Diferencies ente revisiones de «Idioma estoniu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Iguo enllaz |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 198:
=== Hestoria de la llingua ===
La primer trescripción conocida d'una palabra n'idioma estoniu remóntase probablemente al [[sieglu VIII]]. Na obra ''Cosmografía'', el protagonista (Aethicus Ister) menta una islla denomada Taraconta (Tharaconta). Dellos autores piensen que podría referise a [[Estonia]] o a la so islla más grande, [[Saaremaa]]. Nel so orixe, Taraconta puede venir de les
A partir del [[sieglu XIII]], una gran cantidá de fontes escrites dexáronnos tener una mayor conocencia del desenvolvimientu de la llingua. Nesta dómina, los [[Cruzaes|cruciaos]] alemanes y escandinavos llegaron a Estonia, una de les últimes tierres [[Paganu|paganes]] d'Europa. Les cruzaes contra los estonios fueron narraes mientres la primer metá del [[sieglu XIII]] na crónica llatina [[Crónica d'Enrique de Livonia]] ({{lang-la|''Heinrici Chronicon Livoniae''}}), que'l so testu contién
Dempués de les [[cruzaes]], una parte de la nobleza y la burguesía alemanes establecer nel territoriu de l'antigua [[Livonia]] que cubría les actuales [[Estonia]] y [[Letonia]]. Anque Estonia, nel intre de siete siglos, foi ocupada por delles naciones estranxeres ([[Dinamarca]], [[Polonia]], [[Suecia]] y [[Rusia]]), l'idioma estoniu tuvo sobremanera influyíu pol [[baxu alemán ]]y el [[altu alemán]], según pol dialectu alemán del [[Rexón báltica|Bálticu]] que se desenvolvió a partir d'estos. Concretamente, el vocabulariu estoniu rellacionáu cola ciudá y la modernidá inspírase considerablemente nel [[Idioma alemán|alemán]].
Llinia 210:
Mientres el “espertar” nacional que se produció a mediaos del [[sieglu XIX]], l'idioma estoniu, qu'hasta esi momentu namái yera la llingua d'el llabradores, convirtióse rápido nuna llingua de cultura, sobremanera gracies a la [[Universidá de Tartu]], unu de los principales núcleos intelectuales. Empezó a ser utilizáu na lliteratura y les ciencies. Nesa mesma dómina fueron publicaos los primeros estudios llingüísticos n'estoniu. En 1884, [[Karl August Hermann]] publicó la primer gramática estonia n'estoniu, fechu que contribuyó de manera importante a la estandarización de la llingua.
Na segunda metá del [[sieglu XX]], los intelectuales estonios propunxéronse como oxetivu'l desenvolver la so llingua p'afaela a la cultura europea moderna. El llingüista [[Johannes Aavik]] tuvo un papel importante nesti procesu, esforciándose n'arriquecer y enguapecer la llingua lliteraria. Utilizó abondosamente los recursos proporcionaos pol [[Idioma finés|idioma finlandés]] y los dialectos, y creó tamién
Mientres el réxime [[Xunión Soviética|soviéticu]] (1940-1991), la estandarización de la llingua y el siguimientu estrictu de les normes convertir nuna forma de resistencia nacional. Yera una manera d'oponese a la ideoloxía soviética, simbolizada pola [[Idioma rusu|llingua rusa]]. La llingua yera unu de los elementos fundamentales de la identidá estonia. Les autoridaes nun prohibieron nin l'estudiu científicu del estoniu nin el so empléu na mayoría de les árees de la vida pública (incluyida la educación), lo que dexó a los estonios y a la so llingua aguantar a la [[rusificación]] y a la [[colonización]].
| |||