Diferencies ente revisiones de «António de Oliveira Salazar»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-(E|e)staunidense +\1stauxunidense) |
mSin resumen de edición |
||
Llinia 24:
== Gobiernu y Estáu Novo ==
{{AP|Estáu Novo (Portugal)}}
{{cita|L'home d'Estáu más completu, el más dignu de respetu que conocí ye Salazar. Considerar una personalidá estraordinaria pola so intelixencia, el so sentíu políticu, la so humanidá... El so únicu defectu ye probablemente la modestia.|[[Francisco Franco]], entrevista, [[13 de xineru]] de [[1958]], [[
Cola Constitución de 1933, Salazar instituyó y consolidó el [[Estáu Novo (Portugal)|Estáu Novo]], un réxime nacionalista corporativu con amplios poderes conferíos al executivu nel control del Estáu. La cuestión del tipu de réxime (monarquía o república) ye sutilmente dexada de llau, mientres los cargos de poder yeren distribuyíos ente los dos corrientes. El réxime adopta una forma bien leve de [[fascismu]] basáu nel de [[Benito Mussolini]] (por esto munchos nin siquier considerar fascista) y afirma los valores nacionales y el so defensa, sacrificando la llibertá individual en beneficiu de lo que se consideraba l'interés cimeru de la Nación.
Llinia 55:
Salazar nun toleró esviadures de los diplomáticos portugueses qu'arriesgaren la so política esterna. Cuando'l cónsul portugués en [[Burdeos]], [[Aristides de Sousa Mendes]] concedió una gran cantidá de visaos a refuxaos (incluyendo dalgunos [[xudíu|xudíos]]) que trataben d'escapar de los nazis, ignorando les instrucciones del Ministeriu d'Asuntos Esteriores, Salazar foi implacable y destituyir. Otorgar solamente visaos de tránsitu y en que los demás casos los cónsules y diplomáticos tendríen de pidir una autorización previa al Ministeriu d'Asuntos Esteriores.<ref>Spared Lives, The Action of Three Portuguese Diplomats in World War II – Documentary y-book edited by the Raoul Wallenberg Foundation</ref>
Salazar foi y sigue siendo injustamente acusáu d'espulsar ignominiosamente a Aristides de Sousa Mendes del serviciu públicu y habelo priváu de les sos llibertaes civiles, quedando amenorgáu a una vultable probeza, siendo asistíu de caridá pola comunidá xudía de Lisboa, hasta'l so fallecimientu en 1954. Pero en realidá Aristides de Sousa Mendes nun foi espulsáu<ref>"Anuário diplomáticu y consular português" 1954</ref> y siguió recibiendo'l so sueldu de Cónsul, mientres catorce años, hasta'l día del so fallecimientu.<ref>Cadastro do pessoal do Ministério dos Negócios Estrangeiros - http://badigital.sgmf.pt/Archivo-DGCP--07---005---003/1/</ref><ref>Afonso, Rui - Um Homem Bom, Aristides de Sousa Mendes, O "Wallenberg" Portugues, Ed Caminho, 1995, pp 257</ref><ref>And Who Is My Neighbor? A World War II Hero of Conscience for Portugal Douglas Wheeler Lusu-Brazilian Review Vol. 26, Non. 1 (Summer, 1989),</ref><ref>Fernandes, Embajador Carlos "O Cônsul Aristides Sousa Mendes - a Verdade y a Mentira" -
=== El papel de los Azores ===
Llinia 92:
== Retirada del poder ==
El principiu del fin de Salazar empezó'l 3 d'agostu de 1968, cuando tenía yá 79 años. Mientres les sos vacaciones nel [[Forte de Santu António]], en [[Estoril]]. Salazar preparábase por que-y tratara'l so pedicuro cuando se dexó cayer nuna siella de lona. La siella venció y Salazar cayóse violentamente, llevándose un fuerte golpe na cabeza. Otres fontes indiquen que'l golpe recibir na so bañera. Lo cierto ye que l'accidente quedó ocultu por orde del propiu Salazar quien, en llevantándose, negar a recibir atención médica, esixendo secretu a los presentes. El primer ministru torna a Lisboa. Quince díes dempués, Salazar almite tar enfermu y el 6 de setiembre treslladar d'urxencia nun coche dende la so residencia en São Bento, Lisboa, al Hospital de São José, onde lo operen d'urxencia.
El 27 de setiembre, el presidente [[Américo Tomás]] llapada al profesor [[Marcelo Caetano]] por que sustituya al profesor Salazar, incapacitado pa les xeres de gobiernu. Naide, sicasí, atrever a echar# voz de a Salazar. Ello ye que hasta'l so fallecimientu en 1970, quien trataben diariamente con él faíen-y creer qu'inda gobernaba'l país, inclusive dempués d'asumir el gobiernu'l profesor Caetano.
== Vida personal ==
Del doctor Salazar, solteru, dizse que caltuvo delles relaciones amoroses con muyeres muncho más nueves qu'él. A lo llargo de la so vida foi atendíu por Dª Maria de Jesús, la so ama de llaves. Morigerado de costumes, rayano dacuando na sordidez, usaba unes fuertes botes que-y acarretaron esi llamatu ente'l pueblu. Home fríu y distante, casi nun caltuvo tratos coles sos hermanes, úniques familiares directes que vivíen cuando aportó al poder, y namái manifestaba cordialidá con dellos íntimos, como la so afiada. Hai delles escases imaxes nes que se-y ve sonriente na so compañía. Solo aceptaba regalos en forma de flores o llibros.
▲Del doctor Salazar, solteru, dizse que caltuvo delles relaciones amoroses con muyeres muncho más nueves qu'él. A lo llargo de la so vida foi atendíu por Dª Maria de Jesús, la so ama de llaves. Morigerado de costumes, rayano dacuando na sordidez, usaba unes fuertes botes que-y acarretaron esi llamatu ente'l pueblu. Home fríu y distante, casi nun caltuvo tratos coles sos hermanes, úniques familiares directes que vivíen cuando aportó al poder, y namái manifestaba cordialidá con dellos íntimos, como la so afiada. Hai delles escases imaxes nes que se-y ve sonriente na so compañía. Solo aceptaba regalos en forma de flores o llibros.
Nun hai un gran anecdotariu personal en redol a la so figura; nin siquier compartía l'afición de los sos compatriotes pol fado o'l fútbol (el fado calificar de deprimente ya inmoral) lo que nun-y torgar fomentar dambos espectáculos, hasta'l puntu de qu'el so réxime yera llamáu "el de los trés F: fado, fútbol y Fátima". Dióse-y sepultura na parroquia de [[Vimieiro]], en [[Santa Comba Dão]], nuna modesta tumba onde fuelga colos sos padres.
Línea 106 ⟶ 104:
| predecesor2 = [[Óscar Carmona]] | títulu2 = [[Archivu:Presidential Standard of Portugal.svg|40px]] <br />[[Presidentes de Portugal|Presidente de la República Portuguesa]]<br /> ''Interín''| socesor2 = [[Francisco Craveiro Lopes]] | periodu2 = [[1951]]}}
==== Delles cuestiones rellacionaes con Salazar ====
* Por un Decretu de 1937, obligó a usar el llamáu tecláu nacional o [[tecláu HCESAR]] nes máquines d'escribir que se vendieren na nación. Esti tecláu, llamáu asina pola secuencia de les sos lletres de la primer fila, suplió al AZERTY francés por dexar una redacción dactilográfica más rápida en testos portugueses. Asina, les máquines d'escribir HCESAR yeren obligatories nes dependencies públiques y ente 1938 y 1974 yeren les más habituales nos comercios portugueses. Dende 1974, les máquines HCESAR convirtiéronse n'interesaes pieces de coleccionista.
▲* Por un Decretu de 1937, obligó a usar el llamáu tecláu nacional o [[tecláu HCESAR]] nes máquines d'escribir que se vendieren na nación. Esti tecláu, llamáu asina pola secuencia de les sos lletres de la primer fila, suplió al AZERTY francés por dexar una redacción dactilográfica más rápida en testos portugueses. Asina, les máquines d'escribir HCESAR yeren obligatories nes dependencies públiques y ente 1938 y 1974 yeren les más habituales nos comercios portugueses. Dende 1974, les máquines HCESAR convirtiéronse n'interesaes pieces de coleccionista.
* [[JK Rowling]], la escritora británica de la famosa saga [[Harry Potter]] moró en [[Porto]] ([[Portugal]]), onde trabayó como profesora d'inglés en 1993 y onde concibió una fía con un noviu portugués.Por eso basóse nel apellíu del dictador pa crear el personaxe de [[Salazar Slytherin]].
* La figura del profesor Salazar ganó una votación popular pa escoyer a los «grandes portugueses» promovida pola canal [[Radio y Televisión de Portugal]] (RTP).<ref>{{cita web| url=http://www.rtp.pt/wportal/sites/tv/grandesportugueses/index.php |títulu=Vos Grandes Portugueses |fechaacceso=23 de febreru de 2012 |formatu=PHP |autor=Radio Televisión Portuguesa (RTP) |fecha=s/f |editorial=www.rtp.pt |idioma=portugués}}</ref> Sicasí, dellos periodistes ya intelectuales portugueses duldaron de les resultancies de la votación, que podríen ser manipoliaos dende la RTP.
== Ver tamién ==
* [[Fascismu portugués]]
* [[Historia de Portugal]]
== Notes y referencies ==
{{llistaref}}
| |||