Diferencies ente revisiones de «Xunión de Transilvania con Rumanía»

Contenido eliminado Contenido añadido
Limotecariu (alderique | contribuciones)
m Etienfr treslladó la páxina "La Gran Unión Rumana" a "Xunión de Transilvania con Rumanía"
m Preferencies llingüístiques
Llinia 9:
 
==Causes y socesos principales==
*'''17 d'agostu de 1926''' - Rumanía robla un [[Tratáu de Bucarest de 1916|tratáu secretu]] coles [[Aliaos de la Primer Guerra Mundial|potencies de la Entente]] ([[Francia]], [[Italia]], [[Reinu Xuníu]] y [[Imperiu Rusu|Rusia]]) nel que s'acuerda que Transilvania, el Banat y el [[Partium]] pasaríen a Rumanía tres la Primer Guerra Mundial si'l país participaba na guerra. La frontera planiada percorría una llinia ente 20 y 40 kilómetros más al oeste que l'actual frontera entre Hungría y Rumanía, xonciéndose pel sur al ríu [[Tisza]], colo que garantizaba tol terrirotiu del Banat a Rumanía.
*'''Agostu de 1916''' - Rumanía ataca a [[Imperiu Austrohúngaru|Austria-Hungría]]. Les fuerces austrohúngares y alemanes detienen ceo la ofensiva, y les potencies centrales ocupen [[Valaquia]], incluyendo [[Bucarest]], con una ofensiva conxunta dende Transilvania y Bulgaria. La capital rumana treslládase a [[Iași]].
*'''Avientu de 1916''' - La ofensiva alemana ye parada a lo llargo de la llinia [[Mărășești]]-[[Galați]].
Llinia 28:
*'''12 de payares de 1918''' - Entren n'Hungría les primeres tropes rumanes y ocupen el pasu de [[Gyergyótölgyes]] ([[Tulgheș]]), colo qu'acceden a la rexón del [[País Székely]].
*'''13 de payares de 1918''' - Róblase en [[Belgráu]] l'[[Armisticiu de Belgráu|armisticiu del frente balkánicu]], ente'l xeneral francés [[Franchet d'Esperey]], xefe del exércitu oriental de la Entente, y el gobiernu húngaru. Continúen pequeños enfrentamientos militares per dellos díes nel sur d'Hungría. L'armisticiu establez les llendes ente Hungría, Serbia y Rumanía, pero col que la rexón del Banat queda so l'alministración serbia, pese al tratáu secretu de Bucarest. [[Crișana]] y [[Maramureș]], xunto coles ciudaes de [[Satu Mare]], Oradea, [[Beiuș]] y Arad, asina como'l centru de Transilvania hasta'l ríu [[Mureș]], queden so alministración húngara. Les potencies de la Entente esixen a Hungría que permita la entrada de les tropes rumanes nos territorios transilvanos que queden al este de la llinia marcada pol Mureș. Permítese-y a Hungría caltener ocho divisiones militares; les tropes desarmaes tornen a casa.
*'''13-15 de payares de 1918''' - Negocien n'Arad el gobiernu húngaru de Károlyi Mihály y el Conseyu Central Nacional Rumanu de Transilvania pero nun apuerten a un acuerdu. Lléguen-y anuncies sobro'l tratáu de Belgráu a la delegación rumana. El Conseyu Central Nacional Rumanu retírase de les negociaciones y decide facer eleccioneseleiciones y dexar pal 1 d'avientu'l ''Conceyu Nacional de Rumanos de Transilvania y Hungría'', y dar el poder a esti.
*'''13-20 de payares de 1918''' - Les tropes rumanes ocupen los principales puertos na llende nordeste d'Hungría. Tienen la intención d'ocupar una cuarta parte del territoriu transilvanu pa dexalu baxo alministración rumana temporalemnte, como asina foi designao nel armisticiu de Belgráu del 13 de payares. Hungría saca les sos tropes pa cumplir col armisticiu. Prodúcense enfrentamientos aisllaos cola policía militar húngara.
*'''Payares de 1918''' - Nun intervalu de 12 díes fáense eleccioneseleiciones pal ''Conceyu Nacional de Rumanos de Transilvania y Hungría''. Los sos 1.228 miembros son elixíos cada 5 de caún de los distritos electorales establecíos en 1910 (600 miembros en total), y 628 representantes de diferentes organizaciones sociales, profesionales y culturales (cleru, sindicatos profesorales, exércitu). L'entusiasmu llocal medra a midida que se proponen una reforma agraria, el votu universal y la posibilidá de xunise a Rumanía.
*'''25 de payares de 1918''' - L'exércitu rumanu ocupa [[Târgu Mureș]], la llocalidá más importante del [[País Székely]], nel este de Transilvania.
*'''28 de payares de 1918''' - El Conceyu Nacional Székely de Târgu Mureș reafirma'l so sofitu a la integridá territorial d'Hungría. Los 100 miembros elixíos nel Congresu Xeneral de Bucovina emiten una resolución de xunión incondicional al Reinu de Rumanía. Los diputaos rumanos (74), alemanes (7) y polacos (6) voten a favor, mientres que los 13 diputaos ucraínos abandonen la votación.