Diferencies ente revisiones de «Centaurus»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición Etiqueta: edición de fonte 2017 |
m Iguo testu: -"núcleu" +"nucleu" |
||
Llinia 1:
{{otros usos|Centauru (dixebra)}}
{{Ficha de constelación
|título =
|imaxe =
|pie_imagen
|nome_español
|xenitivu =
|abreviatura =
|introducida_por
|superficie =
|porcentaxe =
|rangu =
|ar_inferior
|ar_cimeru =
|dec_inferior
|dec_cimeru =
|ver_completa_inferior = 25° N
|ver_completa_cimera = 90° S
|ver_parcial_inferior
|ver_parcial_superior
|estrelles
|estrella =
|magnitú =
|messier
|caldwell
|meteoros
* [[Alfa Centáuridas]]
* [[Omega Centáuridas]]
* [[Theta Centáuridas]]}}
|colindancia
* [[Antlia]]
* [[Carina]]
Llinia 40:
* [[Musca]]
* [[Vela (constelación)|Vela]]}}
|mes
|pie_imagen_inferior
}}
'''Centaurus''' (el [[centauru]]), ye una estensa [[constelación]] que s'atopa al norte de [[Crux]] y nel estremu norte de la [[Vía Láctea]]. Arrodia la Cruz del Sur formando una de les más riques y formoses constelaciones del cielu.
Llinia 56:
En Centaurus atópase [[Próxima Centauri]], la [[estrella]] más cercana al [[Sol]], asitiada a namái 4,22 [[añu lluz|años lluz]] de distancia. Ye una [[nana colorada]] de [[tipu espectral]] M5.5Ve que la so [[lluminosidá]] equival al 0,17% de la [[lluminosidá solar]]. Anque la so lluminosidá ye bien baxa, ye una [[estrella acandilante]] que sufre espectaculares aumentos de rellumu por cuenta de la [[Campu magnético estelar|actividá magnética]].<ref name=apj612>{{cita publicación
| apellido=Christian | nome=D. J.
| autor2 = Mathioudakis, M. | autor3 =
| títulu=A Detailed Study of Opacity in the Upper Atmosphere of Proxima Centauri
| publicación=The Astrophysical Journal
Llinia 66:
En [[2016]] anuncióse'l decubrimiento d'un [[Exoplaneta|planeta]] en redol a Próxima Centauri; el planeta tien siquier 1,3 vegaes la [[masa terrestre]] y completa una [[órbita]] cada 11,2 díes.<ref name="nature_paper">{{Cita publicación|apellido=Anglada-Escudé|nome=Guillem|apellíos2=Amáu|nome2=Pedro J.|apellíos3=Barnes|nome3=John|apellíos4=Berdiñas|nome4=Zaira M.|apellíos5=Butler|nome5=R. Paul|apellíos6=Coleman|nome6=Gavin A. L.|apellíos7=de la Cueva|nome7=Ignacio|apellíos8=Dreizler|nome8=Stefan|apellíos9=Endl|nome9=Michael|títulu=A terrestrial planet candidate in a temperate orbit around Proxima Centauri|publicación=Nature|fecha=25 d'agostu de 2016|volume=536|númberu=7617|páxines=437–440|doi=10.1038/nature19106|url=http://www.nature.com/nature/journal/v536/n7617/full/nature19106.html|idioma=en|issn=0028-0836}}</ref>
[[Alfa Centauri]] o [[Rigel Kentaurus]], cuarta estrella más brillosa del cielu nocherniegu, ye una [[estrella binaria|binaria]] cola que Próxima Centauri paez tar gravitacionalmente amestada. Los dos estrelles que formen Alfa Centauri son una estrella [[análoga solar]] y una [[nana naranxa]], que'l so [[periodu orbital]] alredor del [[centru de mases]] común ye de d'unos 80 años. Próxima Centauri atopar a 13 000
[[Beta Centauri|β Centauri]], llamada [[Hadar (estrella)|Hadar]] o Agena, ye otra estrella na constelación de primera [[magnitú visual|magnitú]].
Llinia 123:
Nesta constelación pueden reparase numberoses [[galaxa|galaxes]], ente les que destaca [[Centaurus A]] ([[NGC 5128]]), la quinta galaxa más brillosa del cielu y una de les [[radiogalaxia|radiogalaxies]] más cercanes a la Tierra.
Nun esiste consensu tocantes a lo llueñe que ta: diverses fontes asitiar a una distancia entendida ente 11 y 15 millones d'años lluz. Nel so
[[NGC 4945]] ye una galaxa de característiques similares a la Vía Láctea que puede reparase cerca de [[Zeta Centauri|ζ Centauri]]. Forma parte del [[Cúmulu de Centauru]], unu de los [[Cúmulu de galaxia|cúmulo de galaxes]] más cercanu al nuesu. Otra galaxa espiral, que dende'l nuesu puntu de vista apaez de frente, ye [[NGC 4622]].
Llinia 129:
== Estrelles principales ==
[[Archivu:New shot of Proxima Centauri, our nearest neighbour.jpg|thumb|right|260px|Imaxe de [[Próxima Centauri]], la estrella más cercana al sistema solar, llograda col [[telescopiu espacial Hubble]].]]
[[Archivu:Alpha centauri size.png|260px|thumb|right|thumb|Comparanza del tamaños de [[Alfa Centauri|α Centauri]] A, B, Próxima y
* [[Alfa Centauri|α Centauri]] ([[Rigel Kentaurus]]), estrella de [[magnitú visual|magnitú]] -0,01, la cuarta más brillosa del cielu que s'atopa a solu 4,37 [[añu lluz|años lluz]] de la [[Tierra]]. Ye un [[sistema estelar]] triple que la so estrella secundaria pue ser resuelta con [[telescopiu|telescopios]] de mediana apertura. La tercera componente, [[Próxima Centauri]], ye una [[nana colorada]] con un séptimu del [[diámetru solar]] a 4,2 años lluz del [[Sol]], lo que la convierte na estrella más próxima a la Tierra dempués del Sol.
* [[Beta Centauri|β Centauri]] ([[Hadar (estrella)|Hadar]] o [[Agena (estrella)|Agena]]), segunda estrella más brillosa de la constelación con magnitú 0,61 y la décima más brillosa del cielu. [[Xigante azul]] a 390 años lluz de distancia, tien una compañera separada 1,3 [[segundu d'arcu segundos d'arcu]]. De la mesma, la estrella principal ye una [[binaria espectroscópica]].
Llinia 198:
* [[NGC 4650A]], [[galaxa anular polar]] de magnitú 13,9.
* [[NGC 4696]], [[galaxa elíptica]] y el miembru más brillosu del [[Cúmulu de Centauru]]. Asitiar a 116 millones d'años lluz de la Tierra.
* [[NGC 4945]]. Descubierta por [[James Dunlop]] en [[1826]], ye una de les galaxes más brilloses del grupu Centaurus A/[[Messier 83|M83]]. Atopar a 11,7 millones d'años lluz
* [[Centaurus A]] ([[NGC 5128]]). AR: 13h 25m 30.0s Dec: -43°01'00" (Dómina 2000). [[Galaxa lenticular]] distante 14 millones d'[[Añu lluz|años lluz]] aprosimao. Ye una de les [[radiogalaxia|radiogalaxies]] más cercanes a la Tierra, polo que la so [[Galaxa activa|
}}</ref>
* [[NGC 5253]]. AR: 13h 39m 54.0s Dec: -31°39'00" (Dómina 2000). [[Galaxa irregular]] afayada por [[John Frederick William Herschel]] el 15 de marzu [[1787]]. Forma parte del subgrupu M83 dientro del grupu Centaurus A/M83.
| |||