Diferencies ente revisiones de «Ríu Yamuna»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (- \|\-\n +\n|- )
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-(\bdos|\btres|\bcuatro|\bcinco|\bseis|\bsiete|\bocho|\bnueve|diez|\bonce|doce|trece|catorce|quince|dieciséis|diecisiete|dieciocho|diecinueve|veinte|treinta|cuarenta|cincuenta|sesenta|setenta|ochenta|noventa|\bcien|cientos|\bmil) ([a-zA-ZáéíóúÁÉÍÓÚñÑ]+o\b) +\1 \2s)
Llinia 31:
El '''ríu Yamuna''' (delles vegaes transcrito como '''Yamunā''',<ref>Nel sistema [[IAST]], que se pronuncia ''iamúna'', según el ''Sanskrit-English Dictionary'' de [[Monier Monier Williams]] (1819-1899).</ref> '''Jamuna'''<ref>Anque nun se debe confundir col ríu [[Jamuna]] (en [[Bangladex]]).</ref> o '''Jumna''') (en [[idioma sánscritu|sánscritu]], यमुना; en [[idioma urdu|urdu]], جمنا) ye un llargu [[ríu]] del norte de la [[India]] que flúi en direcciones S, SE y Y, al traviés de los [[Estaos de la india|estaos]] de [[Haryana]], [[Himachal Pradesh]], [[Uttarakhand]], [[Uttar Pradesh]] y el [[Delhi|territoriu de Delhi]], hasta desaguar nel [[Ganges|río Ganges]] —del que ye'l so principal afluente— al pie de la ciudá de [[Allahabad]].
 
Naz a un altor de 6387 m, nel glaciar [[Yamunotri]], nes fasteres suroccidentales de los picos Banderpooch, nel [[Himalaya]] inferior, y percuerre un llargor total de 1376 km, antes de desaguar en [[Triveni Sangam]], Allahabad, llugar cada dolce años de la pelegrinación [[Kumbha Mela]]. En Triveni («tres ríoríos», una y bones los hindús creen qu'ellí tamién conflúi l'invisible ríu soterrañu [[Ríu Sarasvati|Sáraswati]], que yá apaez nomáu nel perantiguu ''[[Rgveda|Rig-veda]]'' (el testu más antiguu de les escritures de la India, de mediaos del [[II mileniu a. C.]]), les agües del Yamuna son abondo tresparentes, ente que les del Ganges son más amarellentaes. Drena una amplia cuenca de 366 223&nbsp;km² (el 40,2% de tola cuenca del Ganges).
 
El Yamuna recibe munchos afluentes nel camín, incluyendo los ríos Giri, [[ríu Tons|Tons]] —el so afluente más llargu y más grande na parte alta—, [[ríu Hindon|Hindon]] (400 km), [[ríu Chambal|Chambal]] (1050&nbsp;km), [[ríu Betwa|Betwā]] (610&nbsp;km), [[ríu Mandakini|Mandakini]], [[ríu Sindh|Sindh]] (470&nbsp;km) y [[ríu Ken|Ken]] (427&nbsp;km).<ref name="brit" /><ref>[http://www.rainwaterharvesting.org/crisis/River-yamuna.htm State of River Yamuna].</ref> El más importante ye'l Chambal, que recibe de la mesma munchos afluentes, siendo los principales los ríos Khan, Kshipra, Kalisindh, Parbati y Banas. Les ciudaes de [[Baghpat]], [[Nueva Delhi]], [[Noida]], [[Mathurā]], [[Agra]], [[Firozabad]], [[Etawah]], [[Kalpi]], [[Hamirpur]] y Allahabad atopar nes sos veres y frente a él atópase numberosos edificios importantes, destacando ente toos el [[Taj Mahal]], n'Agra.
Llinia 101:
== La diosa Iamuna ==
 
El ríu Yamuna ye, pa los [[hinduistes]], unu de los [[siete ríoríos sagraos]] de la India. Los hinduistes consideren qu'el Yamuna ye, dempués del ríu Ganges, el ríu más sagráu de la India. Sicasí los [[hinduistes vaishnavas]] (adoradores del dios [[Krisná]]) creen que «cuando'l Ganges se santifica mil veces, llámase Yamuna».
 
Nel ''[[harivaṃśa|Jari Vamsha]]'' y el ''[[mārkaṇḍeya-purāṇa|Markandeia-purana]]'' identificar por primer vegada a esti ríu cola antigua diosa [[diosa Yami|Iamí]], que yera fía del dios del sol [[Vivasvat|Vívasuat]] y hermana ximielga del dios [[hinduismu|hindú]] de la muerte, el dios [[Iama]], con quien protagonizó la primer lleenda alrodiu de un [[incestu]].