 9:00 de la mañana UTC-5 Hora Colombiana.

N'Ecuador, les tresmisiones en direuto de los 64 partíos que tresmitió tantu Telesistema como Teleamazonas, pudo tresmitir el restu de la cobertoria esclusiva del eventu, por cuenta de los años negros del Ecuador, los derechos de tresmisión de TV abierta fueron pertenecíos a DirecTV quien nun tuvieron la exclusividad d'emisión, nun pudo tresmitir nenguna incidencia del Mundial pa Ecuador y nunca tuvieron qu'axustar cola cadena DirecTV los derechos televisivos porque los adquirieron de forma direuta y antemanadamente. Pela so parte, pola tresnochada toles tresmisiones de los partíos n'altes hores de la madrugada nun fueron vistes, repitiéronse los partíos más tarde ente les 6:00 y les 9:00 de la mañana UTC-5 Hora Ecuatoriana.

En Paraguái la canal 9 SNT tresmitió en total 32 partíos en vivu.

En Perú, foi tresmitíu por ATV.

En Panamá foi tresmitíu (los 64 partíos) por RPC Canal 4, coles narraciones estelares de David Samudio y Nino Mangravita. Recordáu pola Teunoloxía RPC.

Cantar oficial editar

Pa esta ocasión, y queriendo asonsañar l'ésitu llográu por dellos artistes como ser el casu d'Edoardo Bennato y Gianna Nannini, cola tema d'Italia '90 "Un'ta italiana", o Ricky Martin, cola tema La copa de la vida de Francia '98, el concursu de la tema oficial de Corea Xapón 2002, ganar la cantante d'Estaos Xuníos Anastacia, que cola so tema "Boom", revolucionó les almes que guardaron el tornéu. L'estribillu de la lletra de la tema, fai alusión a la famosa interxeición española "Olé", que n'Arxentina se musicaliza como Olé olé olá. El videoclip d'esta tema, amuesa a la cantante dientro d'una nave espacial que viaxa por distintos llugares del mundu, cuntando con un cameo del futbolista Javier Saviola, quien apaez xugando un partíu nuna cai d'una favela de Rio de Janeiro.

Mascotes editar

Como foi tradición dende la Copa Mundial de Fútbol de 1966, escoyóse una mascota. Nesta oportunidá escoyer a Arreyo, Kaz y Nik, conocíos como Los Spheriks. Trátase de trés estraterrestres que llegaben al planeta Tierra pa conocer de que se trataba un Mundial de Fútbol.

Referencies editar

  1. Byron Moreno, l'árbitru corruptu del Corea-Italia. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  2. Mal arbitraxe contra Italia na Copa Mundial 2002. Consultáu'l 30 de mayu de 2015
  3. L’arbitro Moreno e il metodo Sepp (n'italianu). Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  4. Italia sumir a los barruntos españoles sobre los amaños nel Mundial 2002. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  5. Diariu deportivu italianu acusó a FIFA d'iguar partíos en Mundial de 2002. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  6. orde-de-la-fifa_862723/ N'Italia aseguren qu'A el-Ghandour 'esanició' a España en 2002 por orde de la FIFA. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  7. mundial-de-2002-a-favor-de-corea-del sur Denuncien arreglos nel Mundial de 2002 a favor de Corea del Sur. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  8. copa-del mundu-de-corea-y-japon-2002.shtml FIFA iguaría partíos de la Copa del Mundu de Corea y Xapón 2002. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  9. La poderosa FIFA envolubrada nel mayor escándalu de la so historia
  10. Byron Moreno almite perxudicar a la azzurra en 2002. Consultáu'l 29 de mayu de 2015
  11. WM (ed.): «mundial-2006/a-1944437 ¿Quién van ser los árbitros del Mundial 2006?». Consultáu'l 30 de marzu de 2018.
  12. Terra Arxentina (ed.): «Arxentina ta en "El Grupu de la Muerte"». Consultáu'l 3 de xunetu de 2010.
  13. FIFA.com. «Máximos goles - Copa Mundial de la FIFA Corea y Xapón 2002». Archiváu dende l'orixinal, el 5 de mayu de 2009. Consultáu'l 2 de xunetu de 2010.
  14. FIFA.com. «Premiu de la Copa Mundial de la FIFA Corea y Xapón 2002». Archiváu dende l'orixinal, el 7 de mayu de 2010. Consultáu'l 2 de xunetu de 2010.
  15. El Mundo (ed.): «Kahn gana'l 'Balón d'Oru'» (3 de xunetu de 2002). Consultáu'l 2 de xunetu de 2010.
  16. BBC Mundu (ed.): «La FIFA escoyó seleición ideal» (28 de xunu de 2002). Consultáu'l 2 de xunetu de 2010.
  17. «Man of the Match FIFA World Cup 2002» (28 de xunu de 2002). Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2006. Consultáu'l 5 de setiembre de 2014.
  18. «con-los derechos-del Mundial-2002/ Antena 3 quedar colos derechos del Mundial 2002». Cine y Tele (30 d'abril de 2002). Consultáu'l 7 de payares de 2015.

Enllaces esternos editar


Predecesor:
  Francia 1998
Copa Mundial de Fútbol
XVII edición
Socesor:
  Alemaña 2006