Diferencies ente revisiones de «Nueva Zembla»

Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo plantía {{clima}}
m correiciones
Llinia 4:
 
== Historia ==
Los rusos sabíen de Nueva Zembla dende'l sieglu XI, cuando cazadores de [[Nóvgorod]] visitaron la zona.<ref name="eb1911">Novaya Zemlya in: {{cita web|url=http://www.1911encyclopedia.org/Novaya_Zemlya|títulu=Encyclopaedia Britannica (11th ed.)|fechaacceso=14 d'ochobre de 2006|añu=1911|urlarchivo=http://web.archive.org/web/http://www.1911encyclopedia.org/Novaya_Zemlya|fechaarchivo=22 de payares de 2015}}</ref> Pa los europeos occidentales, la busca de la [[Ruta del Mar del Norte]] nel sieglu XVI llevó a la so esploración.<ref name="eb1911" /> La primer visita d'un européu occidental foi de [[Hugh Willoughby]] en 1553, y atopóse con naves ruses del comerciu de caza yá establecíu.<ref name="eb1911" /> L'esplorador holandés [[Willem Barents]] llegó a la mariña oeste de Nueva Zembla en 1594, y nuna espedición posterior de 1596 dobló la punta norte y l'iviernu na mariña nordés<ref name="whitfield">{{Cita llibro|apellíu=Whitfield|nombre=Peter|añu=1998|títulu=New Found Lands: Maps in the History of Exploration|llugar=UK|editorial=Routledge|isbn=0-415-92026-4|fechaacceso=14 d'ochobre de 2006}}</ref> (Barentsz morrió mientres la espedición y pudo ser soterráu na islaislla del Norte).<ref>[http://pubs.aina.ucalgary.ca/arctic/Arctic55-4-329.pdf "Search for Barents: Evaluation of Possible Burial Sites on North Novaya Zemlya, Russia"], Jaapjan J. Zeeberg et al., ''Arctic'' Vol. 55, Non. 4 (December 2002) p. 329–338</ref> Mientres un viaxe posterior por [[Fyodor Litke]] en 1821-1824, la mariña oeste foi [[cartografia]]da.<ref name="eb1911" /> [[Henry Hudson]] foi otru esplorador que pasó al traviés de Nueva Zembla na busca del Pasu del Nordés.<ref name="encarta">Henry Hudson in: {{cite encyclopedia |url=http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=761561666 |title=Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2006 |accessdate = 14 d'ochobre de 2006|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kx3FKhy9|archivedate=1 de payares de 2009|deadurl=yes}}</ref>
 
La islaislla foi esaminada sistemáticamente por [[Pyotr Pakhtusov]] y Avgust Tsivolko a principios de la década de 1830. El primer asentamientu permanente establecer en 1870 en Malye Karmakuly, que sirvió como la capital de Nueva Zembla hasta 1924. Más tarde, el centru alministrativu foi tresferíu a [[Belushya Guba]]<ref name="history3">{{cita web|url=http://belushka.virtbox.ru/history3.htm|títulu=Новая земля в 1917—1941 гг|fechaacceso=27 de setiembre de 2012|editorial=Belushka.virtbox.ru}}</ref><ref name=barentsfi>{{cita web|url=http://www.barents.fi/includes/file_download.asp?deptid=13875&fileid=6515&file=20050803151723.pdf&pdf=1|títulu=Health, science and education, history and trade among others - news review from the Arkhangelsk region|fechaacceso=27 de setiembre de 2012|fecha=3 d'agostu de 2005|editorial=Barents.fi}}</ref> y en 1935 a Lagernoe,<ref name="history3"/> pero depués volvió a Belushya Guba.
 
Un pequenu númberu de [[nenets]] fueron reasentados en Nueva Zembla, na década de 1870, nun intentu per parte de Rusia pa caltener alloñaos a los noruegos. Esta población, entós de 298 individuos, retirar a la parte continental en 1957 primero qu'empezaren les pruebes nucleares.<ref name="nucl">[http://web.archive.org/web/http://www.npc.sarov.ru/issues/volume1/ussr_nt_volume_1_chapter_2.pdf Ядерные испытания СССР. Том 1. Глава 2], p.&nbsp;58.</ref><ref>[http://www.npolar.no/ansipra/english/Indexpages/Ethnic_groups.html "Nenets"], Arctic Network for the Support of the Indigenous Peoples of the Russian Arctic</ref><ref>[http://www.eki.ee/books/redbook/nenets.shtml "The Nenets"], The Rede Book of the Peoples of the Russian Empire</ref><ref>[http://web.archive.org/web/http://archive.greenpeace.org/comms/vrml/rw/text/t15.html "Nuclear Free Sías"], Greenpeace</ref>
Llinia 26:
El casi deshabitado archipiélagu consta principalmente de dos grandes islles (llamaes Norte y Sur) y delles islles menores. El llargor máximu averada ente los puntos estremos de dambes islles ye de casi 900 km, y atópense a una distancia de 470 y 1.175 km respectivamente del [[Círculu Polar Árticu]]. Les principales islles son:
 
* [[Isla Severny]] o ''isla Norte'', atopar ente los 73º y los 77º de latitud norte. Colos sos 48.904 km² ye la cuarta islaislla más grande d'Europa y la [[Anexu:Isla per superficie|30.ª del mundu]] y llega a algamar los 1.590 m d'altor nel so estremu norte. Ta totalmente cubierta de xelu ([[glaciar]]es).
 
* [[Isla Yuzhny]] o ''Isla Sur'', atopar ente los 71º y los 73º de latitud norte. Ye colos sos 33.275 km² la sesta islaislla más grande d'Europa y la [[Anexu:Isla per superficie|40.ª del mundu]] y llega a algamar los 1.342 m. En comparanza cola islaislla Norte, presenta glaciares namái nes sos mayores altitúes y el restu son zones de [[tundra]].<ref name="columbia">Novaya Zemlya in: {{cita web|url=http://www.encyclopedia.com/topic/Novaya_Zemlya.aspx#1|títulu=The Columbia Encyclopedia, 6th ed.|fechaacceso=14 d'ochobre de 2006|urlarchivo=http://web.archive.org/web/http://www.encyclopedia.com/topic/Novaya_Zemlya.aspx#1|fechaarchivo=22 de payares de 2015}}</ref>
 
* [[Isla Mezhdusharski]], la tercer islaislla por tamañu, anque muncho más pequena que les anteriores (742 km²). Atopar nel cantu occidental de la islaislla Yuzhny.
 
Los dos islles mayores son relativamente montascoses, yá que constitúin la postrera de les estribaciones de los [[monte Urales]].<ref name="nasa">{{cita web|url=http://visibleearth.nasa.gov/view_rec.php?id=5612|títulu=Novaya Zemlya, Northern Russia|fechaacceso=14 d'ochobre de 2006|editorial=NASA}}</ref> Nelles atópense importantes [[Xacimientu xeolóxicu|xacimientos]] de [[cinc]], [[cobre]] y [[estañu]].<ref name="columbia" />