Diferencies ente revisiones de «Condáu de Harju»
Contenido eliminado Contenido añadido
m correiciones |
m Iguo testu: -"administrativamente" +"alministrativamente" |
||
Llinia 2:
{{rexón}}
El '''condáu de Harju''' (en [[idioma estoniu|estoniu]]: ''Harju maakond'') o '''''Harjumaa''''' ye'l nome d'unu de los quince [[Condaos d'Estonia|condaos]] nos que ta estremada
Anguaño, más d'un terciu de la población del país vive en dichu condáu. Según datos de [[2004]], esto supon un total de 523.277 habitantes, lo qu'implica una densidá de población de 120,8 habitantes por km².
La capital de dichu condáu ye [[Tallin]] que, de la mesma, ye capital de la república. Apocayá, l'órganu llexislador de dichu conceyu unvió un pidimientu al gobiernu de la nación pa camudar el so estatutu actual y pasar a convertise nun organismu
== Historia ==
Llinia 13:
Nel [[sieglu IX]] formar na zona del actual condáu de Harju, el [[condáu de Revalia]], que daría'l so nome a la ciudá de Tallin (''Reval''), hasta principios del [[sieglu XX]]. Esti condáu, y tol norte d'Estonia, foi conquistáu pol rei danés [[Valdemar II]] nel añu [[1224]]. La zona quedó entós so l'autoridá danesa. Los estonios opunxeron una aportunante resistencia, l'acción más importante asocedió'l [[23 de marzu]] de [[1343]] mientres el conocíu como [[Llevantamientu de la Nueche de San Jorge]] cuando los estonios escalaron el monesteriu de Padise y asediaron la ciudá de Tallin, sicasí'l daneses reprimieron el llevantamientu y caltuviéronse na zona hasta [[1346]] cuando la vendieron a la [[orde de Livonia]] por 1000 marcos.<ref>{{cita web |url=http://web.archive.org/web/http://www.estonica.org/eng/lugu.html?menyy_id=94&kateg=43&alam=61&leht=6 |títulu= Internal events in 14th century Old Livonia. St George’s Night Uprising |fechaacceso=25 d'avientu de 2008|añoacceso= |autor= Estonica |postreru= |primeru= |enlaceautor= |coautores= |fecha= |añu= |mes= |formatu= |obra = |editorial= |páxines= |idioma=inglés |doi= |urlarchivo= |fechaarchivo= |cita= }}</ref>
La zona pasó entós a pertenecer a la [[confederación de Livonia]]. Cola [[Reforma protestante|reforma]] el predicadores luteranos empezaron a llegar a Harju, y para mediaos del [[sieglu XVI]], la mayoría de la población pasárase al [[luteranismu]]. En Tallin espulsar a los monxos dominicos en [[1524]], y añu dempués la ciudá convertir al luteranismu.
Llinia 26:
== Xeografía ==
[[Archivu:Jägala Juga (Jägalafallet).JPG|250px|thumb|Les [[tabayones de Jägala]] son les más altes d'Estonia.]]
El condáu de Harju toma una área de 4333,13 km², lo que lo convierte nel segundu condáu por estensión dempués del [[condáu de Pärnu]]. Tien más de 300 km de mariña y 74 islles y castros. Ente los que destaquen [[Naissaar]], les islla Pakri ([[Suur-Pakri]] y [[Väike Pakri]]), [[Aegna]], [[Prangli]], [[Aksi]] y [[Hara (isla)|Hara]]. Por cuenta de lo irregular de la so llinia costera, esta tien numberoses badees y penínsules. Les mayores badees son la de [[Badea de Tallin|Tallin]], [[Badea de Kolga|Kolga]], [[Badea de Paldiski|Paldiski]], [[Badea de Lahepera|Lahepera]], [[Badea de Lohusalu|Lohusalu]], [[Badea de Kakumäe|Kakumäe]], [[Badea de Muuga|Muuga]], [[Badea de Ihasalu|Ihasalu]], [[Badea de Kaberneeme|Kaberneeme]], [[Badea de Hara|Hara]] y [[Badea de Eru|Eru]]. Les penínsules más destacaes son la de [[Península de Viimsi|Viimsi]], [[Península de Ihasalu|Ihasalu]], [[Península de Juminda|Juminda]] y [[Península de Pärispea|Pärispea]].
El condáu puede estremase xeográficamente en dos, al norte y al sur del escarpe de piedra caliar conocíu como [[Klint Bálticu]]. Al norte del Klint Bálticu atópase una enllanada costera baxa, formada nel [[ordovícico]], qu'algama 20 kilómetros d'anchu nes zones onde s'atopen les penínsules y n'otres sume sol Klint que se convierte en cantil al oeste del condáu, algamando los 30 metros d'altor en [[Paldiski]], [[Türisalu]] y [[Rannamõisa]]. Al sur del Klint atópase la [[pandu de Harju]], formada nel [[cámbricu]].
Llinia 93:
<timeline>
Colors=
ImageSize
PlotArea
DateFormat = x.y
Period
TimeAxis
AlignBars
ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:50000 start:450000
ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:10000 start:450000
Llinia 109:
BarData=
PlotData=
PlotData=
TextData=
</timeline>
| |||