Diferencies ente revisiones de «Euskal Herria Bildu»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques
Sin resumen de edición
Llinia 31:
 
== Orixe ==
La creación de Euskal Herria Bildu (EH Bildu) foi alcordada por [[Eusko Alkartasuna]] (HALAEA), [[Aralar]], [[Alternatiba]] y el sector de la [[Esquierda abertzale|esquierda ''abertzale'']] allegáu a [[Sortu]]. Tien como precedentes inmediatos les coaliciones [[Amaiur]], integrada polos mesmos miembros y que se presentó a les [[Eleiciones xenerales d'España de 2011|eleiciones xenerales de 2011]], y l'anterior [[Bildu]], na que nun participó [[Aralar]] y que se presentó a les [[eleiciones municipales d'España de 2011|municipales]], [[Eleiciones a les Xuntes Xenerales del País Vascu de 2011|forales vasques]] y [[Eleiciones al Parllamentu de Navarra de 2011|autonómiques navarres d'esi añu]].<ref>[http://ecodiario.eleconomista.es/politica/noticies/4032418/06/12/EH-Bildu-nueva-marca-de-la-coalicion-abertzale-pa-les-autonomicas-vasques.html#.Kku897vPIOlQN2g EH Bildu, nueva marca de la coalición abertzale pa les autonómiques vasques], ''L'Economista'', 10 de xunu de 2012.</ref>
 
La so presentación pública tuvo llugar el [[10 de xunu]] de [[2012]] en [[San Sebastián]].<ref>[http://ccaa.elpais.com/ccaa/2012/06/09/paisvasco/1339264728_612106.html Una profesora perfílase como aspirante a ‘lehendakari' por EHB], ''El País'', 10 de xunu de 2012.</ref> Nel actu tuvieron presentes, ente otros, los exmiembros de [[Batasuna]] [[Rufi Etxeberria]] y [[Joseba Permach]]; el secretariu xeneral d'HALAEA, [[Pello Urizar]]; el coordinador de Aralar, [[Patxi Zabaleta]]; el voceru de Alternatiba, [[Oskar Matute]]; y el [[Diputáu Xeneral de Guipúzcoa]] por [[Bildu]], [[Martín Garitano]].<ref>[http://www.diariovasco.com/20120610/mas-actualidá/politica/bildu-presenta-como-referente-201206101247.html Euskal Herria Bildu aspira a ser el referente» de quien «denuncien l'inmovilismu de los gobiernos» nel procesu de paz], ''Diariu Vascu'', 10 de xunu de 2012.</ref>
 
Anque dende'l diariu ''[[Gara]]'' adelantróse que [[Sortu]] integrar na coalición dempués de qu'el [[Tribunal Constitucional d'España|Tribunal Constitucional]] revocó la so illegalización,<ref>[http://www.gara.net/paperezkoa/20120624/348493/es/Sortu-creara-alderica-cinco-meses-enfocara-sumar-fuercies-- Sortu va crear con un alderique de cinco meses y va enfocase a sumar fuercies], ''Gara'', 24 de xunu de 2012.</ref> lo que foi confirmáu pol so voceru nuna rueda de prensa'l 11 de xunetu de 2012,<ref>[http://www.noticiasdenavarra.com/2012/07/11/politica/euskadi/sortu-apuesta-por-allegar-a-les eleiciones-con-la-coalicion-eh-bildu Sortu apuesta por allegar a les eleiciones cola coalición EH Bildu], ''Noticies de Navarra'', 11 de xunetu de 2012.</ref> finalmente esta incorporación retardóse debíu al adelantu de les eleiciones al [[Parllamentu Vascu]], que les fixo coincidir col procesu d'alderique constitutivu de dichu partíu.
Llinia 45:
El [[3 de xunetu]] de [[2012]] presentar a la escritora y profesora universitaria [[Laura Mintegi]] como la so candidata a la [[lehendakari|presidencia del Gobiernu Vascu]] pa les [[eleiciones al Parllamentu Vascu de 2012|eleiciones del 21 d'ochobre]].<ref>[http://www.lavanguardia.com/politica/20120702/54319662264/laura-mintegi-candidata-lehendakari-coalicion-abertzale-euskal-herria-bildu.html Laura Mintegi va ser la candidata a lehendakari de la coalición Euskal Herria Bildu], ''La Vanguardia'', 2 de xunetu de 2012.</ref> Mintegi yá figuró nes llistes de [[Amaiur]] nes [[eleiciones xenerales d'España de 2011|eleiciones xenerales de 2011]] al [[Senáu d'España|Senáu]] por [[Vizcaya]] y nes de [[Herri Batasuna]] (HB) nes [[Eleiciones al Parllamentu Européu de 1987 (España)|eleiciones europees de 1987]] y [[Eleiciones al Parllamentu Européu de 1989 (España)|de 1989]].<ref>[http://ccaa.elpais.com/ccaa/2012/07/03/paisvasco/1341335309_343791.html “Una escritora euskaldun, non vasca”], ''El País'', 3 de xunetu de 2012.</ref> Les cabeces de llista de la coalición por [[Álava]] y [[Guipúzcoa]] fueron, respeutivamente, la vocera del sindicatu [[STEE-EILAS]] [[Belén Arrondo]] y el profesor de la [[Universidá del País Vascu]] [[Xabier Isasi]].<ref>[http://www.gara.net/paperezkoa/20120905/360617/es/Arrondo-y-Isasi-abriran-llistes-EH-Bildu-Llabraba-Gipuzkoa “Arrondo y Isasi van abrir les llistes d'EH Bildu en Llabraba y Gipuzkoa”], ''Gara'', 5 de setiembre de 2012.</ref>
 
La llista por [[Vizcaya]], encabezada por Laura Mintegi, completar la exalcaldesa de [[Amoroto]] y exportavoz de [[Udalbiltza]] [[Maribi Ugarteburu]],<ref>[http://www.deia.com/2011/01/20/politica/euskadi/l'audiencia nacional-absuelve-a-los-20-acusaos-en-la causa-de-udalbiltza-kursaal L'Audiencia Nacional absuelve a los 20 acusaos na causa de Udalbiltza-Kursaal], ''Deia'', 20 de xineru de 2011.</ref> la secretaria de finances de la Executiva Nacional d'[[Eusko Alkartasuna|HALAEA]] [[Leire Pinedo]], el vicecoordinador de [[Aralar]] [[Daniel Maeztu]] y el voceru del [[Alternatiba]] [[Oskar Matute]]. Nel octavu puestu taba l'abogada y exparlamentaria por [[Herri Batasuna]] (HB) [[Jone Goirizelaia]].<ref name="llistes"/> Tamién yera candidatu l'escritor [[Iker Casanova Alonso]], autor de dellos llibros sobre [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] y de la biografía de [[Argala]], y que salió de prisión en 2011 en cumpliendo una condena de siete años y mediu por ser miembru de [[Ekin]].<ref name="llistes"/><ref name="llistes3">[http://www.europapress.es/nacional/noticia-abogada-otegi-historico-batasuna-xefe-ekin-recien-escarceláu-llista-eh-bildu-vizcaya-20120910194634.html L'abogada de Otegi, un hestóricu de Batasuna y un xefe de Ekin acabante escarcelar, na llista d'EH Bildu para Vizcaya], ''Europa Press'', 10 de setiembre de 2012.</ref> L'últimu llugar de la candidatura ocupar [[Pedro Solabarria|Periko Solabarria]], antiguu parllamentariu vascu y diputáu nel Congresu por HB.<ref name="llistes">[http://www.libertaddigital.com/espana/2012-09-10/dirixentes-de-hb-anv-y-condergaos-por eta-en-les llistes-de-eh-bildu-1276468127/ Dirixentes de HB, ANV y condergaos por ETA, nes llistes d'EH Bildu], ''Llibertá Dixital'', 10 de setiembre de 2012.</ref>
 
Por [[Guipúzcoa]], xuntu con Xabier Isasi, atopábense'l secretariu xeneral d'HALAEA [[Peio Urizar]], la responsable de comunicación de la [[Diputación de Guipúzcoa]] y exalcaldesa de [[Hernani]] por [[Acción Nacionalista Vasca]] (ANV) [[Marian Beitialarrangoitia]], la secretaria d'organización de Aralar [[Rebeka Ubera]], y la profesora y técnicu de euskera [[Lur Etxeberria]].<ref name="llistes2">[http://www.europapress.es/nacional/noticia-amp-eh-bildu-inclúi-primeros-puestos-llistes-maribi-ugarteburu-marian-beitialarrangoitia-20120909133245.html EH Bildu inclúi nos primeros puestos de llistes a Maribi Ugarteburu y a Marian Beitialarrangoitia], ''Europa Press'', 9 de setiembre de 2012.</ref> Na llista de [[Álava]] tamién figuraba'l miembru de la esquierda abertzale [[Hasier Arraiz]], la conceyala de [[Bildu]] en [[Amurrio]] [[Eva Blanco de Angulo|Eva Blanco]], l'abogáu [[Julen Arzuaga]] y el miembru de Aralar [[Igor López de Munain]].<ref name="llistes2"/>
 
Pa la confección de les llistes electorales, les organizaciones que conformen la coalición axustaron el porcentaxe de representación que caúna diba tener dientro de la mesma. D'esta forma, alcordóse que la Esquierda Abertzale decidiera'l 60% de los nomes nes llistes, HALAEA'l 20%, Aralar el 13% y Alternatiba el 7%.<ref>[http://www.eitb.com/es/noticies/politica/detalle/900941/eleiciones-cav--euskal-herria-bildu-nueva-coalicion-abertzale/ Euskal Herria Bildu, la coalición abertzale pa les eleiciones vasques], ''eitb.com'', 6 de xunu de 2012.</ref><ref>[http://ecodiario.eleconomista.es/interstitial/volver/aciertu/politica/noticies/4297271/10/12/Casi-la metá-de-los candidatos-de-EH-Bldu-estan-venceyaos-con-la-ilegalizada-Batasuna.html Casi la metá de los candidatos d'EH Bildu tán venceyaos cola ilegalizada Batasuna], ''L'Economista'', 4 d'ochobre de 2012.</ref>
 
=== Sofitos ===
Llinia 55:
 
=== Resultaos ===
Finalmente llogró 277.923 votos (25,0%) y 21 parllamentarios. D'estos, cinco yeren miembros d'HALAEA ([[Peio Urizar]], [[Juanjo Agirrezabala]], [[Arritokieta Zulaika]], [[Leire Pinedo Bustamante|Leire Pinedo]] y [[Eva Blanco de Angulo|Eva Blanco]]), trés de Aralar ([[Rebeka Ubera]], [[Igor López de Muniain]] y [[Daniel Maeztu]]) y dos de Alternatiba ([[Oskar Matute]] y [[Diana Urrea]]),<ref>[http://www.deia.com/2012/10/28/politica/euskadi/la-geometria-variable-en-eh-bildu La xeometría variable n'EH Bildu], ''Deia'', 28 d'ochobre de 2012.</ref> por cuenta de que Arritokieta Zulaika d'HALAEA sustituyó a Arturo Muñoz de Alternatiba.<ref>[http://gara.naiz.info/paperezkoa/20121110/371713/es/EH-Bildu-PSE-ven-PNV-decidíu-gobernar-solo?Hizk=n'EH Bildu y PSE ven a la PNV decidíu a gobernar solo], ''naiz.info'', 10 de payares de 2012.</ref> Por circunscripciones, foi la candidatura más votada en [[Guipúzcoa]] col 32,2% de los votos (9 parllamentarios), y la segunda en [[Álava]] (22,1% y 6 parllamentarios) y [[Vizcaya]] (21,5% y 6 parllamentarios).
 
== Eleiciones al Parllamentu Européu de 2014 ==
Llinia 75:
 
=== Parllamentu de Navarra ===
Nes [[eleiciones al Parllamentu de Navarra de 2015]] EH Bildu llogró ocho parllamentarios y, col 14,25% de los votos, foi la tercer fuercia de la comunidá. Trés d'estos parllamentarios yeren de la mesma miembros d'[[Eusko Alkartasuna|HALAEA]] ([[Maiorga Ramírez]], [[Miren Aranoa]] y [[Esther Korres]]), trés de [[Sortu]] ([[Adolfo Araiz]], [[Bakartxo Ruiz]] y [[Dabid Anaut]]) y dos de [[Aralar]] ([[Asun Fernández de Garaialde]] y [[Xabi Lasa]]).<ref>«[http://www.diariovasco.com/politica/201503/28/sortu-aralar-alternen-puestos-20150328123302.html Sortu, HALAEA y Aralar alternen puestos na llista d'EH Bildu para Navarra]», ''Diariu Vascu'', 28 de marzu de 2015.</ref> Darréu Xabi Lasa sería sustituyíu por [[Arantza Izurdiaga]] (Sortu).<ref>«[http://www.noticiasdenavarra.com/2015/08/04/politica/navarra/xabi-lasa-arrenunciara-tambien-a-dirixir-aralar-en-navarra Xabi Lasa va arrenunciar tamién a dirixir Aralar en Navarra]», ''Noticies de Navarra'', 4 d'agostu de 2015.</ref>
 
Los representantes d'EH Bildu votaron a favor de la invistidura de [[Uxue Barkos]] xuntu con [[Geroa Bai]], [[Podemos (partíu políticu)|Podemos]] y [[Esquierda-Ezkerra]]. Les conseyeres del [[Gobiernu de Navarra]] María José Beaumont (Presidencia, Función Pública, Interior y Xusticia) ya Isabel Elizalde (Desenvolvimientu Rural, Alministración Local y Mediu Ambiente) fueron escoyíes a propuesta d'EH Bildu.<ref>«[http://www.noticiasdenavarra.com/2015/07/17/politica/navarra/los diez-homes-y-muyeres-del gobiernu-del cambéu-en-navarra Un Gobiernu pa un cambéu históricu]», ''Noticies de Navarra'', 17 de xunetu de 2015.</ref>