Diferencies ente revisiones de «Llingües de Méxicu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 1090:
La mayor parte de los falantes de llingües indíxenes en Méxicu son [[billingüismu|billingües]]. Esto ye resultáu d'un llargu procesu históricu en que les sos llingües fueron apostraes a los ámbitos de la vida comuñal y doméstica. Por cuenta de ello, la mayor parte de los indíxenas ver na necesidá d'aprender a comunicase n'español tantu coles autoridaes como colos habitantes de les poblaciones mestices, que se convirtieron nos centros neurálxicos de les redes comuñales en que se víen integraes les sos sociedaes. A la declinación del númberu de [[monollingüismu|monollingües]] ente los mexicanos falantes de llingües indíxenes contribuyó tamién, como se señaló antes, la intensiva campaña educativa de corte castellanizante.
Na actualidá, esisten comunidaes llingüístiques onde menos del 10 % de los sos miembros falen puramente la llingua amerindia. Ye'l casu de la comunidá llingüística de los [[chontales de Tabasco]], qu'apenes presenten un 0,13 % de monollingües del total. Sígen-yos los yaquis (0,33 %) [[mazahua|mazahues]] —grupu étnicu del estáu de Méxicu, caracterizáu pola so temprana integración na rede económica de grandes ciudaes como [[Méxicu, D.F.]] y [[Toluca de Lerdo|Toluca]]—, con 0,55 % de monollingües; y los [[Mayu (pueblu)|mayos]] de Sonora y Sinaloa, con 1,78 %. Les comunidaes cola mayor cantidá d'indíxenas monollingües son tamién aquelles onde l'analfabetismu ye más eleváu o que'l so territoriu étnicu tradicional alcontrar nes rexones más marxinaes de Méxicu. Tal ye'l casu de los amuzgos de Guerrero y Oaxaca, con 42 % de monollingües y 62 % d'analfabetismu; los tzeltales y tzotziles de los Altos de Chiapas, con 36,4 % y 31,5 % de monollingües
N'años recién, delles comunidaes llingüístiques indíxenas de Méxicu entamaron campañes de rescate y revalorización de les sos propies llingües. Quiciabes la esceición sían los zapotecos de Juchitán, nucleu urbanu de Oaxaca onde la llingua [[Idioma zapoteco|zapoteca]] tien una fuerte presencia en tolos ámbitos de la vida dende'l SIEGLU|XIX||s}}. Los movimientos reivindicadores de les llingües indíxenes tuvieron llugar casi puramente ente aquellos pueblos con eleváu billingüismu o que d'una o otra manera ensertáronse na vida urbana. Este ye'l casu de los falantes de maya yucateco, los purépechas de Michoacán, los nahuas de [[Milpa Alta]] o los mixtecos que viven en [[Los Angeles (California)|Los Angeles]].
| |||