Diferencies ente revisiones de «Resistencia italiana»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Actualizando categoríes |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 22:
[[Archivu:Flag of Italian Committee of National Liberation.svg|miniaturadeimagen|Bandera del CNL.]]
El movimientu partisanu entamóse primero en bandes autónomes pero dempués creóse un [[Comité de Lliberación Nacional]] (CLN) pa la so dirección y coordinación. Esti Comité, de la mesma, estremar nel CLNAI (Comité de Lliberación Nacional Alta Italia) con see nel
Nel periodu que media ente la llamada ''Proclama de Badoglio'' (8 de setiembre de 1943, na que'l presidente del conseyu de ministros anunciaba un armisticiu robláu coles tropes aliaes) hasta la capitulación de les tropes alemanes n'Italia (abril de 1945) el país vivió una verdadera [[guerra civil]]. La Resistencia xustificaba les sos acciones como mesmes d'una guerra patriótica de lliberación del poder estranxeru, pero de fechu implicaben desencadenar una guerra civil contra los fascistes italianos y los que sofitaben la República Social de Mussolini.
Llinia 28:
[[Archivu:CoA of the RSI.svg|thumb|left|150px|Escudu de la [[República Social Italiana]], estáu presidíu por [[Benitu Mussolini]], contra'l que combatieron los partisanos.]]
Los partisanos fueron especialmente abondosos nes zones montascoses del centru y el norte del país. En febreru de 1944 proclamóse un bandu nel que s'establecía la [[pena de muerte]]
Na llucha partisana d'Italia participaron tamién dellos grupos de desertores alemanes, que'l so númberu ye malo d'establecer cuidao que, pa evitar represalies a los sos familiares n'Alemaña, utilizaron nomes falsos (por intereses d'imaxe de los nazis, de cutiu estos soldaos taben consideraos oficialmente como ''esvalixaos'' o ''sumíos'' y non como desertores). El casu más famosu d'adhesión a la llucha partisana foi la del capitán [[Rudolf Jacobs]]. Na Italia centro-meridional, onde había zones lliberaes que quedaren sol gobiernu del rei [[Víctor Manuel III]] (anque, ello ye que yeren los aliaos quien les alministraben) axuntáronse los principales dirixentes políticos que dende ellí coordinaben les acciones militares partisanes, dacuando cooperando col exércitu aliáu (por casu, na acción d'emburrie de les tropes alemanes escontra la [[llinia Gustav]]).
Llinia 59:
== La Resistencia en cifres ==
El númberu esactu de partisanos que participaron na llucha armada ye malo de determinar. Polo xeneral, envalórase qu'a principios de la seronda de 1943 yeren unos pocos millares y qu'a la fin de la guerra la cifra alzar a 300.000 persones. Dellos estudiosos rebaxen drásticamente esta última cifra: non toos seríen verdaderos combatientes sinón simpatizantes que dieren sofitu y abelugu a los guerrilleros.
=== Baxes mortales de los partisanos ===
Llinia 109:
La [[Alemaña Occidental]] yera, dende 1952, aliada d'Italia na [[OTAN]], polo que nun resultaba políticamente oportunu remover episodios incómodos que supondría procesar a ciudadanos d'estaos estranxeros. Per otra parte, dellos italianos que collaboraron cola República Social Italiana integrárense dempués de la guerra nel exércitu italianu o na alministración pública. Por estes razones, toes los espedientes secretos sobre los crímenes nazifascistas n'Italia fueron «archivaos provisionalmente» pol procurador xeneral militar colo que se consiguió la impunidá de los responsables qu'inda vivíen. Namái en 1994, mientres la investigación de [[Erich Priebke]] pal casu de la [[masacre de les Fueses Ardeatinas]] afayáronse los espedientes ''archivaos'' no que los medios de comunicación llamaron ''l'Armariu de la Vergüenza''. Reabrióse judicialmente dalgunu de los casos (como'l de [[Theodor Saevecke]] pola matanza del Piazzale Loreto de Milán, onde fueron fusilaos quince partisanos y antifascistes). La mayor parte de les investigaciones y de les denuncies conteníes nos espedientes nun pudieron terminar en xuiciu bien porque los sos responsables yá morrieren o pola prescripción de los delitos.
== La transición ente'l final de la guerra y l'eleición del nuevu
Según avanzaba la lliberación d'Italia del poder alemán, el territoriu quedó sol gobiernu del Comité de Lliberación Nacional. El presidentes d'esti periodu de transición fueron [[Ivanoe Bonomi]] (del 18 de xunu de 1944 hasta'l 26 d'abril de 1945) y [[Ferruccio Parri]] (del 21 de xunu de 1945 hasta'l 4 d'avientu de 1945). Estos gobiernos tuvieron el control del aparatu civil y militar del estáu.
Llinia 147:
* '''Matanza de [[Oderzo]]''' (ente'l 30 d'abril y el 16 de mayu de 1945). Cientu trelce persones fueron executaes por haber militáu o simpatizado cola [[República Social Italiana]] o'l [[Partíu Nacional Fascista]].
* '''Matanza de la Papelera Burgu en Mignagola''' (Carbonera, [[provincia de Treviso]], abril y mayu de 1945). Executóse a mamplén de persones acusaes de ser criminales fascistes o simpatizantes del fascismu.
* '''Matanza de Codevigo''' (Codevigo y llocalidaes próximes, [[provincia de Padua]], ente'l 30 d'abril y el 15 de mayu de 1945). Executar ensin xuiciu a un númberu indetermináu de víctimes (ente 96 y 365) poles sos simpatíes cola [[República Social Italiana]]. Fueron executaos por partisanos de grupu «Cremona», unidá del Corpo Italianu de Liberazione (CIL) que cooperaba cola VIII Armada Británica. Delles fontes sostienen que na matanza participaron tamién partisanos locales y de la XVIII Brigada Garibaldi
* '''Matanza del Hospital Psiquiátricu de [[Vercelli]]''' (12 y 13 de mayu de 1945). Una brigada partisana garibaldina executó ente 75 y 89 persones (el númberu varia según les fontes) por sofitar o simpatizado cola República Social Italiana.
* '''Matanza de Argelato''' ([[provincia de Bolonia]], 8-11 de mayu de 1945). Matar a diecisiete persones allegaos o simpatizantes al fascismu, esgañándoles con cable telefónicu.
| |||