Diferencies ente revisiones de «Cayida de Constantinopla»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-arquivos +archivos) |
m Iguo testu: -"núcleu" +"nucleu" |
||
Llinia 4:
|descripción_imaxe = ''Representación del asediu a Constantinopla.''
|conflictu= Parte de les [[guerres otomanu-bizantines]] y de les [[guerres otomanes n'Europa]]
|fecha =
|llugar
|resultáu =
|territoriu =
|combatientes1 = [[Imperiu bizantín]]<br />
[[República de Xénova]]<br />
Llinia 24:
[[Imperio otomanu]] [[Zağanos Pasha]]
|soldaos1 = 7,000<ref>Runciman, Steven (1965). ''The Fall of Constantinople, 1453''. Cambridge: [[Cambridge University Press]], p. 85. ISBN 0-521-39832-0</ref>-10,000<ref name= Ref3 >Jorgensen, Christer. ''Grandes batalles. Los combates más trascendentes de la Hestoria'', editorial Parragon Books, 2007 (2009 versión n'español), p. 101-107. ISBN 978-1-4075-5248-4</ref>tropes<br /> 26 barcos<ref>Nicolle, David (2000). ''Constantinople 1453: The end of Byzantium''. Oxford: Osprey Publishing. p. 45. ISBN 1-84176-091-9</ref>
|soldaos2 = 160,000;<ref>Chronicles of George Sphrantzes; Greek text is reported in A. Mai, Classicorum auctorum y Vaticanis codicibus editorum, tome IX, Romae 1837, pp. 1–100</ref><ref>Pears, Edwin, ''The Destruction of the Greek Empire.''</ref> 200,000;<ref name= Ref2 /> 300,000<ref>Leonardo di Chio, ''Carta'', 927B: "three hundred thousand and more".</ref> soldaos<br /> <small>(estimaciones occidentales de la dómina)</small><hr> 80,000 soldaos<ref>Norwich, John Julius (1997). ''A Short History of Byzantium''. New York: Vintage Books.</ref><ref name= Ref1 >Nicolle, David (2000). ''Constantinople 1453: The end of Byzantium''. Osprey Publishing, p. 44. ISBN 1-84176-091-9</ref><ref>İnalcık, Halil (2008), ''Osmanlı İmparatorluğo Klasik Çağ (1300-1600)''.</ref><br /> 70 barcos<ref name= Ref1 /><br /> 20 galeres<ref>Uyar, Mesut; Erickson, Edward J. (2009). ''A military history of the Ottomans: from Osman to Atatürk''. Santa Bárbara: Praeger. p. 37. ISBN 978-0-275-98876-0</ref><br /> <small>(estimaciones modernes basaes n'archivos otomanos de la dómina)</small><hr> 100,000-150,000 soldaos<ref>Jorgensen, Christer. ''Grandes batalles. Los combates más trascendentes de la Hestoria'', editorial Parragon Books, 2007 (2009 versión n'español), pp. 103. ISBN 978-1-4075-5248-4</ref><br /><small>(estimación occidental moderna)</small>
|baxes1
|baxes2
}}
Llinia 46:
Inclusive antes de la Cuarta Cruzada, l'Imperiu bizantín venía perdiendo territorios, dende dellos sieglos tras, debíu al emburrie de pueblos y Estaos [[islam|musulmanes]] nel [[Oriente Mediu]] y n'[[África]]. Nos entamos del [[sieglu XI]], una [[tribu]] [[Turquestán|turca]] procedente del [[Asia Central]] y qu'apoderaba una amplia zona de lo que güei ye Oriente Mediu, los [[selyúcidas]], empezaron a atacar y conquistar territorios bizantinos en [[Anatolia]]. A la fin del [[sieglu XIII]], los selyúcidas yá tomaren casi toles ciudaes bizantines de Anatolia, con esceición d'un puñáu de ciudaes nel noroeste de la península.
Nesta dómina, los [[Kayi]], otru [[cla]] seminómada turcu, migrara del [[Jorasán]] (nordés de [[Persia]]) escontra l'oeste y, tomando partíu polos selyúcidas nuna batalla en Anatolia contra'l [[Imperiu mongol]], decidió la victoria turca. El sultán selyúcida [[Kaikubad I]], n'agradecimientu, concedió-y a'l so líder [[Ertoğrül]] un pequenu territoriu montascosu nel noroeste del imperiu, nes proximidaes del territoriu bizantín llamáu [[Söğüt]]. L'Estáu selyúcida empezaba pocu dempués a estremase en pequeños [[emiratu|emiratos]] que nun reconocíen el [[poder políticu|poder]] selyúcida nin el mongol. Unu d'estos emiratos, el de la cla turca qu'ayudara a los selyúcidas, sol mandu d'un líder llamáu [[Osmán I]] Gazi (fíu de Ertoğrül y que daría'l nome de la dinastía otomana o [[Osmanlíes|osmanlí]]) sería'l
Los otomanos yá impunxeren la so fuerza al desvalíu Imperiu bizantín, tomando les sos últimes ciudaes asiátiques de [[Bursa]], [[Nicea]] y [[Nicomedia]], na rexón de [[Bitinia]]. En [[1341]], cuando morrió l'emperador [[Andrónico III]], l'imperiu quedó en manos de la so esposa Ana, quien nomó al clérigu [[Xuan VI Cantacuceno]] como tutor del so fíu [[Xuan V Paleólogu]] y correxente d'Ana. En [[1343]], Cantacuceno declaróse rexente únicu y pidió ayuda militar al entós emir otomanu [[Orhan I]] (fíu y socesor de Osmán dende [[1326]]) pa imponer el so dominiu sobre los últimos remanentes del Imperiu bizantín. Ana, entós, determinó que Juan y Cantacuceno seríen coemperadores, el segundu de mayor autoridá sobre'l primeru mientres 10 años, cuando entós gobernaríen como iguales.
Llinia 82:
Los otomanos, de la mesma, empecipiaron el cercu construyendo rápido una muralla 10 kilómetros al norte de Constantinopla, ''Anadoluhisari''. Mehmed II sabía que los asedios anteriores fracasaren porque la ciudá recibía suministros al traviés del mar y entós trató de bloquiar los dos entraes, la del [[mar Negru]], con una fortaleza armada con trés [[Cañón de los Dardanelos|cañones llamaos bambardas]] (Rumeli Hisari) nel puntu más estrechu de la vera del [[Bósforo]], y con siquier cientu venticinco navíos ocupando los [[Dardanelos]], el [[mar de Mármara]] y l'oeste del Bósforo.
Mehmed tamién axuntó un exércitu envaloráu en cien mil soldaos, ochenta mil
El sultán prometió a los sos homes que taríen tres díes de pillaje y botín, enardeciendo asina los ánimos ente ellos, amás de prometer qu'aquel que coronara primero la muralla sería nomáu gobernador ([[bey]]) d'una de les provincies del Imperiu bizantín{{Cita riquida}}.
Llinia 116:
Colos ataques concentraos nel valle del Lico, los bizantinos cometieron la imprudencia{{Cita riquida}} de dexar la puerta de la muralla noroeste (la Kerkaporta) semiabierta. Un destacamentu jenízaro otomanu enfusó pellí ya invadió l'espaciu ente les muralles esterna ya interna, y munchos d'ellos finaron al cayer al foso. Dizse que'l primeru en llegar foi un gran soldáu llamáu Hassan, que morrió por una agua de fleches bizantines. Nesi momentu, el comandante [[Giovanni Giustiniani Longo]] foi mancáu y foi sacupáu apresuradamente escontra un navío. Constantino, avisáu darréu del fechu, foi escontra él y quixo convencer de nun alloñar del llugar, faló-y de la importancia de caltenese como fora nel [[campu de batalla]], pero'l xenovés albidraría la gravedá del asuntu y lamentablemente caltúvose firme nel so deséu de retirase pa ser atendíu. Cuando'l restu de los soldaos xenoveses vieron que se llevaben al so capitán, pasó lo que yera d'esperar{{Cita riquida}}: se desmoralizaron y desertaron de los sos puestos na muralla siguiendo'l camín del so capitán, xusto nel precisu momentu en que arreciaban les fuerces de los jenízaros nel llugar.
Ensin el so lideralgu, los soldaos romanos llucharon desordenadamente contra los disciplinaos turcos{{Cita riquida}}. La muerte de [[Constantino XI]] ye una de les lleendes más famoses del asaltu, una y bones l'emperador lluchó hasta la muerte{{Cita riquida}} nes muralles tal que prometiera a Mehmed II cuando esti ufiertó-y el gobiernu de Mistra en cuenta de la rindición de Constantinopla. Degolláu, la so cabeza foi prindada polos turcos,
Giustiniani tamién morrería más tarde, por causa de les feríes, na islla griega de [[Quíos]], onde s'atopaba fondiada la prometida escuadra [[venecia]]na a la espera de vientos favorables.
Llinia 162:
* [[Mika Waltari|Waltari, Mika]]: ''El sitiu de Constantinopla: la cayida del Imperiu bizantín'', colección Narratives Hestóriques, Editorial Edhasa, Barcelona, España, 2004. ISBN 84-350-0594-1
* [[Stefan Zweig|Zweig, Stefan]]. ''Momentos estelares de la humanidá.'' Ed. Cantil, Barcelona (2002). ISBN 84-95359-92-8
* Salinas Gaete, Sebastián, "Significáu de la cayida de Constantinopla pal imperiu otomanu" en ''Revista Añal d'Estudios griegos, bizantinos y neohelénicos'', Non. 24, 2005,125-138 pp.
* Hale, John, La civilización de la Renacencia n'Europa, 1450-1620, Barcelona, Crítica, 1993, 608 pp.
== Enllaces esternos ==
| |||