Diferencies ente revisiones de «Marea»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques |
m Iguo testu: -"períodu" +"periodu" |
||
Llinia 60:
onde:
* <math>\scriptstyle{M_2} </math> ye la masa del astru.
* <math>\scriptstyle{\omega={2\pi\over T}} </math> ye la [[velocidad angular]] del astru y <math>\scriptstyle{T} </math> el so [[
* <math>\scriptstyle{R_1} </math> ye la distancia ente'l [[centru de mases]] del astru y el centru de rotación, que coincide col centru de mases de los dos astros. Si l'otru astru ye muncho más masivu (<math>\scriptstyle{M_1 << M_2} </math>), el centru de rotación ta mui cerca del centru de mases del astru masivu y <math>\scriptstyle{R_1\simeq d} </math>. Ye'l casu qu'asocede cola Tierra y el Sol.
[[Archivu:Mareas-1.png|right|frame|La fuerza d'atracción acomuñada a la órbita y al
El valor de l'aceleración de gravedá debida al Sol ye esactamente'l que correspuende a una órbita cola velocidá angular <math>\scriptstyle{\omega} </math> y col centru de mases terrestre a una distancia <math>\scriptstyle{d} </math> del Sol. Toles partes de la Tierra tienen la mesma velocidá angular alredor del Sol, pero nun tán a la mesma distancia. Les que tán más llueñe del centru de mases van tar sometíes a una aceleración de gravedá menor y la que tán a una distancia inferior, a una aceleración mayor.
Llinia 96:
Esta aceleración da un aumentu del altor del océanu de 16,28 cm.
Cola suma de los dos efectos, el semiexe mayor del elipsoide ye 24,4 cm mayor que'l semiexe menor. Como la Tierra xira, un puntu asitiáu nel [[Ecuador terrestre|ecuador]] ve l'altor del mar llegar a un máximu (pleamar) dos veces per día: cada vez que dichu puntu pasa pol semiexe mayor. De la mesma manera, cada vez que'l puntu pasa por un semiexe menor, l'altor del mar pasa por un mínimu (baxamar). La diferencia ente la pleamar y el baxamar ye de 24,4 cm. Pero nun hai qu'escaecer qu'esto namái ye la parte debida al Sol, que nun hai continentes y que nun se tuvo en cuenta l'enclín de la exa de rotación de la Tierra. La variación del altor del mar puede averase por una [[sinusoide]] con un
=== Marees llunares ===
Llinia 108:
El cálculu numbéricu danos una variación de 35,6 cm.
La diferencia de llargor ente'l semiexe mayor y el semiexe menor del elipsoide por cuenta de les marees llunares de 35,6 cm. Poro, l'amplitú de les marees llunares ye, aprosimao, dos veces mayor que les de les marees solares. Como pa les marees solares, la variación del altor del mar nun puntu de la superficie terrestre puede averase por una sinusoide. Esta vegada, el
=== Marees vives y marees muertes ===
Llinia 171:
Como se vio, l'amplitú de les marees n'alta mar ye menor que 1 metro. Sicasí, cerca de les mariñes l'amplitú ye xeneralmente mayor y en dellos casos algama o devasa los 10 metros. Na tabla siguiente figuren dalgunos de los llugares onde se producen grandes marees.<ref>[http://tidesandcurrents.noaa.gov/faq2.html National Oceanic & Atmospheric Administration], Departamentu de Comerciu d'Estaos Xuníos</ref> Púnxose un solu llugar per zona.
Esplícase agora cómo una marea de menos d'un metro n'alta mar puede crear una marea de dellos metros na mariña. La razón ye la [[Resonancia (mecánica)|resonancia]] de la capa d'agua asitiada sobre la [[plataforma continental]]. Esta capa ye pocu fonda (menos de 200 m) y, en dellos casos, tien una gran estensión hasta'l [[turria continental]]. Por casu, el [[Canal de la Mancha]] ye una capa d'agua de 500 km de llargu (dende la entrada hasta'l [[Pasu de Calais]]), 150 km d'anchu y solo 100 m de fondura. A escala, eso correspuende con una masa d'agua de 50 metros de llargu y de 1 cm de fondura. Cuando'l nivel del mar aumenta na entrada, l'agua entra na Canal de la Mancha. Como la estensión ye grande y la fondura pequena, la velocidá de l'agua aumenta hasta unos 4 a 5 [[nuedu (unidá)|nuedos]] (2 a 2,5 m/s). Algamar esa velocidá toma'l so tiempu (unos trés hores nel casu de la Canal de la Mancha), pero detenese tamién rique un
[[Archivu:Mareas5.png|thumb|left|250px|Llinies cotidales na canal de la Mancha. Los númberos en colloráu corresponder col altor de grandes marees según otra referencia.]]
Llinia 177:
Na imaxe de la esquierda pueden reparase les llinies cotidales na Canal de la Mancha. Los númberos de cada llinia correspuenden al retardo de pleamar con al respective de una referencia. Reparar qu'hai 6 hores de diferencia ente les pleamares de la entrada de la Canal de la Mancha y el Pasu de Calais. Tamién hai seis hores ente la entrada de la Mancha y el Mar d'Irlanda (ente Irlanda ya Inglaterra). Hai un puntu anfidrómico (n'anaranxáu) na entrada del Mar del Norte, frente a Holanda.
El
{{clear}}
| |||