Academia Gallega de la Llingua Portuguesa

L'Academia Galega da Língua Portuguesa (AGLP), n'asturianu Academia Gallega de la Llingua Portuguesa, ye una institución científico y cultural gallega[1] qu'atiende a los criterios históricos y científicos polos que se rixen les llingües europees, siendo reconocida col estatus d'Observador Consultivu pola Comunidá de Países de Llingua Portuguesa.[2] Anguaño ta presidida por José-Martinho Montero Santalha y preséntase como una continuación histórica de la idea d'unidá nel gallegu portugués que representaron figures como Ernesto Guerra da Cal, Ricardo Carballo Calero, Manuel Rodrigues Lapa o Lindley Cintra, qu'en 1984 incluyó los dialeutos de la llingua gallega como parte de los pertenecientes al portugués[3] na Gramática qu'editó xunto a Celso Cunha.[4]

Academia Gallega de la Llingua Portuguesa
academia
Llocalización
Sede Padrón
Direición España
Historia
Fundación20 setiembre 2008
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

Creada siguiendo la tradición de les academies a pesar de ser una iniciativa de la sociedá civil, independiente de los organismos políticos gallegos, l'Academia Galega da Língua Portuguesa defínese como una institución científico y cultural al serviciu del pueblu gallegu» que pretende «promover l'estudiu de la llingua de Galicia por que'l procesu de la so normalización y naturalización seya congruente colos usos presentes nel conxuntu de la lusofonía».[5]

Historia editar

La idea de crear una academia de calter lusófo en Galicia foi del profesor Ricardo Carballo Calero, magar la propuesta foi defendida pol profesor Montero Santalha nun artículu publicáu en 1994 na revista Tarrezas de O Ensino sol títulu A Lusofonia y a Língua Portuguesa da Galiza: Dificuldades do presente y tarefas para o futuru[6] y, más apocayá, nuna intervención en Bragança, n'ochobre de 2006, mientres el V Coloquiu Añal de la Lusofonía, titulada Um novo projecto: a Academia Galega da Língua Portuguesa.[7]

Coles mires de faer efectiva esta propuesta, naz el 1 d'avientu de 2007 la Associação Pró-Academia Galega da Língua Portuguesa em Compostela[8] integrada por persones de distintos ámbitos de la defensa de la llingua y col sofitu d'organizaciones lusófonas[9] como l'Associação de Amizade Galiza-Portugal, l'Associaçom Galega da Língua, l'Associação Sócio-Pedagóxica Galego-Portuguesa o'l Movimento Defesa da Língua.

El 7 d'abril de 2008, el Pro-Academia participó[10] na Asamblea de la República de Portugal, concretamente na Conferencia Internacional sobre l'Alcuerdu Ortográficu de la Llingua Portuguesa per mediu del so Presidente, Ângelo Cristóvão con un comunicáu al respeutu de la posición gallega y el papel de la futura Academia Gallega.[11][12] Nesti actu tamién el restu d'asociaciones lusófonas gallegues fueron representaes al traviés del presidente d'AGAL, Alexandre Banhos.[13] Estes intervenciones tuvieron una fonda repercusión nos medios de comunicación.[14]

Foi finalmente constituyida'l 20 de setiembre de 2008[15] llevando a cabu la so sesión inaugural el 6 d'ochobre de 2008[16][17] cuntando cola participación y respaldu d'instituciones como l'Academia das Ciências de Lisboa, l'Academia Brasileira de Lletres, la Universidade Aberta, la Universidá de Santiago de Compostela, la Associação Internacional de Lusitanistes y la Xunta de Galicia, qu'unviaron representantes oficiales. L'Academia ye un órganu estatutariu de la Fundación Academia Galega da Língua Portuguesa, fundación de competencia estatal inscrita nel Ministeriu de Cultura d'España (Orde CUL/1075/2011, de 1 de marzu).

Composición de l'Academia Galega da Língua Portuguesa editar

Actividá editar

L'Academia Gallega collabora viviegamente col restu d'academies de llingua portuguesa, especialmente al traviés de la so Comisión de Lexicografía qu'ellaboró un vocabulariu de léxicu gallegu pa ser incorporáu nel próximu Vocabulariu Ortográficu Común qu'editaríen les academies Academia Brasileira de Lletres brasilana y portuguesa con motivu del Alcuerdu ortográficu de la llingua portuguesa de 1990. La Sesión Interacadémica realizada'l 14 d'abril de 2009 en Lisboa so la presidencia de los trés academies, foi la primer ceremonia conxunta, presentándose públicamente'l Léxicu da Galiza que sería integráu nel Vocabulariu Común.[18] Les más de 800 entraes del Léxicu da Galicia fueron incoporadas nel Vocabulário Ortográfico da Língua Portuguesa [3] editáu n'ochobre de 2009 por Porto Editora. En marzu de 2010 la AGLP participó na Conferencia Internacional sobre'l Futuru de la Llingua Portuguesa nel Sistema Mundial, celebrada en Brasilia, previa invitación del Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Brasil.[19]

La AGLP tamién publica una Coleición de Clásicos Gallegos con obres d'autores como Rosalía de Castro, Eduardo Pondal, Johán Vicente Viqueira o Armando Cotarelo Valledor,,[20] editando igualmente de forma periódica la so Boletim da Academia Galega da Língua Portuguesa (ISSN 1888-9763)[21] según otres publicaciones científiques (Galiza: Língua y Sociedade, 2009, ISBN 84-88849-20-6).

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. AGLP
  2. Resolução sobre a Concessão da Categoria d'Observador Consultivu da CPLP, XVI Reunião Ordinária do Conselho de Ministros da Comunidade dos Países de Língua Portuguesa, Luanda, 22 de Julho de 2011 (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  3. Nova Proposta de Classificação dos Dialeutos Galego-Portugueses Archiváu el 2 de payares de 2006 na Wayback Machine., in Boletim de Filologia, Lisboa, Centru de Estudos Filolóxicos, 22, 1971, páxs. 81-116 (non PDF, p. 7)
  4. CUNHA, Celso y CINTRA, Luís Filipe Lindley (1984). Nova Gramática do Português Contemporâneo. Lisboa: Ediçõye João Sá da Costa, p. 10
  5. Memorando da Comunidade de Países de Língua Portugueses Archiváu el 5 de payares de 2013 na Wayback Machine. com motivu da inauguração da AGLP, 03/10/2008
  6. Arreyes do Congresso Internacional de Língua, Cultura y Lliteratures Lusófonas (Homenagem ao Professor Ernesto Guerra da Cal): Santiago, 15-17 de Setembro de 1994, Pontevedra - Braga: Irmandades da Fala da Galiza y Portugal, 1994, 452 pp. In Temes d'O Ensino de Linguística, Sociolinguística y Lliteratura, volume VII-IX, núms. 27-38 (1991-1994), páxs. 137-149)
  7. Um novo projecto: a Academia Galega da Língua Portuguesa in Galiza: Berço da Lusofonia. Actes do V Coloquiu Añal da Lusofonia Archiváu el 25 de mayu de 2009 na Wayback Machine.. Helena y Chrys Chrystello (org). Arcos online (Ed). Bragança, 2-4 de Outubro de 2006, p. 199
  8. Constitui-se em Compostela uma associação com o oxetu d'impulsar a criação da Academia Galega da Língua Portuguesa non jornal Galicia-Hoxe, 06.12.2007
  9. Nasce a Associação Pro-AGLP non jornal Vieiros
  10. Alexandre Banhos y Ângelo Cristóvão tornaram-se nos dois primeiros galegos em falar oficialmente na Assembleia da República portuguesa Archiváu el 27 d'abril de 2012 na Wayback Machine.
  11. Intervenção de Ângelo Cristóvão, Representante da Associação Cultural Pró Academia Galega da Língua Portuguesa. Também disponível em Videu
  12. Entrevista a Ângelo Cristóvão nel periódicu La Voz de Galicia por cuenta de la participación gallega na Asamblea de la República de Portugal, 13/04/2008
  13. Organizações galegas convidaes à Conferência Internacional sobre o Acordo Ortográfico Archiváu el 27 d'abril de 2012 na Wayback Machine.
  14. Reportagens Presença galega non Parllamentu português na comunicaçom social Archiváu el 17 de xunetu de 2011 na Wayback Machine.
  15. Unha nova academia galega tenta a confluencia co idioma portugués non jornal La Voz de Galicia, 07/10/2008
  16. A Academia Galega da Língua Portuguesa aprofia o caráter lusófono do galego y qualifica-o de forma de português (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). non jornal La Rexón, 06/10/2008
  17. Academia Galega da Língua Portuguesa non Jornal de Notícias (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., 06/10/2008. Também disponível em Videu
  18. «AGLP participa em cerimónia interacadémica na ACL» (18 d'abril de 2009). Consultáu'l 7 de xineru de 2016.
  19. "A AGLP "abre as portes" da cultura galega no Brasil", Vieiros 27/03/2010
  20. Academia Galega da Língua Portuguesa cria Coleção de Clássicos Galegos non Portal Galego da Língua, 02/01/2009
  21. Nᵘ1 [1]; Nᵘ 2 [2]

Enllaces esternos editar