Diferencies ente revisiones de «Solipsismu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-Vease tamién +Ver tamién) |
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-\b(N|n)amá\b +\1amái) |
||
Llinia 2:
== Contestu ==
Por solipsismo entiéndese la teoría filosófica que postula que la realidá esterna
Aun así non puede dicise qu'esiste un
Esti tipu de razonamientu, que bien pudo tar presente dende los empiezos del pensamientu autorreflexivo humanu, tan indemostrable como difícil de refutar, podría formulase explícitamente per primer vegada como una variante estrema del relativismu de los sofistes, siendo superáu por Platón gracies al postuláu de les idees trascendentes: "la fe platónica nes idees trascendentes salvó a Grecia del 'solus ipse' en que la zarrara la sofística. La razón humana ye pensamientu xenéricu. Quien razona afirma la esistencia de la so prójimo, la necesidá del diálogu, la posible comunicación mental ente los homes" <ref>[[Antonio Machado]]. ''[[Juan de Mairena (sentencies, serendénes, apuntes y alcordances d'un profesor apócrifu)]]''. (Espasa-Calpe,1936); cap. XV.</ref>
Llinia 18:
Idees similares al solipsismo tán presentes en parte de la [[filosofía oriental]]. El [[Taoísmu]] y distintes interpretaciones del [[Budismu]], especialmente'l [[Zen]], enseñen que trazar una distinción ente'l ''yo'' y el [[universu]] nun tien sentíu y ye arbitrariu, y puramente un artefactu del llinguaxe en llugar d'una realidá inherente. Sicasí, diches filosofíes podríen trate como contraries al solipsismo, pos busquen más bien una anulación del yo. El mundu nun ye pos un suañu mio sinón que yo soi un suañu del mundu. Nel [[hinduismu]], igualmente, dizse que "nun somos más que'l suañu de Brahma": en realidá nun esistimos, somos el suañu d'un dios que ta dormíu.
[[Giovanni Gentile]] postuló una forma de solipsismo marcáu pol sellu del so [[Idealismu]]: caltenía que la visión propia de la realidá
== Oxeciones ==
Llinia 25:
Otra oxeción consiste en que la vida causa [[dolor]]. ¿Por qué crearíamos dolor pa nós mesmos? Una respuesta a esto ye que puede haber dalguna razón que decidimos escaecer de camín, tal como se presenta na llei del [[Karma]], o un deséu de nun aburrise. Otra respuesta ye que la categoría de ''dolor'' ye una percepción condicionada que s'anicia en sistemes de valores humanos socioculturales que nun tienen por qué ser necesaria y universalmente válidos. Un sistema de valores solipsista puede nun reconocer el dolor, o'l presuntu fechu de la muerte personal, como reales.
Otra oxeción provien de qu'el solipsista prácticu precisa un [[llinguaxe]] pa formular los sos pensamientos avera del solipsismo, y un llinguaxe ye una ferramienta esencial pa comunicar con ''otres'' mentes. ¿Por qué precisa l'universu del solipsista un llinguaxe? Les respuestes posibles son similares a la última oxeción; esto ye, pa evitar aburrise, el solipsista quiciabes imaxina ''otres'' mentes, que podríen realmente ser
Otra objección remite a les necesidaes biolóxiques del solipsista que-y obliguen a realizar determinaes xeres anque él nun lo quiera: alendar, mexar, etc.
Llinia 34:
L'universu del solipsista puede estremase en dos partes: la parte controlada pola so mente [[consciente]] y la parte controlada pola so mente [[inconsciente]]. Va Atopar que la parte inconsciente del so universu portar cola mesma complexidá que lo fadría si fuera esterna; esto ye, ensin ser parte d'él mesmu n'absolutu ([[realismu filosóficu|realismu]]). La distinción ente l'universu realista y l'universu inconsciente sume cuando se fai notar que ''esternu'' y ''inconsciente'' son a cencielles dos palabres distintos utilizaes pa describir los mesmos eventos qu'asoceden fora del control consciente.
D'esta manera, considerar que l'universu esternu sía la mente inconsciente d'unu
La única conclusión significativa que puede establecese nesti sentíu ye la de [[Arthur Schopenhauer]]: el [[llibre albedríu|albedríu]] ye la realidá esterna inalcanzable <!-- Traducir, "will is the otherwise unreachable external reality" -->.
Llinia 45:
El conceutu del solipsismo ye tamién bien esquizáu pola autora [[Ursula K. LeGuin]] na so obra ''[[The Lathe of Heaven|The Lathe of Heaven (En redol al Paraísu)]]'' (1971) que'l so tema principal ye'l de qué pasaría si una persona pudiera controlar la realidá al so antoxu, de manera similar a la darréu propuesta por [[Domingo Santos]] na so novela ''"Facedor de mundos"'' de 1986, tema encetada tamién na película ''[[L'efectu camparina (película de 2004)|The Butterfly Effect (L'efectu camparina)]]'' (2004).
La saga cinematográfica de [[Matrix]] bebe tamién de les idees solipsistas, pos nella describe un mundu esistente
Dientro del [[manga]] xaponés, numberoses obres trataron de manera indirecta la idea y filosofía del solipsismo: ''[[Serial Experiments Lain]]'' ye una de les más conocíes; na serie d'anime ''[[Death Note]]'' faise referencia al solipsismo al igual que na serie ''[[Baccano!]]'' (Claire Stanfield). Tamién la serie ''[[Neon Genesis Evangelion]]'' fai una importante referencia y esplicación del solipsismo nos sos últimos dos capítulos.
| |||