Diferencies ente revisiones de «Préjano»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-\bde \[\[([^\]]*?\|[A|Á|a|á|E|É|e|é|I|Í|i|í|O|Ó|o|ó|U|Ú|u|ú].*?)\]\] +d'\1) |
m Bot: Orotografía habitual na wiki |
||
Llinia 2:
'''Préjano''' ye una [[localidá]] y [[Conceyu (España)|conceyu]] de la [[Rioja Baxa]], na [[comunidá autónoma]] de [[La Rioxa (España)|La Rioxa]], [[España]]. Atópase na marxe esquierda del [[ríu Ruesca]], afluente del [[Cidacos]]. Foi un antiguu pueblu [[Minería|mineru]], anguaño los sos habitantes caltiénense gracies a l'agricultura y l'industria de la cercana capital de la contorna: [[Arnedo]].
==
La villa apaez mentada como ''Presano'' nos [[Votos de San Millán]], atribuyíos a [[Fernán González]] en [[934]], pero consideraos una falsificación introducida a empiezos del [[sieglu XIII]]:
Llinia 25:
El [[castiellu de Préjano]] perteneciera a la [[Orde de Calatrava]], que, nel añu [[1288]], dexar pa tola vida a [[Vela Lladrón de Guevara]], xuntu al d'[[castiellu de Enciso|Enciso]].
Dende la [[Edá Media]] hasta la [[abolición de los señoríos n'España]], en [[1811]] poles [[cortes de Cádiz]], Préjano fuera villa de [[señoríu]], non de [[realengo]]. En [[1434]], el [[Xuan II de Castiella|rei de Castiella Xuan II]] otorga facultá real de la encomienda, qu'esta entós taba en poder de la Orde de Calatrava, al so contador mayor, el doctor [[González de Toledo]], y a la so muyer doña [[Inés González de Origüela]]. [[Enrique IV de Castiella]], fíu y
Formó parte de la [[Provincia de Soria]] hasta [[1833]], integrándose na nueva [[Provincia de Logroño]]. Al añu siguiente, cola nueva división en 9 partíos xudiciales, va formar parte del [[Partíu xudicial (España)|partíu xudicial]] de Arnedo (Real Decretu del [[21 d'abril]] de [[1834]]).
Llinia 31:
Según [[Diccionariu xeográficu-estadísticu-históricu d'España y les sos posesiones de Ultramar|el Madoz]] ([[1849]]), la villa tuvo nel pasáu [[Muralla|cercada]] y con dos puertes denominaes "de la Villa" y "de San Miguel", pero yá daquella de les sos fortificaciones namái quedaba l'actual [[torre]] de pies, en que la so [[barbacana]] taba'l [[campusantu]]. Supuestamente ésti usu siguiría hasta la construcción del actual campusantu pela rodiada del pueblu.
La población se vió gravemente afectada polos [[Terremotos de Arnedo y Préjano de 1817|terremotos de 1818]]: de los sos 200 cases namái 16 quedaron habitables. La ermita del Cristu de la Canal careció ruina casi total.<ref>{{
== Demografía ==
Llinia 38:
Nel censu de la población de Castiella nel [[sieglu XVI]], Prejano añedir como pueblu de Nájera, indicándose 180 [[Vecín#N'España|vecinos]], (qu'a 5 persones per vecín son 900 almes). Nel Diccionariu Xeográficu universal publicáu en [[Barcelona]] en [[1830]] y siguientes, 245 vecinos, 1.220 almes. Nel censu de la nueva provincia de Logroño de [[1840]], 234 vecinos, 1110 almes.
En [[1845]], Tien 234 vecinos y 1.111 habitantes, dos parroquies xuníes y un estancu. Na quinta de 1844 entraron en suerte 57 moces de 18 a 24 años. Pagó de contribución 13.368 reales, y collecha al añu común 4.000 fanegas de granos y llegumes, 1.500 arrobes de vinu y 200 d'aceite, que colos frutos menores y les sos camperes importen 159.400 reales. Hai granjería de ganáu y dellos telares pa texíos de llana ordinariu.<ref>{{
Nel Diccionariu Xeográficu d'España de [[1846]] indícase que la so producción principal en se momentu yera [[trigu]], [[morcajo]], [[vinu]] "de mediana calidá", [[aceite]], y [[ganáu]] [[llana]]r. Madoz, n'aprosimao les mesmes feches, detalla una producción de trigu, [[cebada]], avena, aceite, vieno, [[pataques]], [[cáñamu]] y [[llegume]]s; críase ganáu lanar y [[Cabra|cabrío]] y caltiense el de llabor necesariu pa la [[llabranza]]. Destaca la [[caza]] de [[Perdiz|perdices]], [[llebre]]s y dalgunos [[llobu]]. Faise mención a la [[mina]] de [[carbón de piedra]], mentando esperimentos realizaos en [[1781]], y la concesión d'una real cédula'l [[4 d'abril]] de [[1831]]; esplotada daquella pola [[sociedá minera de Logroño]]. La so industria taría compuesta d'un [[molín]] [[farina|fariñero]] y otru [[trujal|d'aceite]], 3 [[telar]]es de llenzos ordinarios y una [[Caldera (cocina)|caldera]] pa destilar [[aguardiente]] con capacidá pa 4 [[cántara|cántares]]. El so presupuestu municipal yera de 3.000 reales.
Llinia 116:
== Referencies ==
* {{
* {{
* {{
{{llistaref}}
| |||