Diferencies ente revisiones de «Salamanca»

Ensin dulda l'home prehistóricu habitó les fasteres salamanquines. Cuarcites tallaes a xeitu d'ayalgues, atópense nes márxenes del Huebra-Yeltes con una antigüedá superior a 100.000 años. Xacimientos del Achelense Antiguu en Castraz de Yeltes: “Mesa Grande”, “El Lombo”. Hai tamién restos del Paleolíticu na vega del [[Ríu Águeda|rieu Águeda]].

Dempués de décades de señardá, de traiciones de condes gallegos, ya castiellanos en connivencia munches vegaes col enemigu sarracenu --Abu’Amir-Al Mansur ,“el victoriosu” ([[940]]-[[1002]])-- que fraya enforma Zamora, Astorga, Coimbra, Llión, ya l'estáu de guerra civil que cuasi son a destruyir el Reinu Llionés.

[[Alfonsu IX]] de Llión (1188-1230) foi, quiciabes, el rei más importante pa la provincia de Salamanca ya pa la propia capital. Nun ye bilordiar l'aporfiar que Salamanca ye lo que ye anguaño gracies a la so política porque alrodiu de [[1218]] fundó l'Estudiu Xeneral de la Universidá que dio-y tanta fama universal. Al entamu les “cátedres” tuvieron asitiaes na Ilesia Catedral de Sta. María. Tamién hebo de repoblar una vegada más Alba de Tormes. Ye perfamosu Alfonsu IX por convocar nel primer añu del so reináu (1188) les primeres Cortes “democrátiques” d'Europa na que participaren representantes del tercer estáu: los representantes de les ciudaes, y la burguesía -Salamanca ente elles-.

[[Alfonsu XI]] ([[1312]]-[[1349]]) ye l'únicu rei que ñaciera en Salamanca, llamáu “el Xusticieru” foi'l segundu de los historiadores, el más enérxicu ya grande de tolos Alfonsos, anque, de xuru, nun fadría solombra a Alfonsu IX.

Salamanca según esti decretu de 1833, inda vixente, pertenez al [[Reinu de Llión]], anque la cadarma autonómica amestólu, escontra la lletra la Constitución, esti territoriu históricu a provincies de Castiella la Vieya (sacadas Santander y Logroño) nel añu 1983 (Gobiernu de [[Leopoldo Calvo Sotelo]]) magar les denuncies de partíos políticos, persones particulares ya asociaciones rexonalistes.

No que cinca al momentu actual, Salamanca, con plasmu retrocede poblacional ya económicamente; frayense puestos de trabayu ya amenorgase'l pesu específicu na so Universidá; torgandose, sicasí nuna dómina afayadiza, xida perfeuta, pal progresu xeneral deles provincies dientro de les Autonomíes d'España.

* Catedrales: Salamanca tien dos catedrales, la Vieya, del sieglu XII, d'estilu románicu, ya la Nueva, muncho más grande, del sieglu XVI y d'estilu góticu. Un prestosu ya abondu desconocíu requexu de Salamanca ye’l llugar u xúnense les ilesias catedralas vieya ya nueva, nomáu'l Patiu Chicu. Magar que la construcción de la catedral nueva supusiera l'esbarrumbamientu d ún de los brazos de la nave’l cruceru la catedral vieya, hai que dicir que nel Patio Chico, el románicu ya’l góticu remexen nuna armoniosa plaza. Dende’l Patiu Chicu ye posible acolumbrar el magnu cimborriu románicu la Catedral Vieya, nomáu Torre’l Gallu, col techu d'escames. Mui averáu d'ahí tá'l Guertu de Calistu ya Melibea, onde dalgunos dicen que s'asitiara la trama la novela La Celestina de Fernando de Rojas, y restos de la muria romana.

* Colexu Mayor Fonseca o de los Irlandeses: construyíu nel 1525, entamada la obra por Xuan d'Ibarra ya Continuolu Diego de Siloé, ye un perguapu edificiu con un patiu central d'estilu renacentista. Fundolu l'arzobispu Alonsu III de Fonseca del que rescibe’l nome, yá que’l so nome oficial yera Colexu de Sanyagu (Fonseca yera por entos Arzobispu de Sanyagu). Esti santu surde representáu enriba la puerta. Na capiella hai un retablu d'Alonsu Berruguete. Dizse de los irlandeses porque yera frecuentáu polos estudiantes irlandeses que getaben una educación católica cuando l'ocupación inglesa de la islla prohibió la formación de curas católicos. Anguaño empléase como residencia universitaria ya p'actos culturales. Anexu alcuéntrase l'edificiu l'antigua Hospedería, edificiu barrocu dedicáu a Centru de Posgráu de la Universidá de Salamanca.

* Colexu de San Ambrosio (1719): Anguaño ye archivu de la Guerra Civil. Caltién documentos ya oxetos incautaos polas tropas nacionales ya los sos aliaos . Sicasí nel cursu de tola posguerra'l so finxu básicu yera caltener l'información rellacionada con muérganos ya indivíduos potencialmente a la escontra del réximenréxime franquista, poro en aquella dómina, utilizabase tala información con fines represores. Dende’l regresu la democracia esti edificiu convirtióse n'unu de los archivos más importantes que taban n’España a la hora d'investigar la domina histórica de la Segunda República. Munchos de los documentos y oxetos qu'aínda permanecen nel archivu tán venceyaos cola masonería, pente ellos diversos muebles colos que foi reconstruída una loxia masónica.

* Ca del Rexidor Ovalle (s. XVIII): En ella morrió Miguel d' Unamuno.

* Palaciu de Castellanos (s. XV-XVI): El Pallaciu de los Marqueses Castellanos enprimose a construyir a finales del sieglu XV, sicasí la so fachada data de fines del XIX, no que cinca al estilu ye góticu ya neoclásicu. Con un potente patiu góticu interior.

* Palaciu d'Arias Corvelle (sieglu XV): fachada mui asemeyada a la de San Boal. Alberga la Escola de Nobles ya Bellas Artes de San Eloy.

* Antigua ilesia de les Bernardas: obra de Rodrigu Gil d'Hontañón. Prototipu de los templos salmantinos del XVI. Destaca la cabecera qu'asemeya una concha. Güei tá dientru’l colexiu de San Xosé de Calasanz.

* Cova de Salamanca: na cuesta de Carvajal ye posible acolumbrar los restos la ilesia San Cebrián, que servía d'entrada a la Cova de Salamanca (sacristía de la ilesia), u dizse que'l diañu enseñaba maxia ñegra. Mui cerca puodese oservar la torre del Marqués de Villena ya tamién la entrada la cueva, ya’n formando parte d'un edificiu modernu, conservase milagrosamente l'arcu la entrada de l'antigua ilesia. Esiste tamién un llugar poco frecuentáu polos turistes ya d'un inmensu encantu.