Diferencies ente revisiones de «Llingua mundial»

 

L'idioma más utilizáu nel mundu ye'l [[idioma inglés]], nel que tienen competencia más de 1&nbsp;500&nbsp; millones d'usuarios en tol mundu.<ref>[http://www.ethnologu5y.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size]</ref> , siguíu del [[idioma español]] y del [[francés|idioma francés]]. La espansión internacional de [[idioma árabe|árabe]] tien la so razón histórica nes [[Espansión musulmana|conquistes islámiques]] medievales y la posterior [[arabización]] de [[Oriente Mediu]] y [[África del Norte]], y tamién esiste como [[llingua llitúrxica]] ente les comunidaes musulmanes fuera del [[mundu árabe]]. El [[Mandarín estándar|chinu estándar]] (mandarín) ye'l reemplazu directu del [[chinu clásicu]], que foi una [[llingua franca]] hestórica del [[alloñáu oriente]] hasta'l [[sieglu XX]], y anguaño tien la función d'apurrir un llinguaxe común faláu ente falantes de distintos y mutuamente inintelixibles llingües chines, non solo dientro de la mesma [[China]] (ente los [[Etnia han|chinos Han]] y otros grupos étnicos non rellacionaos), sinón tamién ente ciudadanos viviendo en comunidaes de la diáspora china por tol mundu, amás de ser enseñada como segunda llingua internacional. El [[idioma rusu]] foi utilizáu nel [[Imperiu rusu]] y [[Xunión Soviética]], y na actualidá ta n'usu y llargamente reconocíu n'árees de [[Europa central]] y [[Europa oriental|oriental]] y en [[Asia del Norte]] y [[Asia Central]], que yeren antes parte de la Xunión Soviética, o del antiguu [[bloque soviéticu]], y sigue siendo la llingua franca na [[Comunidá d'Estaos Independientes]]. El [[idioma alemán]] sirvió como llingua franca en gran parte d'Europa mientres sieglos, sobremanera pal [[Sacru Imperiu Romanu]] y el [[Imperiu austru-húngaru]]. Sigue siendo una importante segunda llingua en gran parte d'Europa central y oriental, y na comunidá científica internacional.

 

Les [[Llingües de la India mayores llingües]] del [[Subcontinente indiu]] tienen unes cantidaes de falantes comparables a delles de les mayores llingües mundiales principales por cuenta de unes cantidaes bien grandes de población viviendo na rexón en llugar d'un usu supra-rexonal d'estos idiomes, anque'l [[hindustaní]] (incluyendo tolos dialeutos del [[hindi]] y el [[urdu]]) y, en menor midida'l [[idioma Tamil|tamil]] pueden cumplir los criterios en términos d'usu supra-rexonal y la reconocencia internacional.

Les llingües mundiales hestóriques inclúin el [[idioma sumeriu]], el [[idioma acadio]], el [[antiguu araméu]], el [[griegu koiné]], el [[llatín]], el [[idioma árabe]], el [[sánscritu]], el [[idioma chinu]], el [[idioma español]], el [[idioma francés]], el [[idioma rusu]] y el [[idioma inglés]].<ref name="weltalmanach.de"/>

 

 

Al igual que tolos idiomes del mundu vivos deben la so condición al [[imperialismu]], la suxerencia d'un idioma determináu como idioma mundial o «[[llinguaxe universal]] tien» fuertes implicaciones polítiques. Poro, el rusu foi declaráu'l llinguaxe mundial del [[internacionalismu proletariu|internacionalismu]]» na lliteratura soviética, que coles mesmes denunció'l francés como'l llinguaxe de los cortesanos de luxu» y l'inglés como «la xíriga de los comerciantes».<ref name="Pei105">Pei, p. 105.</ref> Un númberu de [[Llingua auxiliar|idiomes auxiliares internacionales]] presentáronse como posibles llingües del mundu, el más esitosu d'ellos ye [[llatín]] (principalmente pola [[Unión Europea]], debíu al estatus que tuvo nel otrora [[Imperiu romanu]] y por ser una llingua culta neutral natural, esto ye, nun ye artificial d'enclinos puramente esperimentales como'l [[esperantu]], el [[alloriáu]], el [[interlingua]], el [[volapuk]], etc.), pero nengunu d'ellos puede invocar hasta esti momentu de forma unánime, la condición d'un llinguaxe mundial. Munchos llinguaxes naturales ufiertáronse como candidatos pa una ''lingua franca mundial'', como'l [[idioma holandés|holandés]], el [[llingua alemana |alemán]], el [[idioma húngaru|húngaru]], el [[llingua italiana|italianu]] y el [[llingua malaya|malayu]].<ref name="Pei105"/> {{Citation needed|date=December 2008}}<!-- DOUBTFUL -->