Nel [[años 550 a. C.|559 a. C.]] asume'l tronu de Persia [[Ciro II'l el Grande|Ciro II]], de la [[dinastía Aqueménida]]. Hasta esi momentu los perses yeren nominalmente súbditos de los medos. Con Ciro esto camudó, cuidao que independizó al país y llanzó de siguío una guerra de conquista contra los sos antiguos amos. A pesar d'habelos derrotáu, Ciro dexó-yos siguir ocupando cargos y caltener cierta autonomía. Depués dedicóse a conquistar les zones del [[Asia Central]] y la frontera cola [[India]], onde se fundaron ciudaes y construyéronse fortificaciones pa protexer el [[Imperiu aqueménida|Imperiu]] frente a los ataques de los [[nómades]] del Asia Central. De siguío les [[exércitu aqueménida|fuerces perses]] pasaron a la ofensiva en [[Anatolia|Asia Menor]] y apoderaron el reinu de [[Trepa]], que'l so rei yera'l famosu [[Creso]]. Esta zona xuntu con [[Xonia]] taba poblada por griegos o tenía influencia griega, lo que fixo que la población fora llevantina. Depués d'un periodu ensin guerres los perses atacaron [[Babilonia (ciudá)|Babilonia]] apoderándose amás de tola Mesopotamia, Siria y Palestina. Los perses lliberaron a los [[israelita|israelites]] del so [[Cautiverio de Babilonia|cautiverio en Babilonia]] y en munches zones fueron recibíos como llibertadores. Depués d'estes campañes finó Ciro II y asoceder nel tronu [[Cambises II|Cambises]], que conquistó [[Dinastía XXVII d'Exiptu|Exiptu]] pa Persia. Exiptu nunca aceptó'l dominiu persa, polo que yeren frecuentes les combalechadures y los alzamientos. En delles oportunidaes sublevóse y llogró recuperar la so independencia por dalgún tiempu. Tamién les zones griegues del Asia menor sublevar ente [[499 a. C.|499]] y [[494 a. C.|494 a. C.]] ([[revuelta xónica]]) con ayuda de los [[Grecia continental|griegos d'Europa]] especialmente d'[[Antigua Atenes|Atenes]], lo que llevó a los perses a tratar d'esaniciar l'amenaza griega en dos oportunidad, fracasando estrepitosamente. A partir de la derrota en Grecia los griegos colos sos recursos llindaos pasaron a la ofensiva, atacando en dellos puntos o sofitando a los revoltosos n'otros, ensin estropiar demasiáu al [[Imperiu aqueménida]]. Los perses hábilmente promovieron la rivalidá ente Atenes y [[Esparta]].
Los perses llegaron a ocupar territorios dende'l norte de Grecia hasta'l [[ríu Indo]] y el [[Amu Daria]], incluyendo Tracia, Exiptu, Oriente Mediu, Asia Menor y el Cáucasu.
=== Cronoloxía ===
* 559: [[Ciro II'l el Grande|Ciro II]]; ye coronáu como rei de los perses.
* 549 al 446: En sublevándose los perses conquisten [[Media (Cercanu Oriente)|Media]].
* 546: Ciro conquista [[Asia Menor]], toma [[Sardes]] y fai prisioneru a [[Creso]] el rei de [[Trepa]].
