Diferencies ente revisiones de «Llingües uto-azteques»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 247:
=== Morfoloxía ===
* Los nomes polo xeneral escarecen de casu morfolóxicu, y tienen una morfoloxía flexiva bien senciella. Un sufixu nominal claramente reconstructible ye la marca
* En cuanto al plural esisten dellos patrones, en hopi, tarahumara, papago y eudeve ye común la reduplicación de la primera sílaba como marca de plural, ente que náhuatl ye marxinal y namái se caltién en ciertes pallabres. Dacuando amás de la reduplicación apaez dalgún sufixu adicional pa marcar pluralidá: En hopi, eudeve y sobremanera náhuatl tamién esisten como marques verbales y nominales el plural en *''-t<s>i</s>''. Tamién se documenta un sufixu de plural *''-me'', en náhuatl y hopi, que forma plural de dellos sustantivos. En náhuatl clásicu ''-meh'' (<*''-me-t<s>i</s>'') y ''-tin'' (<*''-t<s>i</s>-me'') como marques de plural tán en [[distribución complementaria]] el primeru apaez en raigaños acabaos en vocal y l'otru en raigaños acabaos en consonante. En hopi la repartida ente ''-ma'' (<*''-me'') y ''-t'' (<*''-t<s>i</s>'') nun respuende a ningua regla regular (sacante porque'l primeru ye l'únicu que marca'l plural de los pronomes).
* Nun esiste [[xéneru gramatical]] convencional, anque polo xeneral los entes animaos presenten tramiento distintu: en delles d'estes llingües los inanimaos nun estremen ente formes de singular y plural.
Llinia 366:
El focu d'espansión de la familia pudo tar asitiáu en dalgún puntu cercanu a l'actual frontera ente Méxicu y Estaos Xuníos. Envaloróse qu'el proto-utoazteca o [[protolengua]] que dio llugar a la familia esistiría c. 2800 a. C. Escontra'l 2000 a. C. la diferenciación dialeutal tenía de ser abondo alta como pa considerar que la variedá norte llamada proto-yuto yera distintu de la variedá sur llamada proto-sonorense (anque podría argumentase qu'en realidá esistíen tres variedad proto-yuto, proto-pima y proto-sonorense meridional, protolengua que dio llugar al restu de subfamilies del sur). El proto-yuto esistiría escontra'l 1400 a. C., el proto-pima evolucionaría como caña más o menos estremada dientro de la división sonorense rompiéndose la so unidá escontra'l sieglu 1200 d. C. El proto-corachol podría asitiase pola mesma dómina qu'el proto-nahuatl, escontra'l sieglu V d. C., y el proto-taracahita empezaría a romper la so unidá un pocu antes.
La hestoria de les llingües más septentrionales ye menos conocíes que les llingües del sur, munches de les cualos quedaron integraes nel [[área llingüística mesoamericana]] y adquirieron delles traces típiques d'esa área por
== Ver tamién ==
| |||