Les "lleis especiales" prometíes na [[Constitución española de 1837]] nunca se promulgaron polo que la islla de Cuba siguió rexida por un [[Capitanía Xeneral|Capitán Xeneral]] qu'exercía un poder prácticamentepráuticamente absolutu, xeneralmente en favor de los grandes propietarios de los plantíos esclavistes de caña d'azucre —la llamada "[[sacarocracia]]"—, por casu, tolerando la entrada clandestina de mediu millón d'esclavos procedentes d'África ente 1820 y 1873. Esi estáu de coses caltener hasta qu'apaeció un nuevu grupu de propietarios amestaos al comerciu y a les empreses tabaqueres, na so mayoría emigrantes españoles de primera o segunda xeneración. Los [[gobiernos de la Unión Lliberal]] del [[xeneral O'Donnell]] formaron una comisión pa estudiar les reformes que se debíen aplicar en Cuba pero nun llegó a nenguna conclusión. Nesi contestu ye nel que se produció'l [[Berru de Yara]] qu'empecipió la primer guerra de la independencia cubana.{{Harvnp|Fontana|2007|pp=372-373}}
