Diferencies ente revisiones de «Llingües de Méxicu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m correiciones |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 1074:
En 1889, [[Antonio García Cubes]] calculó la proporción de falantes de llingües indíxenes nun 38 % del total de la población mexicana. Si comparar col 60 % qu'envaloraba una encuesta de población en 1820, ye notable l'amenorgamientu proporcional de los falantes de llingües natives como componente de la población. A la fin del SIEGLU|XX||s}}, la proporción amenorgar a menos del 10 % de la población mexicana. Nel intre, más d'un cientu de llingües sumieron, especialmente les mesmes de los grupos étnicos qu'habitaben nel norte de Méxicu, nel territoriu que correspuende aprosimao coles macro-árees culturales denominaes [[Aridoamérica]] y [[Oasisamérica]]. Sicasí, a pesar de qu'en númberos relativos los falantes de llingües indíxenes fueron amenorgaos a una minoría, en términos netos la so población aumentó. Na actualidá representen más de siete millones de persones.
Antes de [[1992]], les llingües indíxenes nun teníen nenguna especie de reconocencia xurídica pola Federación. Nesi añu, l'artículu 2.º de la [[Constitución Política de los Estaos Xuníos Mexicanos]] foi reformáu, col propósitu de reconocer el calter [[Multiculturalismu|pluricultural]] de la nación mexicana, y l'obligación del Estáu de protexer y fomentar les espresiones d'esa diversidá. Siete año más tarde, el 14 de xunu de 1999, el Conseyu Directivu de la Organización d'Escritores en Llingües Indíxenes presentó al [[Congresu de la Unión]] una ''Propuesta d'Iniciativa de Llei de Derechos Llingüísticos de los Pueblos y Comunidaes Indíxenes'', col propósitu d'abrir una canal llegal de
=== De la castellanización a la educación intercultural billingüe ===
Llinia 1145:
Ente la frontera Méxicu-Estaos Xuníos, hai presencia de llingües norteamericanes como'l [[kikapú]], el [[kumiai]] y el [[pápago]] que se falen ente dambos países y que tamién fueron reconocíes como llingües nacionales. Sicasí, dempués del esterminiu o etnocidio de les diverses tribus apaches en territoriu mexicanu. Nel censu parcial de población realizáu pol [[INEGI]] nel 2005, rexistróse grupos indíxenes non nativos de Méxicu, ente ellos 640 falantes de afro-[[seminola]], 37 falantes de [[Idioma navajo|navajo]], 22 falantes d'[[Idioma apache|apache mescalero]], 12 falantes de [[yavapai]] nos estaos de [[Chihuahua]], [[Sonora]], [[Coahuila]] y [[Baxa California]] con un trillingüismu bien marcáu ente los indíxenas de la frontera Méxicu-Estaos Xuníos; nel casu de los navajos dar por intereses comerciales que tienen con mexicanos na vienta de llana o forraxe pa ganáu y nel casu de los apaches dar pola reintroducción del [[Bison bison|búfalu americanu]] nes reserves naturales del cañón de Santa Helena y Boquillas del Carmen que s'alluguen nes riberes sureñes del [[Ríu Bravo]] onde seis families indíxenes pertenecientes a esta etnia decidieron vivir de nueva cuenta en territoriu mexicanu ensin importar los problemes fronterizos como n'antaño vivíen los sos ancestros nes vastes llanures del desiertu chihuahuense.
Anque Méxicu reconozse, según les sos lleis, como un país multicultural y determináu a la
=== Llingües de señes ===
| |||