Tirotéu nel centru lésbico-gai de Tel Aviv

El tirotéu nel centru lésbicu-gai de Tel Aviv asocedió na nueche del 1 d'agostu de 2009 nel centru comuñal de l'Asociación LGBT Israelina en Tel Aviv, Israel mientres un alcuentru selmanal del Bar-Noar (n'hebréu: בר-נוער, "Chigre de la mocedá"), un grupu de sofitu pa mozos gais y lesbianes. L'atentáu dexó a dos muertos y a lo menos diez mancaos. Anque la investigación criminal sigue y l'asaltu sigue impune, el sucesu tuvo un efeutu significante n'impulsar esfuercios contra la homofobia.

Tirotéu nel centru lésbico-gai de Tel Aviv
Llocalización
Llocalización Tel Aviv
Coordenaes 32°03′56″N 34°46′34″E / 32.065583°N 34.776083°E / 32.065583; 34.776083
Mapa
Datos
Fecha 1 d'agostu de 2009
Víctimes
Númberu de firíos 15
Númberu de muertes 2
Cambiar los datos en Wikidata

El Bar-Noar

editar

El Bar-Noar ye una actividá pa moces que'l so fin ye apurrir abellugu y proteición contra'l refugu y la homofobia que los nuevos gais suelen encarar.[1] Pese al nome, el Bar-Noar nun ye un local onde se sirven bébores alcohóliques. Ye un grupu de sofitu que realiza un alcuentru social cada sábadu onde los participantes, ente 14 y 21 años d'edá, axuntar pa xugar xuegos, escuchar música, y falar sobre la so orientación sexual.[2] La mayoría de los mozos qu'asisten tán nel clóset y los sos familiares y amigos del colexu nun saben que son gais.[3]

L'alcuentru realizar nel suétanu del centru comuñal de l'Asociación LGBT Israelina, que la so sede ta allugada nel mesmu edificiu.[4][5]

Atentáu

editar

A les 10:40 p.m. el sábadu, 1 d'agostu de 2009,[2] l'asaltante aprució nel suétanu del centru comuñal y disparó la so arma automática indiscriminadamente en toes direiciones mientres unos diez minutos.[6] De les aproximao 40 persones presentes, dos morrieron y siquier diez más resultaron mancaes. L'asesín, mazcaráu y vistíu de negru, dar a la fuga.[2]

Víctimes

editar

Nir Katz, de 26 años, y Liz Trubeshi, de 16, perdieron les sos vides nel atentáu.

Liz Trubeshi yera una moza callada ya introvertida a la que-y gustaba escribir poemes.[7] Taba a puntu de cumplir los 17 años y vivía cola so familia en Jolón.[8] Nun yera lesbiana, pero asistía al Bar-Noar regularmente p'amosar el so sofitu y solidaridá.[9][7][10]

Nir Katz trabayara como conseyeru voluntariu nel Bar-Noar mientres los trés años precedentes a la so muerte. “Munches vegaes los rapazos escapar a la cai y alleguen a un conseyeru. Nir salvó la vida de munchos neños,” dixo la so amiga Noa, quien tamién yera conseyera del grupu. Katz vivía en Guivatayim col so noviu de dellos años. Había estudiáu informática y tenía aspiraciones d'abrir la so propia empresa.[8][10]

Amás de los dos muertos, a lo menos diez persones más resultaron mancaes.[2] Cinco de los mancaos fueron tresportaos al Hospital Ichilov en Tel Aviv mientres los otros cinco recibieron tratamientu nel Wolfson Medical Center en Jolón.[2] De les víctimes que revistieron mancadures menores, dalgunes optaron por nun recibir tratamientu por mieu a que l'hospital reportaría l'incidente a los sos padres, dexando al descubiertu la so orientación sexual. Poro, ye imposible saber el númberu exactu de persones afeutaes.[11] Los medios de comunicación reportaron cifres ente 10 y 15 persones mancaes.

Chen Langer, otru conseyeru voluntariu del Bar-Noar de 22 años, recibió un balazu que travesó dambes piernes y tuvo nuna siella de ruedes mientres dellos meses.[12]

Yonatan Buks, de 15 años, revistió mancadures nes sos estremidaes inferiores y tuvo dificultaes pa falar de resultes del atentáu. La so familia interpunxo una demanda contra'l centru comuñal pola suma de US$4 millones, alegando que tuvo de percibir el peligru pa los nuevos gais y que l'edificiu nun tenía midíes fayadices de seguridá.[13]

Or Gil, de 16 años, sufrió mancadures de la rodía y del pechu.[2]

Nel casu de munches de les víctimes, l'asaltu foi lo que sacó de sópitu a la lluz la so orientación sexual. A dellos padres nun los sentó bien la noticia y nun visitaron a los sos fíos mancaos nel hospital.[2][14][11][15]

La mayoría de les víctimes son menores d'edá y los sos nomes nun fueron publicaos.[14][15] Dos de les víctimes van pasar el restu de les sos vides en sielles de ruedes.[12]

Reacción del gobiernu

editar

L'atentáu foi condergáu polos políticos más importantes d'Israel. El Presidente Shimon Peres declaró a otru día que "esti asesinatu espeluznante que se llevó a cabu en Tel Aviv ayeri contra menores y nuevos ye un asesinatu qu'una nación civilizao y culto nun puede aceptar." El presidente añadió que "l'asesinatu y l'odiu son los dos crímenes más graves na sociedá."[16] El Primer Ministru Benjamín Netanyahu pidió que tol pesu de la llei aplicar al asesín y declaró qu'Israel ye "un país democráticu, un país de tolerancia, un estáu rexíu por lleis, y vamos respetar a toles persones ensin importar les sos creencies."[16] L'alcalde de Tel Aviv, Ron Huldai, pidió que les mesmes "bales que travesaron a Liz y Nir sían les bales que ruempan les parés d'odiu ya inorancia na nuesa sociedá."[17] El Ministru d'Educación Gideon Sa'ar espresó apreciación poles contribuciones sobresalientes de la comunidá LGBT y prometió que'l sistema educativu va tener más entrenamientu y ferramientes p'ayudar a les persones que "sufren non por dalguna transgresión que cometieren sinón por quien son."[17]

Investigación policial

editar

Darréu dempués del tirotéu, ordenóse'l zarru temporal de los llugares avezaos pola comunidá gai pa evitar que fueren blancos de posibles ataques posteriores.[18][19][20] La policía empecipió una busca refecha del responsable.

L'inspector xefe de policía David Cohen dixo que la investigación, que foi asignada a la prestixosa Unidá Central de la policía de Tel Aviv, yera de suma importancia pa la policía nacional y que s'apurriríen tolos recursos necesarios pa resolver el casu.[21][22] La Unidá Central encargar d'investigar los casos más graves y de perfil altu.[23]

El 4 d'agostu de 2009, la policía llevó a un adolescente que sobrevivió l'incidente a la escena pa realizar una reconstrucción del ataque.[21]

En xunu de 2010, la policía entrugó a mil persones sobre l'asaltu n'afayando nes resultancies del llaboratoriu "un elementu compartíu per miles d'israelinos." La policía escoyó a mil persones portadores del elementu pa entrugar.[24]

Nun se revelaron detalles de la investigación yá que ta baxu secretu de sumariu.[25][21][22][24]

Hasta la fecha, nun se sabe quién foi'l perpetrador del atentáu.

Confesión falsa

editar

El 7 d'ochobre de 2009, foi arrestáu'l terrorista xudíu ortodoxu Yaakov Teitel por múltiples cargos de terrorismu.[26] Dempués de repitíes interrogaciones nes que negó participación dalguna, confesó de cometer l'atentáu nel centru lésbicu-gai. Someter a un detector de mentires y ésti indicó que la so confesión nun foi verdadera. Amás, nun pudo dar detalles téunicos sobre l'atentáu amás de los yá conocíos pol públicu. Teitel dempués dixo que creía que la so confesión falsa daría fin a les interrogaciones.[27] La policía piensa que Teitel podría tar tapando al responsable verdaderu.[28]

Reacción pública

editar

Dende'l principiu, el públicu presumió que l'atentáu foi cometíu por daquién d'ideoloxía antihomosexual. Anque nun hai, nin puede haber hasta que se conoza la identidá del responsable, evidencia concreta qu'indique'l motivu del ataque, les circunstancies paecen señalar que se trata de homofobia. De primeres, l'edificiu onde asocedió l'atentáu nun ye llamativu y non podría sabese que se realizaba una xunta nel so interior ensin tener conocencia previa del Bar-Noar.[3][29][5] Dellos miembros del públicu espresaron sorpresa de que l'asaltu llevárase a cabu en Tel Aviv, que ye la ciudá más lliberal y pluralista de la rexón y que se suel considerar como'l centru d'actividá de la comunidá gai.[3][18][19][2][5]

Manifestaciones

editar

La mesma nueche del atentáu, manifestáronse aproximao mil persones nes cais de Tel Aviv p'amosar la so solidaridá y repulsa de lo asocedío. Esa manifestación terminó sobre les 3 de la mañana.[30][31]

A otru día, domingu pela tarde, hubo otra manifestación en Tel Aviv, a la qu'asistieron "centenares" y otros dos en Xerusalén y Beerseba (con aproximao 300 y 200 manifestantes, respeutivamente).[32]

 
Veles y cartelos que dicen "Nun vas matar" de la manifestación de solidaridá que se realizó'l 8 d'agostu de 2009.

Nos díes siguientes hubo manifestaciones en Haifa (Israel) y nes comunidaes xudíes de Washington y San Francisco, n'Estaos Xuníos.[21][33][34]

El 8 d'agostu, realizóse otra manifestación en Tel Aviv a la qu'asistieron aproximao 25.000 persones.[17] Ente los presentes taben dalgunes de les víctimes, l'Alcalde de Tel Aviv, Ron Huldai, el Presidente israelín Shimon Peres, la Ministra de Cultura y Deportes, Limor Livnat, y el Ministru d'Educación Gideon Sa'ar, al igual que los artistes musicales de Dana International, Rita Kleinstein, Ninet Tayeb, y Amir Fay Guttman.[17][35]

L'atentáu foi recordáu con otra manifestación en Tel Aviv un añu dempués. Asistieron unos 3.000 manifestantes.[36]

División relixosa y política

editar

Parte del públicu israelín culpó a la comunidá xudía ortodoxa y los políticos conservadores por contribuyir al odiu contra la comunidá LGBT.

El periodista ortodoxu Moshe Glasner interpunxo una demanda pidiendo que se llevantara'l secretu de sumariu pa dexar claro que la población jaredí nun tuvo nada que ver col ataque.[37]

Había tamién quien culparon a los políticos conservadores d'afalar a la violencia contra persones LGBT.[38] El partíu ultraortodoxo Shas y n'especial el miembru de la Knesset y amás rabín Nissim Zeev recibieron atención particular tres l'incidente.[39] Zeev dixo que les acusaciones constituyíen libelo.[39] Zeev tien una hestoria llexislativa antihomosexual. En 2007, por casu, propunxo 'centros de rehabilitación' xestionaos pol gobiernu pa "suprimir los enclinos d'homosexuales" y lleis pa illegalizar el sexu homosexual. Los que violaren les lleis taríen obligaos a sometese a la 'rehabilitación' por un periodu de dos años.[40]

El Shas, mentanto, publicó un comunicáu diciendo que condergaba l'ataque ensin reserves.[41]

Cambeos al llargu plazu

editar

Nuna declaración del 8 d'agostu de 2009, el Ministru d'Educación prometió cambeos nel sistema educativu p'ayudar a la comunidá LGBT.[17][29] Nitzan Horowitz, l'únicu miembru abiertamente gai de la Knesset (parllamentu israelín), anunció que propondría cambeos llexislativos pa incluyir la proteición de persones LGBT nes lleis, qu'anguaño namái prohiben l'enguizamientu al racismu.[29][42] Les lleis israelines contra crimen d'odiu yá inclúin crímenes cometíos en función de la orientación sexual de la víctima.[42]

En payares de 2009, una delegación compuesta por trés activistes de la mocedá gai israelín visitó Estaos Xuníos pa estudiar les Gai-straight alliances (GSA; "aliances gay-heterosexuales") y considerar la posibilidá d'implementales nes escueles d'Israel.[43][44]

Un añu dempués del tirotéu, oficiales municipales de Tel Aviv y de la policía nacional fueron a Berlín nun viaxe xestionáu pol proyeutu anti-violencia Maneo, onde s'atoparon con oficiales de la policía d'esa ciudá y falaron sobre'l sistema alemán de combatir la violencia homofóbica.[45]

Dos años dempués de los ataques, el Bar-Noar foi vandalizado en diverses ocasiones, a pesar de tener que contratar a un guarda de seguridá. Amás, al nun recibir ayudes económiques de nengún estamentu oficial, nun son capaces d'axuntar los 1200 shéquels mensuales (unos 240 o 340 $) necesarios pal so caltenimientu, polo que la sobrevivencia ta en peligru.[46]

Referencies

editar
  1. The National Assocation of GLBT in Israel (2 d'agostu de 2009). «Murder in the Bar-Noar». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-22. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Haaretz Service, Yuval Goren y Noah Kosharek The Associated Press (2 d'agostu de 2009). «Police still hunting for Tel Aviv gai center gunman». Haaretz.
  3. 3,0 3,1 3,2 BBC News (2 d'agostu de 2009). «Police hunt killer of Israel gais». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  4. עידן יוסף (2 d'agostu de 2009). «"התחבאנו מאחורי כורסאות"». News1. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  5. 5,0 5,1 5,2 Jerusalem Post (5 d'avientu de 2009). «Tel Aviv: Why did a lone gunman shoot 13 people in cold blood in one of the world's gai capitals?». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  6. Shapiro, Michael (2 d'agostu de 2009). «אחד הפצועים: ישבנו, ואז נכנס איש במסכה». NRG. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  7. 7,0 7,1 מאת עפרה אידלמן ועפרי אילני (2 d'agostu de 2009). «אירוע הירי במרכז ההומו-לסבי». Haaretz. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  8. 8,0 8,1 http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3755734,00.html
  9. Jerusalem Post (3 d'agostu de 2009). «Family of teen victim Liz Trubeshi: She was at the center only by chance». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  10. 10,0 10,1 תומר ולמר ונתיב נחמני (2 d'agostu de 2009). «הגורל הכה שוב במשפחת כץ: ניר אהב לסייע לנערים». NRG. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  11. 11,0 11,1 Shapiro, Michael (2 d'agostu de 2009). «הפצועים חוששים לקבל טיפול: יספרו להורים». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  12. 12,0 12,1 Association for Gai Lesbian Bisexual Transgender People in Israel (3 d'agostu de 2009). «The people of The Aguda: Chen Langer». YouTube. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  13. Lanir, Naama (12 d'agostu de 2009). «Teen sues gai center for shooting». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  14. 14,0 14,1 אשר קשר (6 d'agostu de 2009). «ילד, למה אתה לבד בבית החולים?». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  15. 15,0 15,1 Kosharek, Noah (12 de xineru de 2010). «Four months on, victim of gay center attack can't go home». Haaretz.
  16. 16,0 16,1 Sofer, Roni (2 d'agostu de 2009). «Netanyahu: Israel a country of tolerance». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 Somfalvi, Attila (8 d'agostu de 2009). «Peres at gai support rally: Bullets hit us all». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  18. 18,0 18,1 Reuters (al traviés d'El País) (2 d'agostu de 2009). «La policía busca al home que mató a dos persones nun centru gai de Tel Aviv». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  19. 19,0 19,1 El Mundo (2 d'agostu de 2009). «Dos muertos nun tirotéu nun centru 'gai' de Tel Aviv». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  20. אבי כהן וגיא רונן (2 d'agostu de 2009). «המשטרה: לסגור מוקדים של הקהילה הגאה». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 Lappin, Yaakov y Sam Greenberg (5 d'agostu de 2009). «Police conduct reenactment of Tel Aviv gai attack». Jerusalem Post. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  22. 22,0 22,1 Senyor, Eli (21 de xunu de 2010). «New lead in gai youth center murder investigation». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  23. Policía d'Israel. «היחידה המרכזית». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-03-05. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  24. 24,0 24,1 Senyor, Eli (21 de xunu de 2010). «Report: Police discover clue in gai center attack». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  25. אבי כהן (2 d'agostu de 2009). «חיפושים אחר היורה במרכז ההומו-לסבי בת"א». ynet. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  26. Ynetnews (1 de payares de 2009). «Settler suspected of multiple hate crimes». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  27. Ynetnews (1 de payares de 2009). «Teitel's profile: Settler, charismatic, ideologist». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  28. Ynetnews (2 de payares de 2009). «Gai victim's mother: There's another Teitel out there». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  29. 29,0 29,1 29,2 Jerusalem Post (2 d'agostu de 2009). «Only 20 MKs attend Knesset alderique on gai center attack». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  30. Varios (NRG) (2 d'agostu de 2009). «אחרי ההלם: הקהילה יצאה לצעדת מחאה». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  31. איזי עין דור וירון דרוקמן (2 d'agostu de 2009). «צעדה בעקבות הרצח: "ילדים נרצחו בשל נטייתם"». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  32. Edelson, Daniel (2 d'agostu de 2009). «Gai MK: Tel Aviv shooting a hate crime». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  33. Raved, Ahiya (4 d'agostu de 2009). «Haifa gais: Police ignore us». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  34. Raved, Ahiya (6 d'agostu de 2009). «LGBT vigil held in S.F. for slain Israelis». jweekly.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  35. {{cita web|url= http://jta.org/news/article/2009/08/09/1007121/thousands-march-in-tel-aviv-gai-solidarity-rally |títulu= Thousands march in Tel Aviv gai solidarity rally |fechaaccesu=26 d'avientu de 2010 |autor= JTA |fecha= 9 d'agostu de 2009 |-}
  36. Medzini, Ronen (29 de xunetu de 2010). «Rally held in memorial of gay youth massacre». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  37. Ynetnews (4 d'agostu de 2009). «Journalist: Haredi public used as punching bag». Consultáu'l 25 d'avientu de 2010.
  38. Haaretz (6 d'agostu de 2009). «Gai leaders to Netanyahu: Your ministers afale against us». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  39. 39,0 39,1 אמנון מרנדה (2 d'agostu de 2009). «ח"כ זאב על שלטי המחאה נגדו: "זו עלילת דם"». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  40. Amnon Meranda (21 de xunu de 2007). «Shas MK proposes 'rehab centers' for gays». ynet. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  41. Stoil, Rebecca Anna (2 d'agostu de 2009). «Livni to gai Israelis: Don't let hate crime stop you living your lives». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  42. 42,0 42,1 Stoil, Rebecca Anna (11 d'ochobre de 2009). «Tel Aviv Lawmaker Would Extend Anti-Discrimination Protection to Gais». Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  43. Cassell, Heather (12 de payares de 2009). «Israeli gai leaders visit SF». Bay Area Reporter. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  44. Taffet, David (27 d'ochobre de 2009). «Tel Aviv LGBT Center shooting update». Dallas Voice. Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-08. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  45. Kosharek, Noah (26 de xunetu de 2010). «One year after gai center attack, Tel Aviv studies Berlin model of tolerance». Haaretz. Consultáu'l 26 de xunetu de 2010.
  46. Lior, Ilan (12 d'agostu de 2011). «Two years after fatal shooting, Tel Aviv gai youth club faz closure» (inglés). Haaretz. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011.

Enllaces esternos

editar