Bigamia
La bigamia ye l'actu y estáu d'una persona que contrái un segundu matrimoniu tando yá casada. Ye un vocablu formáu a partir de les pallabres d'orixe griegu bis, que significa dos veces, y gamia, gamu, matrimoniu, polo que nel so sentíu etimolóxicu equival a matrimoniu doble. Nel campu del derechu, y más específicamente nel del derechu canónicu, se contrapone a monogamia considerada pol cristianismu como la verdadera y única forma del matrimoniu. D'alcuerdu en gran midida con esta tradición cristiana la bigamia ye un delitu n'Europa y n'América, y n'otros países con heriedos xurídicos, culturales y relixoses diverses.[1]
Derechu romanu editar
Nun principiu na Antigua Roma nun esistió una llei específica contra la bigamia, anque col tiempu consideróse adúltera a la muyer bígama polo que se-y aplicó la pena de muerte que correspondía al delitu d'adulteriu y al varón bígamu reu d'estupro. La primer llei sobre la bigamia foi obra del emperador Valeriano que declaró suxetu a la nota d'infamia al qu'a un tiempu tuviera dos muyeres. La prohibición foi repitida por Diocleciano y Maximiano quien mandaron que los xueces nun dexaren impune esti delitu. El Códigu de Justiniano recoyó la prohibición de la bigamia, amenándose'l discutiniu de si ésta tenía de castigase cola mesma pena que correspondía al adulteriu o la que correspondía al estupro, o bien tenía de dexase al arbitrio del xuez según les circunstancies.[2]
Derechu canónicu editar
Nel canon 4, distinción 26, del Decretu de Graciano dizse:[3]
[...]Nel matrimoniu ye llei nun repitilo nin procurar xunise a segunda consorte...
El canon 5, distinción 34, del mesmu decretu diz:[3]
Al cristianu nun-y ye lícitu tener non yá munches muyeres, pero nin entá dos, sinón solo una como esposa, o en llugar d'esti si falta la consorte una concubina.
Nel capítulu 2, títulu 21, llibru 4 de les Decretales recuéyese una del papa Lucio III de 1181:[3]
Nengunu d'equí a delantre atrévase a pasar a segundes nupcias mientres nun-y conste que la so muyer morrió. Si dalgunu o dalguna nun cumplió hasta agora con esta prescripción y cree qu'inda tien de duldar de la muerte de la so primer muyer nun niegue la débeda al qu'o la que con ella o con él casó si pidir; pero entienda que de nenguna manera tien d'esixilo. Si dempués d'esto constara que vive'l so cónyuge, abandonando les uniones adulterinas tien de volver a xunise a los so primera consorte.
Nel capítulu 19, títulu 1, llibru 4 de les Decretales recuéyese otra del papa Clemente III de 1188:[3]
Consultósenos qué tendría de faese respectu de les muyeres qu'esperaren más de siete años a los sos homes ausentes por causa de pelegrinación o cautividá, y nun pueden certificar de la vida o muerte de los mesmos anque practicaren actives dilixencies pa ello, y por causa de la so edá xuvenil o de la fraxilidá de la carne nun pueden contenese y piden xunise a otros en matrimoniu. —Respondemos que seya los que quier el númberu d'años que pertenezan en tal estáu, mientres vivan los sos homes nun pueden pasar canónicamente a nuevu consorciu y nun tien de dexar -y -yos contraer con autoridá de la Ilesia hasta que nun reciban noticia cierta de la muerte de los sos homes.
Nel Concilio de Trento (sieglu XVI) alcordóse respectu del matrimoniu:[3]
Si dalgunu dixera que ye lícitu a los cristianos tener a un mesmu tiempu munches muyeres y que esto nun ta prohibíu por nenguna llei divina, seya escomulgáu.
Llexislación por países editar
En tolos países d'Europa (incluyida Turquía), d'América y d'Oceanía la única forma de matrimoniu reconocida llegalmente ye la monógama. N'África asocede lo contrario: práuticamente tolos países dexen el matrimoniu con dos o más muyeres, sacante Costa de Marfil y Tunicia. Una situación similar ye la que se da n'Oriente Mediu, onde namái l'estáu hebréu d'Israel reconoz, en teoría, namái'l matrimoniu monógamu. N'Asia ye onde esiste una situación más variada. N'Asia central y oriental la llei namái reconoz el matrimoniu monógamu (Mongolia, China, Corea del Norte, Corea del Sur, Xapón, Taiwán, Filipines y les repúbliques exsoviéticas), ente que n'Asia del Sur predominen los países nos que ta autorizada la poligamia (Indonesia, Vietnam, Tailandia, Malasia, Brunéi, India, Paquistán, Afganistán ya Irán) y namái unos pocos almiten namái'l matrimoniu monógamu (Camboya, Laos, Myanmar, Bangladex, Bután y Nepal).[4]
Ver tamién editar
Referencies editar
- ↑ Arrazola, Lorenzo (1853). , páx. 571.
- ↑ Arrazola, Lorenzo (1853). , páx. 575.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Arrazola, Lorenzo (1853). , páx. 574.
- ↑ Macionis, John J.; Plummer, Ken (2001). , páx. 464-465.
Bibliografía editar
- Arrazola, Lorenzo (1853). Enciclopedia española de Derechu y Alministración o Nuevu Teatru de la Llexislación d'España ya Indies. Tomu VI. Madrid: Imprenta de Díes y Compañía. Consultáu'l 3 d'avientu de 2013.
- Macionis, John J.; Plummer, Ken (2001). Sociología. Madrid: Prentice Hall. ISBN 84-8322-152-7.
