Diferencies ente revisiones de «Visir»

Contenido eliminado Contenido añadido
Páxina nueva: '''Visir''' (del árabe, وزير wazīr) ye, n'un contestu hestóricu islámicu, un cargu netu al de primer ministru, ayudante o validu de un monarca. La figura del '''v...
(Nun hai diferencies)

Revisión a fecha de 14:49 11 pay 2007

Visir (del árabe, وزير wazīr) ye, n'un contestu hestóricu islámicu, un cargu netu al de primer ministru, ayudante o validu de un monarca.

La figura del visir algamó importancia cuando los califes abbasíes adoptaron les maneres de la estinta monarquía persa. El Califa rodeabase de pompa y convertíase n'un ser misteriosu ya invisible, que gobernaba por mediu de un primer ministru que xeneralmente cumplía la doble tarea de sofitar al monarca allonxau de les non grates tarees administratives y al tiempu atraer sobro sí mismo les responsabilidades y cuentes que pudieren pedise sobro la aición de gobiernu, calteniendu asina intauta la reputación del Califa, cabezaleru temporal y espiritual de la comunidá. La figura nUN tien UN RES d'oriXinal: no tá lligada únicamente al califatu nin tampoco a un contestu islámicu, anque fuera d'él nun se usa el términu visir.

Nel oriente musulmán (Máshreq) munchos visires yeren perses, persones que quiciabes por la so tradición cultural taben más preparaes pa asumir les tarees de alministración d'un gran territoriu que los sos xefes, los califas árabes o los sultanes otomanos, unos y otros remanecientes de tradiciones culturales nómades o en cualquier casu lligaes a pequeños Estaos.

Los visires exercíen n'ocasiones el poder de factu, dexando a los monarques como meres figures llexitimadores de la so autoridá, tal y como ocurría n'Europa colos validos de los reis.

nel imaginario popular, la figura del visir o "gran visir" ye un estereotipu lligau delles vegaes a la maldá, la codicia o la conspiración, precisamente por aprucir como responsables caberos de les decisiones polítiques y de la represión, fore ello verdá o non. Un exemplu d'ello ye Ya'far al-Barmaki, visir del Califa Harun al-Rashid y finalmente executau por orde de ésti, que quedó pa la posterida como personax intrínsecamente malvau, protagonista de dellos cuentos populares. Puese ver el so rastru na película Aladdin de Walt Disney. Otru visir malvau, ésti totalmente ficticiu, ye Iznogud, personax de historieta criau por René Goscinny y Jean Tabary cuya obsesión ye "ser califa en llugar del califa" (pretensión que, por otro lau, nun sedría verosímil en un visir real).

Otros visires famosos son Nizam al-Mulk, ministru del xoven rei turci de la dinastía selyúcida Malik Shah, al que se-y atribuíen papeles de visir paternalista y sabiu, y delles cierru a Maquiavelu, o el andalusí Ya'qub al-Mansur, Almanzor. El cargu de esti caberu yera el de hāyib o chambelán de Hisham II y non el de visir, magar que les sos funciones yeren asemeyaes.

En Llingua árabe actual, wazīr equival a "[ministru]", y el cargu de primer ministro nomase xeneralmente, ra'īs al-wuzarā', "presidente de los ministros". l'usi del términu visir ye aceptable únicamente n'un contestu hestóricu; si refierese a un cargu actual lo habitual ye traducir wazīr como "ministro".