Diferencies ente revisiones de «Estáu soberanu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Clasificar páxina pa mantenimientu (Categoría:Wikipedia:Páxines con enllaces interllingüísticos) |
m Bot: Orotografía habitual na wiki |
||
Llinia 1:
[[Archivu:United_Nations_Members.svg|miniaturadeimagen|300x300px|Estaos miembros de les [[Organización de les Naciones Xuníes|Naciones Xuníes]], toos ellos Estaos soberanos, anque non necesariamente tolos Estaos soberanos son miembros de la ONU.]]
Un '''Estáu soberanu''', según la [[Derechu internacional|lexislación internacional]], ye una [[Personalidá xurídica|entidá xurídica]] representada por un [[Centralismu|gobierno centralizáu]] que tien [[soberanía]] sobre una determinada área xeográfica. Les lleis internacionales definen a los Estaos soberanos por cuatro condiciones fundamentales: tener una población permanente, un territoriu definíu, un [[gobiernu]] y la capacidá d'establecer [[Relaciones Internacionales|relaciones con otros Estaos soberanos]].<ref>Vease'l llibru siguiente: {{
La esistencia o la desapaición d'un Estáu ye una cuestión de fechu.<ref name="Lalonde2002">{{Cita llibru|url=https://books.google.com/books?id=x7qEqVpq9poC|títulu=Determining boundaries in a conflicted world: the role of uti possidetis|capítulu=Notes to pages|editorial=McGill-Queen's Press - MQUP|añu=2002|isbn=978-0-7735-2424-8|páxina=181}}</ref> Ente que según la teoría declarativa de los Estaos, un Estáu soberanu puede esistir ensin ser [[Reconocencia internacional|reconocíu por otros Estaos soberanos]], los Estaos non reconocíos de cutiu atopen grandes dificultaes pa suscribir trataos internacionales n'igualdá de condiciones y p'establecer [[Diplomacia|rellaciones diplomátiques]] plenes con otros Estaos soberanos.
== Orixe de los Estaos ==
Los Estaos surdieron cuando les persones "tresfirieron gradualmente la so llealtá d'un soberanu individual (como un rei, un duque, o un príncipe) a una entidá política territorial intanxible, l'Estáu".<ref>{{
== El conceutu de soberanía tres la Paz de Westfalia ==
Tres la [[Paz de Westfalia]] en 1648, impúnxose'l conceutu modernu de [[Tao-nación]], basáu na plena soberanía de cada Estáu sobre'l so territoriu (onde ye independiente de la influencia d'otros Estaos), dándose la so forma inicial al sistema internacional d'Estaos que perduró hasta l'actualidá.
La soberanía ye un términu del que s'abusa con frecuencia.<ref>{{
Darréu, la soberanía asumió un significáu distintu col desenvolvimientu del principiu de ''[[Derechu d'autodeterminación|autodeterminación]]'' y col cuestionamiento de l'amenaza o del usu de la fuerza como normes ''[[ius cogens]]'' del [[derechu internacional]] modernu. La [[Carta de les Naciones Xuníes]], el Borrador de la Declaración de los Derechos y los Deberes de los Estaos, y los estatutos de distintes organizaciones internacionales rexonales espresen el puntu de vista de que tolos Estaos son iguales jurídicamente, y que polo tanto esfruten de los mesmos derechos y tán suxetos a los mesmos deberes, basándose nel pixín fechu de la so esistencia como suxetos sol derechu internacional.<ref>{{Cita web|título=Chapter IV Fundamental Rights and Duties of States|url=http://www.oas.org/dil/treaties_A-41_Charter_of_the_Organization_of_American_States.htm#ch4|sitioweb=Charter of the Organization of American States|editorial=Secretariat of The Organization of American States|fechaacceso=21 de payares de 2010}}</ref><ref>{{Cita web|título=Draft Declaration on Rights and Duties of States|url=http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft%20articles/2_1_1949.pdf|editorial=UN Treaty Organization|fechaacceso=21 de payares de 2010|añu=1949}}</ref> El derechu de les naciones pa determinar el so propiu sistema políticu y exercitar la soberanía permanente dientro de les llendes de les sos xurisdicciones territoriales ye llargamente reconocíu.<ref>{{Cita web|título=Xeneral Assembly resolution 1803 (XVII) of 14 December 1962, "Permanent sovereignty over natural resources"|url=http://www2.ohchr.org/english/law/resources.htm|editorial=United Nations|fechaacceso=21 de payares de 2010|urlarchivo=https://web.archive.org/web/20110218220818/http://www2.ohchr.org/english/law/resources.htm|fechaarchivo=18 de febreru de 2011}}</ref><ref>Schwebel, Stephen M., The Story of the O.N.'s Declaration on Permanent Sovereignty over Natural Resources, 49 A.B.A. J. 463 (1963)</ref><ref>{{Cita web|título=International Covenant on Civil and Political Rights|url=http://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/CCPR.aspx}}</ref>
Llinia 33:
=== Teoría constitutiva ===
La '''teoría constitutiva de los Estaos soberanos''' define un Estáu como suxetu del derechu internacional, si y solu si ta reconocíu como soberanu por otros Estaos. Esta teoría de reconocencia foi desenvuelta nel sieglu XIX. Según esta teoría, un Estáu ye soberanu si otru Estáu soberanu reconocer como tal. Por cuenta de ello, los nuevos Estaos podríen nun formar parte darréu de la comunidá internacional nin tar suxetos a les lleis internacionales, y implícitamente reconocíase que les naciones yá establecíes nun tuvieren que respetar el derechu internacional nes sos relaciones con ellos.<ref name="ctos">{{
Una de les crítiques más importantes a esta llei ye'l tracamundiu causáu cuando dellos Estaos reconocen una entidá nueva pero otros Estaos non. Hersch Lauterpacht, unu de los principales ponentes d'esta teoría, suxurió que fora un deber de los Estaos l'otorgar la reconocencia como una posible solución. Aun así, na práctica un Estáu puede utilizar cualquier criteriu pa xulgar si tendría que dar la reconocencia o non, y nun tien obligación dalguna d'utilizar criterios prefijados. Munchos Estaos solo reconocen a otros Estaos si llogren dalguna ventaya d'esti fechu.<ref name="ctos">{{
En 1912, L. F. L. Oppenheim dixo lo siguiente alrodiu de la teoría constitutiva:<blockquote class="">
El derechu internacional nun diz qu'un Estáu nun esista mientres nun sía reconocíu, pero nun tien nenguna noticia de la so esistencia antes de la so reconocencia. Ye solu y puramente al traviés de la so reconocencia como un Estáu adquier Personalidá Internacional y pasa a ser Suxetu del Derechu Internacional.<ref>{{
=== Teoría declarativa ===
Por contraste, la '''teoría declarativa de la condición d'Estáu soberanu''' define un Estáu como un suxetu del derechu internacional si satisfai los criterios siguientes: 1) un territoriu definíu; 2) una población permanente; 3) un gobiernu y 4) una capacidá d'establecer relaciones con otros Estaos. Según la teoría declarativa, un Estáu ye soberanu independientemente de la so reconocencia por otros Estaos. El modelu declarativo foi espresáu na conocida [[Convención de Montevideo]] de 1933.<ref>{{
L'Artículu 3º de la Convención de Montevideo declara que la condición política d'Estáu soberanu ye independiente de la reconocencia por otros Estaos, y el nuevu Estáu nun ta suxetu a la prohibición de defendese a sigo mesmu.<ref>http://www.oas.org/juridico/english/treaties/a-40.html</ref> En contraste, como yá s'indicó nos párrafos anteriores, la reconocencia por otros Estaos soberanos ta consideráu como un requisitu imprescindible na teoría constitutiva.
Llinia 48:
=== Práctica de los Estaos ===
La práctica de los Estaos en relación cola reconocencia d'otros nuevos Estaos asítiase davezu ente les opciones declarativas y les constitutives,<ref>{{
La reconocencia se evira de cutiu cuando un nuevu Estáu percíbese como ilexítimu o'l so establecimientu supon la rotura del derechu internacional. El casi universal non-reconocencia pola comunidá internacional de la [[república de Rodesia]] (presidida por [[Ian Smith]] ente 1964 y 1978) o de [[República Turca del Norte de Chipre|Chipre del Norte]] son bonos exemplos d'esti fechu. Nel primer casu, la reconocencia foi llargamente negáu cuando una minoría blanca usurpó'l poder ya intentó formar un Estáu alliniáu cola Suráfrica de la política racista del [[apartheid]], un movimientu qu'el [[Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes]] describió como la creación d'un "réxime illegal por una minoría racista".<ref>[[wikisource:United Nations Security Council Resolution 216|United Nations Security Council Resolution 216]]</ref> Nel segundu casu, la reconocencia foi llargamente refugáu por cuenta de que el Estáu creáu en Chipre del Norte foi la resultancia de la invasión militar illegal protagonizada per Turquía en 1974.<ref>[[wikisource:United Nations Security Council Resolution 541|United Nations Security Council Resolution 541]]</ref>
Llinia 56:
== Relación ente Estáu y gobiernu ==
A pesar de que los términos "Estáu" y "gobiernu" suel emplegase de forma indistinta, el derechu internacional estrema ente una entidá estatal y el so gobiernu: por casu, a un "gobiernu nel esiliu" ye-y aplicable nítidamente esta distinción.<ref>{{Cita publicación|año=2013|url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf|títulu=The Distinction Between State and Government|publicación=The Geography Compass|volume=7|númberu=8|páxines=556–566}}</ref><ref name="Crawford, J. 2006">{{
== Estinción d'un Estáu ==
Llinia 73:
Otra teoría de la ontoloxía del Estáu ye que se trata d'un ente espiritual o "entidá mística" col so ser propiu, distintu al de los miembros del Estáu.<ref name="Fundamentals71">Fundamentals of Government, pg. 71,</ref> El filósofu [[Idealismu|idealista]] alemán [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Georg Hegel]] (1770-1831) foi quiciabes el más importante defensor d'esta teoría.<ref name="Fundamentals71">Fundamentals of Government, pg. 71,</ref> La definición hegeliana del estáu ye: "la Idea Divina como esiste sobre la [[Tierra]]."<ref>Fundamentals of Government, pg. 71 (citing Hegel's ''Philosophy of History'', trans. </ref>
==
*[[Estáu]]
Llinia 85:
* Chen, Ti-chiang. ''The International Law of Recognition, with Special Reference to Practice in Great Britain and the United States''. London, 1951.
* Crawford, James. ''The Creation of States in International Law''. [[Oxford University Press]], 2005. ISBN 0-19-825402-4, pp. 15–24.
* {{
* Raič, D. ''Statehood and the Law of Self-determination''. Martinus Nijhoff Publishers, 2002. ISBN 978-90-411-1890-5. p 29 (with reference to Oppenheim in International Law Vol. 1 1905 p110)
* Schmandt, Henry J., and Paul G. Steinbicker. ''Fundamentals of Government'', "Part Three. The Philosophy of the State" (Milwaukee: The Bruce Publishing Company, 1954 [2nd printing, 1956]). 507 pgs. 23 cm. LOC classification: JA66 .S35 https://lccn.loc.gov/54010666
| |||