Diferencies ente revisiones de «Estáu de sitiu»

Contenido eliminado Contenido añadido
m correiciones
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-\b(N|n)amá\b +\1amái)
Llinia 4:
=== Arxentina ===
 
El '''estáu de sitiu''', xuntu cola [[intervención federal]], los [[Decretu de necesidá y urgencia|decreto de necesidá y urxencia]] (DNU) y la [[delegación lexislativa]], conformen los denominaos [[institutos d'emerxencia]], consagraos na [[Constitución de la Nación Arxentina]]. L'estáu de sitiu ye consideráu como una midida escepcional y estraordinario que la so declaración pertenez a los poderes políticos del gobiernu federal, dictada en circunstancies d'estrema gravedá pal [[orde públicu]], la seguridá común y la paz interior, que pueden ser xeneraes tantu por conmoción interna (desordes domésticos de gravedá, crisis económiques, sedición o invasión interprovincial, hostilidaes interprovinciales calificaes de guerra civil) como por ataque esterior (invasión por un Estáu estranxeru o cualesquier otra fuerza contrario forana). Nel primer casu, correspuende al Poder Lexislativu la declaración del estáu de sitiu; namánamái-y va corresponder al [[Poder Executivu Nacional (Arxentina)|Poder Executivu Nacional]] declaralo, emitiendo un reglamentu o decretu de necesidá y urxencia, cuando'l [[Congresu de la Nación Arxentina]] atópase en receso; sicasí, una vegada qu'ésti s'haya aconceyáu o fuera convocáu pol mesmu [[Presidente de la Nación Arxentina|presidente]], va aprobar o va suspender la midida executiva adoptada, por ser atribución constitucional esclusiva d'aquel cuerpu, debiéndose manifestar la so voluntá espresamente. Na conmoción esterior, va ser el Poder Executivo l'encargáu de declarar l'estáu de sitiu, con alcuerdu senatorial, n'unu o en dellos puntos del territoriu de la Nación, supuestos estos postreros nos cualos les garantíes constitucionales van suspendese namánamái onde esista perturbación del orde, ensin arrobinase a territorios ensin afectar por él.
 
Los sos efectos principales rexistrar nuna miedra de poder n'unu o dellos órganos del poder federal, respetando les sos competencies relatives y, arriendes d'ello, el principiu básicu y xeneral de la [[Separación de poderes|división de poderes]]. Correspectivamente, produz la suspensión temporal y llindao namánamái d'aquelles garantíes que resultaren desaparentes al [[orde constitucional]] que cola vixencia del estáu de sitiu búscase caltener. Por esa razón, toles midíes implementaes que nun fueren razonablemente afeches a la gravedá de les circunstancies, van ser consideraes polos [[xueces]] ''inconstitucionales'', aceptando'l ''control de razonabilidad'' de felicidaes midíes, por culpa de que la emerxencia xéstase dientro del orde constitucional, ensin malvalo nin destruyilo. L'estáu de sitiu va durar hasta que les circunstancies de gravedá que fixeron necesaria la so declaración cesaren; n'otres palabres: cuando la emerxencia concluyera, la vixencia del estáu de sitiu nun va tener xustificación dalguna. D'ende síguese que, una vegada que yá non s'atope a valir, les garantíes constitucionales afectaes mientres esi períodu sían restablecíes.
 
Cualesquier sía la razón que motivara la declaración del estáu de sitiu, sía por conmoción interior o ataque esterior, el Poder Executivo nun va poder arrogarse competencies qu'entepasen la órbita de les que-y son propies, especialmente les del [[Poder Xudicial de la Nación Arxentina|Poder Xudicial]], cuidao que nun va poder condergar nin aplicar [[Pena|penes]] por sigo. Otra manera, va poder arrestar o treslladar a les persones d'un puntu a otru de la Nación, siempres qu'elles nun optaren por salir del territoriu o pol esiliu (v. gr., en calidá de refuxáu políticu). Nesi sentíu, y anque la declaración del estáu de sitiu sía considerada como una ''cuestión política non justiciable'', van quedar sicasí les midíes escepcionales que por causa de él dimanen, suxetes al ''control de razonabilidad'', tocantes a les sos aplicaciones respecta, per parte del Poder Xudicial.
Llinia 25:
Atribuciones del Poder Executivu Art.
99.- El presidente de la Nación tien les siguientes atribuciones:
-Incisu 16. Declara n'estáu de sitiu unu o dellos puntos de la Nación, en casu d'ataque esterior y por un términu llindáu, con alcuerdu del Senáu. En casu de conmoción interior namánamái tien esta facultá cuando'l Congresu ta en receso, porque ye atribución que correspuende a esti cuerpu. El presidente exercer coles llimitaciones prescriptas nel artículu 23.
'''
Segunda Parte: Autoridaes de la Nación
Llinia 36:
L'Estáu de Sitiu (y el restu de los Estaos d'Esceición Constitucional) tópense regulaos nos arts. 39 a 45 de la [[Constitución Política de la República de Chile|Constitución chilena]] y na llei 18.415, Orgánica Constitucional d'Estaos d'Esceición.
 
L'Estáu de Sitiu procede en casos de grave conmoción interior o de guerra civil. Puede ser declaráu pol [[Presidente de Chile|Presidente de la República]] con aprobación del [[Congresu de Chile|Congresu]] dientro d'un plazu de cinco díes. En casos urxentes, puede decretalo ensin esperar la decisión del Parlamentu, pero namánamái llindando'l derechu de xunta. L'Estáu de Sitiu dura hasta 15 díes, los que pueden ser anovaos.
 
Pol Estáu d'Esceición pueden ser acutaes la llibertá de tresporte y desplazamientu y el derechu a xunta. Puede tamién detenese a persones nes sos cases o cortiles que nun sían cárceles. Tamién, puede delegar funciones nos [[Intendente rexonal de Chile|Intendentes]] y [[Gobernador provincial de Chile|Gobernadores]] o n'el xefes militares que designe al efeuto. Amás, si l'estáu de sitiu ye por causa de guerra civil, cesa la competencia de los tribunales civiles y militares de tiempu de paz, y nel so llugar asumen los tribunales militares de tiempu de guerra (nesti casu, los comandantes de plaza).