Diferencies ente revisiones de «David»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüistíques
m Iguo plantía {{Socesión}}
Llinia 1:
{{otrosusos}}
{{persona}}
'''David''' ([[Idioma hebréu|hebréu]]: ''' דָּוִד''', «l'amáu» o «l'escoyíu de Dios»; c. [[sieglu XI e.C.|1040]]-[[sieglu X e.C.|966 e.C.]]) foi un [[Anexu:Reis d'Israel|rei israelita]], socesor del rei [[Saúl]] y el segundu monarca del [[Reinu d'Israel]], llogrando unificar el so territoriu ya inclusive espandilo,<ref>Philip Parker, ''Atles of World History'', Londres: Harper-Collins, 2004, pp. 30-31.</ref> de manera d'entender les ciudaes de [[Xerusalén]] y [[Samaria]], [[Petra]], Zabah y [[Damascu]].<ref>Philip Parker, ''Atles of World History'', p. 31.</ref> La hestoria de David figura na [[Biblia]], nos Llibros del [[profeta]] [[Samuel (profeta)|Samuel]] y nel [[Llibru de los Salmos]].<ref>Referencies esplícites sobre David figuren nos testos sagraos del xudaísmu, especialmente nel [[Tanaj]], y tamién nel canon del cristianismu, formando parte del [[Antiguu Testamentu]].</ref> David foi unu de los grandes gobernantes d'[[Antiguu Israel|Israel]] y padre d'otru d'ellos, [[Salomón]]. Ye veneráu como rei y profeta nel xudaísmu, el cristianismu (católicos el 29 d'avientu) y l'islam.<ref>Philip Wilkinson, ''Religiõye'' [Religions, 2008], Rio de Janeiro: Zahar, 2011, p. 298. Nel islam ye conocíu como "Dawud".</ref>
 
==Percepción histórica==
Llinia 12:
 
== Origen ==
David perteneció a la familia de [[Isaí]], de la tribu de [[Judá (patriarca)|Judá]]. Según 1 Samuel 16:11 y 17:12, yera'l menor de los ocho fíos de [[Isaí]] y, como yera costume nesos tiempos, el menor yera'l más retardáu y al que se-y daben les xeres pastoriles. Trés de los sos hermanos mayores fueron soldaos del rei Saúl. [[Samuel (profeta)|Samuel]], el profeta, viaxó hasta Belén, por mandatu de Dios, pa buscar al nuevu «unxíu». Los candidatos -dixo Dios- teníen de ser de la familia de Isaí.
 
=== David ye unxíu ===
Llinia 21:
 
==== David, al serviciu del rei Saúl ====
David, cola gracia de Dios, foi nomáu músicu al cargu d'arpa y paxe d'armes. Estes xeres compaxinar col so trabayu como pregueru. Tan bonu yera tocando l'arpa qu'escuchando la melodía, Saúl relaxábase. El rei Saúl concedió-y el so vagar.
 
=== David y Goliat ===
Llinia 59:
Dexar embarazada mientres el so home lluchaba nel sitiu y l'adulteriu de la muyer, n'Israel, yera penalizáu cola muerte. Con tal d'evitar esto, David pidió al so home que volviera del sitiu y fae-y creer qu'él mesmu embarazara a la so muyer. Pero, nun lo consiguió. Urías negar a quedase en casa, cola so muyer, mientres los sos compañeros lluchaben na batalla.
 
El rei David, esmolecíu por perder a la muyer de la que taba namoráu, decidió camudar la so estratexa. Pidió al comandante del sitiu qu'asitiara al maríu nel llugar más difícil de la batalla, col enfotu de que morriera en combate. Asina, naide abarruntaría del adulteriu y el rei podría siguir con Betsabé. Urías morrió en combate y David cásase con ella y aportó a la so esposa preferida y ella llegó a amar con devoción.
 
El profeta alvirtió-y que Dios quitaría-y la tranquilidá y que-y unviaría aprovecimientos continues, qu'el so reináu sería solmenáu, llenu de disturbios civiles violentos ya intrigues. Y tamién lu alvirtió qu'él nun morrería por haber dexáu embarazada a una muyer casada y ordenar la muerte del so home, pero que sí lo fadría'l fíu que diba nacer. El so fíu vivió siete díes, mientres los cualos el rei ayunó. Pero cuando morrió, el rei vistióse y volvió comer. Los sos sirvientes preguntáron-y por qué llamentóse cuando'l so fíu inda taba vivu, pero non cuando yá morriera.
Llinia 115:
Los testos de Samuel sobre David "paecen ser oxetu de dos actos separaos de revisión editorial".
Los escritores orixinales amuesen un sesgu en contra de Saúl, y en favor de David y Salomón. Munchos años dempués, los Deuteronomistas editaron el material de manera fayadiza a les sos creencies relixoses y mensaxe, col insertamientu de los informes y les anécdotes que reforzaben la doctrina monoteísta.
Envalórase que dalgún material n'I ya II Samuel, cuantimás lo tocante a les llistes de los funcionarios, seya bien antiguu, posiblemente inclusive date de la mesma dómina de David o Salomón.
Estos documentos tuvieron probablemente en manos de los Deuteronomistas cuando s'empezó a compilar el material.<ref> [% http://www.mfa.gov.il/MFA/MFAArchive/2000_2009/2003/9/King 20David% 20y% 20Xerusalem-%% 20Myth 20Reality 20and% "Rey David y de Xerusalén: Mitu y Realidá", Israel Revista d'Artes y Lletres, 2003], el Ministeriu israelín d'Asuntos Esteriores. </ref>
 
Más allá d'esto, tola gama de posibles interpretaciones ta disponible; John Bright, nel so "History of Israel" toma los testos de Samuel pol so valor nominal, ente qu'eruditos como Thomas L. Thompson refuguen la historicidad de los testos bíblicos.
El profesor Baruch Halpern representó a David como un vasallu de tola vida de Aquis, el rei filistéu de Gat,<ref> Baruch Halpern, "Demons secretu de David", 2001. [http://www.bookreviews.org / pdf/1551_3721.pdf Exame de Baruch Halpern "Demons secretu de David "].</ref> [[Israel Finkelstein]] y [[Neil Asher Silberman]] identificaron como la sección más antigua y más fiable de Samuel aquellos capítulos que describen a David como'l líder carismáticu d'una banda de foraxíos que prinda Xerusalén y facer la so capital.<ref> Finkelstein y Silberman, "David y Salomón", de 2006. Ver revisión [http://www.archaeology.org/0601/reviews/kings.html "Arqueoloxía", la revista]. </Ref> Steven McKenzie, profesor acomuñáu de la Biblia Hebrea del Rhodes College, de Memphis, Tennessee, y autor de "King David: A Biography", afirma la so creencia de que David realmente provenía d'una familia acomodada, foi "ambiciosu y despiadáu", y un tiranu qu'asesinó a los sos oponentes, incluyendo a los sos propios fíos.
 
Llinia 125:
 
=== El llibru de Salmos ===
Na Biblia, los Salmos de David, cuantimás el formosu Salmu 23 y l'intensu Salmu 51, dexen testimoniu de la naturaleza humana del rei, el so talentu pa la composición poética y la [[llírica]].
 
=== Xenealoxía ===
Llinia 134:
 
=== Familia de David ===
[[Archivu:Stamp_of_Israel_-_Festivals_5717_-_50mil.jpg|thumb|[[Sistro]] de los tiempos davídicos.<ref>Conocíu n'hebréu como '''מנענעים'''—'sacudidor'; antiguu preséu musical de percusión d'aspeutu similar a un sonajero pero col cuerpu de metal, en forma de pala o de ferradura y trevesáu por una serie de banielles metáliques curvadas nel so estremu; tocábase ximelgándolo con una mano, colo que les banielles, esmuciéndose lateralmente, topetaben col cuerpu metálicu y producíen asina'l soníu.</ref><br />"Y David y tola Casa d'Israel tocaben [...] [[sistro]]s y [[Crótalos|címbalos de deu]] ([[Tanaj]], [http://bibliaparalela.com/study/2_samuel/6.htm 2 Samuel 6:5]).<ref>[http://bibliaparalela.com/study/2_samuel/6.htm וְדָוִ֣ד וְכָל־ בֵּ֣ית יִשְׂרָאֵ֗ל מְשַֽׂחֲקִים֙ ... וּבִמְנַֽעַנְעִ֖ים וּֽבְצֶלְצֶלִֽים]. Estampilla israelín diseñada por Miriam Karoly en 1955-56.</ref>]]
 
David nació en [[Belén]], nel territoriu de la [[Tribu de Judá]]. El so padre llamábase [[Isai (padre de David)|Isai]]. La so madre nun se noma na Biblia, pero'l [[Talmud]] identificar como Nitzevet, fía de Adael. David tenía siete hermanos y yera el menor de toos ellos. Tenía ocho esposes: Michal, la segunda fía de [[rei Saúl]], Ahinoam de Jezreel, [[Abigaíl (personaxe bíblicu)|Abigaíl]], la carmelita, enantes esposa del malváu [[Nabal]], Maachâ, fía de Talmai, rei de Gesur, Haggith, Abital, Egla y [[Betsabé]], enantes la esposa de [[Urías l'hitita]].
Llinia 239:
Ente los sieglos XV y XIX, los fabricantes de naipes franceses solíen asignar a cada figura la representación d'un personaxe históricu o mitolóxicu. Nesti casu, el rei David yera identificáu cola figura del rei de piques.<ref>[http://www.lacasadelpokerjoker.com/historia_de_la baraxa.htm Historia de la baraxa de póker]</ref>
 
== Precesión y SucesiónSocesión ==
{{Socesión
{{Sucesión
| predecesor = [[Saúl]]
| título = DAVID<br />[[Reis d'Israel|Rei d'Israel]]<br /><small>—Reinu unificáu de Judá ya Israel—</small>
Llinia 248:
 
== Ver tamién ==
* [[Biblia hebrea]]
* [[Tanaj]]
* [[Hebreos]]