Diferencies ente revisiones de «Isidoru de Sevilla»

Desconozse'l llugar real de nacencia de d'Isidoru, anque la so familia yera orixinaria de [[Cartaxena (España)|Cartaxena]]. Yera fíu de Severiano o Severino, que pertenecía a una familia hispanu-romana d'eleváu rangu social<ref>{{cita web|autor=Fundación Ignacion Larramendi|títulu=LEANDRO DE SEVILLA|url=http://www.larramendi.es/i18n/catalogo_imagenes/grupu.cmd?path=1000153}}</ref> y al cual axudícase-y el títulu de ''dux'' (magar el so hermanu Isidoru menta que yera a cencielles un ciudadanu); la so madre Teodora o Túrtura, sicasí, acordies con dalgunos, yera d'orixe visigodu y, según paez, taba lejanamente emparentada cola realeza, pero inda los matrimonios mistos yeren prohibíos.{{cita riquida}} La so familia yera orixinaria de [[Cartaxena (España)|Cartaxena]] y estremóse pola so contribución a la conversión de los reis [[visigodos]] ([[Arrianismu|arrianu]]) al [[catolicismu]].

Al paecer, la familia de d'Isidoru fuxó a [[Sevilla]] tres la conquista [[Provincia de Spania|bizantina]] al ser éstos defensores del rei [[Agila I]] frente a [[Atanagildo]], aliáu de los bizantinos.

Miembros d'esta familia son el so hermanu [[Leandru de Sevilla|Leandru]], el so inmediatu predecesor nel arzobispáu de Sevilla y oponente del rei [[Leovixildu]] (llegó al arzobispáu al entamu del reináu del nuevu rei, el yá católicu [[Recaréu]]); el so hermanu [[Fulgencio de Écija|Fulgencio]], que aportó a [[Diócesis de Cartaxena|obispu de Cartaxena]] y de d'Astigi (güei [[Écija]]), y tamién la so hermana [[Florentina de Cartaxena|Florentina]], de la que la tradición diz que foi abadesa al cargu de cuarenta conventos. Los cuatro fueron canonizaos y conózse-yos colectivamente como los ''[[Cuatro Santos de Cartaxena]]'', siendo'l patrones de la [[Diócesis de Cartaxena|diócesis cartagenera]]. Isidoru tamién ye mentáu como hermanu de Teodora o Teodosia, reina de la Hispania visigoda pol so matrimoniu col rei Leovixildu. Isidoru y los sos hermanos Leandru, Fulgencio y Florentina seríen tíos maternos, por tanto, de los fíos de Leovixildu y Teodora: [[Hermenexildu]] (darréu tamién canonizáu) y Recaréu, el rei visigodu que se convirtió al cristianismu católicu. Inda, la primer muyer de Leovixildu foi verdaderamente una visigoda, de nome desconocíu, cuidao que, al tiempu, los matrimonios mistos yeren prohibíos.{{cita riquida}}

[[Archivu:San Isidoro Biblioteca Nacional España.jpg|thumb|Estatua de d'Isidoru de Sevilla por [[José Alcoverro]] allugada na escalinata d'accesu a la [[Biblioteca Nacional d'España]].]]

Tamién marcó la unificación llitúrxica de la España visigoda ya impulsó la formación cultural del cleru. El concilio foi probablemente un reflexu de les idees de d'Isidoru. Pero'l concilio non yá produció conclusiones de calter relixosu o eclesiásticu, sinón tamién políticu. El llugar ocupáu pol rei y la deferencia a él debida nel concilio ye tamién destacable: la Ilesia ye llibre ya independiente, pero amestada por aciu una solemne llealtá al rei. Nada se diz alrodiu de la llealtá al [[Papa|obispu de Roma]]. Pa munchu autores foi unu de los primeros pensadores en formular la teoría del orixe divín del poder regio: «Dios concedió la preeminencia a los príncipes pal gobiernu de los pueblos».

Foi'l primeru de los grandes compiladores medievales. Foi canonizáu en 1598, y en 1722 el papa [[Inocencio XIII]] declarar ''[[doctor de la Ilesia]]''.

Los restos mortales de d'Isidoru atópense anguaño na [[Basílica de San Isidoru de Llión|basílica de San Isidoru]] de [[Llión (España)|Llión]], onde fueron treslladaos dende'l so sepulcru en [[Sevilla]] en 1063; esi añu'l monarca [[Reinu de Llión|lleonés]] [[Fernando I de Llión|Fernando I]] comisionó a los obispos [[Alvito de Llión]] y [[Ordoño de d'Astorga]] pa llograr les reliquies del rei de la [[taifa de Sevilla]], [[Al-Mutadid]], tributariu so. Esisten tamién delles reliquies sos na [[catedral de Murcia]].

Nel altar mayor de la parroquia de l'Anunciación de [[Abla]] ([[Provincia de d'Almería|Almería]]) tamién s'atopa una reliquia de San Isidoru, donada pola [[Curia Romana]] nel mes d'avientu de 2008 por cuenta de la consagración de dichu altar.

[[Archivu:Isidore-Seville-mappamundi.jpg|thumb|Mapamundi nuna copia del sieglu XI d'una obra de d'Isidoru de Sevilla.]]

La so obra más conocida son les ''Etimoloxíes'' (escontra 634), monumental enciclopedia que reflexa la evolución de la conocencia dende l'antigüedá pagana y cristiana hasta'l sieglu VII. Esti testu, tamién llamáu ''Oríxenes'' y estremáu en veinte llibros, con 448 capítulos, constitúin una enorme obra enciclopédica na que se recueyen y sistematizan tolos ámbitos del saber de la dómina ([[teoloxía]], [[hestoriahistoria]], [[lliteratura]], [[arte]], [[derechu]], [[gramática]], [[cosmoloxía]], [[ciencies naturales]]...). Gracies a esta obra, fíxose posible'l caltenimientu de la cultura romana y la so tresmisión a la España visigoda.

Isidoru de Sevilla escribió diverses obres históriques, siendo la más importante ''[[Etimoloxíes]]'', una estensa compilación na qu'almacena, sistematiza y entiesta tou la conocencia de la dómina. Otra obra, pero de menor importancia ye la so [[HestoriaHistoria de regibus Gothorum, Vandalorum et Suevorum|''HestoriaHistoria de los godos, vándalos y suevos''.]]

Una de les cuestiones que s'enceten nesti llibru ye definir el conceutu de [[HestoriaHistoria]] y estremar los tipos d'hestoriahistoria que pueda haber. Isidoru de Sevilla asitia a la hestoriahistoria dientro del xéneru de la [[Gramática]], yá que, al igual que na [[HestoriaHistoria antigua|Antigüedá]], tratar como un xéneru lliterariu. Diz que la HestoriaHistoria ye la narración de fechos socedíos y que etimológicamente significa 'ver' o 'conocer'. Esto difier de la concepción que tenía [[Heródoto]], pal que significaba 'investigar'.

Pa Isidoru, el escritores antiguos namái escribíen de lo qu'habíen vistu. Él fai una xenealoxía de la HestoriaHistoria y cita como primer historiador a [[Moisés]], que ye'l que fai la hestoriahistoria sobre'l principiu del mundu. Ente los griegos, el primer historiador sería [[Dares Frigio]], que realmente foi un personaxe de la ''[[Ilíada]]'', un [[sacerdote]] de [[Troya]]. Isidoru considerar asina porque nel sieglu VI apaez una hestoriahistoria apócrifa de la [[Guerra de Troya]], aparentemente escrita por esti home, y va ser la fonte más valorada sobre esti fechu mientres la [[Edá Media]] (inclusive más que [[Homero]]). El siguiente historiador griegu n'importancia considera que foi [[Heródoto]].

Depués, Isidoru de Sevilla fala de la utilidá de la HestoriaHistoria, que ye pa la enseñanza del momentu presente. Esti autor y esta obra van ser bien influyentes mientres tola Edá Media.

==== ''HestoriaHistoria de los godos, vándalos y suevos'' ====

Ye la hestoriahistoria de los pueblos que s'asientan na Península mientres el sieglu V&nbsp;d.&nbsp;C. Agora dase un paralelismu con asoceder con [[Eusebio de Cesarea]], porque escribe dende'l llau de los [[visigodos]], que son los pueblos que s'enfrenten a los [[roma]]nos. La so xera tien de ser que nun s'amuese a los visigodos como los malos y a los romanos como los bonos. Por eso diz que mientres la conquista, tolos romanos que tuvieren nun llugar sagráu, como dientro d'una ilesia, o qu'a cencielles glayaren el nome de [[Cristu]], nun fueron muertos nin fechos cautivos.

Metanes un procesu de lluches internes y de reformulaciones ideolóxiques, la comunidá xudía hispana del los sieglos VI y VII foi oxetu espiatoriu d'un deséu d'afitamientu de la monarquía alredor del catolicismu.<ref>Eva Capo Caridá y Francisco Peña Fernández, ''Isidoru de Sevilla. Sobre la fe católica contra los xudíos'', Universidá de Sevilla, 2012, p. 31.</ref> Na so obra ''De fide catholica contra Iudaeos'' amplía les idees de [[San Agustín]] sobre la presencia xudía na sociedá cristiana. Trátase d'un opúsculo escritu contra'l [[xudaísmu]], anque Isidoru taba en contra del rei [[Sisebuto]] na so idea de que yera necesariu promover la conversión al cristianismu pola fuerza. Isidoru prefirió convencer a obligar, pero tampoco foi enérxicu en refugar la violencia que sobre los xudíos exercer nesti periodu.<ref>Joseph Pérez, [http://books.google.es/books?id=YJXadsUnRNAC&lpg=PP1&pg=PA26#v=onepage&q&f=false ''Los xudíos n'España''], Madrid: Marcial Pons HestoriaHistoria, 2005 (Biblioteca Clásica), p. 26. ISBN 978-84-96467-03-3.</ref> Como Agustín, acepta la necesidá de nun esaniciar la población xudía pol so papel supuestu na venida segunda de Jesús.

* ''Chronica majora'': una [[hestoriahistoria universal]].

* ''De natura rerum'' (Sobre la naturaleza de les coses): un llibru d'astronomía y hestoriahistoria natural dedicáu al rei visigodu [[Sisebuto]].

* ''De D'ordine creaturarum''.

* '' De D'ecclesiasticis officiis''.

Isidoru foi bien lleíu mientres la [[Edá Media]] y el [[Renacimientu]] (siquier diez ediciones fueron impreses ente 1470 y 1530). La so influencia foi enorme ente los sos contemporaneos. [[Braulio de Zaragoza|Braulio]], obispu de [[Zaragoza]], discípulu y amigu de d'Isidoru, describiólu como l'home escoyíu por Dios pa salvar a los hispanos de la marea de barbarie qu'amenaciaba con anubrir la civilización clásica en [[Hispania]].{{cr}} El [[VIII Conciliu de Toledo]] (653) manifestó la so almiración pola figura de d'Isidoru coles siguientes palabres emponderadores:

Tolos escritos históricos medievales d'España tuvieron basaos nes obres de d'Isidoru. Hasta'l sieglu XII, foi tresmitíu por aciu traducciones de fontes árabes, siendo una de les fontes principales pa la penetración n'Europa de los trabayos de [[Aristóteles]] y otros griegos.

{{listarefllistaref|2}}

* {{versalita|Domínguez del Val}}, Ursicino. «Isidoru de Sevilla» en ''Diccionariu d'HestoriaHistoria Eclesiástica d'España''. Madrid: Inst. Enrique Florez–CSIC, 1973.

* {{versalita|Escuderu}}, José Antonio. ''Cursu d'hestoriahistoria del Derechu: fontes ya instituciones políticu-alministratives'', pp. 216–217. Madrid: Solana y Fíos, 2003. ISBN 84-398-4903-6.

* {{versalita|Pérez de d'Urbel}}, Frai Xustu. ''San Isidoru de Sevilla: la so vida, la so obra y el so tiempu''. Llión: Universidá de Llión, 1995.