Diferencies ente revisiones de «Guerra Civil Española»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Correición de nomes propios |
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-Gil Carbayos +Gil Robles) |
||
Llinia 28:
La coalición encabezada por Azaña desfaise y convóquense eleiciones pa payares de 1933, nes que votaron per primer vegada les muyeres, que son ganaes pola derecha católica de la [[Confederación Española de Dereches Autónomes|CEDA]] y per el centru-derecha republicanu del [[Partíu Republicanu Radical]] d'[[Alejandro Lerroux]]. Esta forma gobierno coles mires de “rectificar” les reformes del primera bienio, nun anulales, pa incorporar a la República a la derecha “accidentalista” (que nun se proclamaba abiertamente monárquica, anque les sos simpatíes tuvieren cola Monarquía, nin tampoco republicana) representada por DEXAR y el [[Partíu Agrariu Español|Partíu Agrariu]], que-y dan el so sofitu parllamentariu.{{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|p=84}} Cuando la DEXE entra nel gobiernu n'ochobre de 1934 desencadénase la [[Revolución d'Ochobre]], una fracasada insurrección socialista que solo se consolidó n'[[Revolución d'Asturies|Asturies]] mientres un par de selmanes (l'únicu llugar onde tamién participó la CNT), anque finalmente tamién foi encalorada pola intervención del Exércitu, que traxo del [[Protectoráu español de Marruecos]] a les tropes coloniales de [[regulares]] y [[Lexón Española|lexonarios]] y, una vegada rematada, producióse una fuerte represión. Lo mesmo asocedió cola proclamación pol presidente de la [[Xeneralidá de Cataluña]] [[Lluís Companys]] del "Estáu Catalán" dientro de la "República Federal Española" el [[6 d'ochobre]].{{Harvnp|Casanova|2007|p=112}}
La [[Revolución d'ochobre de 1934]] fixo aumentar nel gobiernu radical-cedista les medranes a qu'un próximu intentu d'una "revolución bolchevique" acabara trunfando. Esto acentuó la presión sobre'l Partíu Radical pa llevar alantre una política más decididamente llexisladora o contrarrevolucionaria.{{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|p=96}} N'última instancia, los socesos d'ochobre de 1934 convencieron a DEXAR de que yera necesariu llegar a algamar la presidencia del gobiernu pa poder dar el "xiru autoritariu" que'l réxime, según ellos, precisaba.{{Harvnp|Juliá|1999|p=106}} El líder de la [[VENZA|CEDA]], [[José María Gil
La resultancia de les [[Eleiciones xenerales d'España de 1936|eleiciones de febreru de 1936]] foi una repartida bien permediada de votos con una leve ventaya de les esquierdes (47.1%) sobre les dereches (45.6%), mientres el centru llindar a un 5.3%. Pero como'l sistema eleutoral primaba a los ganadores, esto traducióse nuna folgosa mayoría pa la coalición del Frente Popular.{{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|pp=116-117}}
Llinia 52:
Los gobiernos del Frente Popular tamién tuvieron que facer frente a un aumentu de la violencia política provocada pol partíu fascista [[Falanxe Española]], qu'a principios de 1936 yera una fuercia político marxinal, pero que tres el trunfu del Frente Popular recibió un ábanu d'afiliaciones de moces de dereches dispuestos a l'acción violenta, y pola respuesta que-y dieron les organizaciones d'esquierda.{{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|p=128}} El primer atentáu importante que cometieron los falanxistes foi'l perpetáu'l 12 de marzu de 1936 contra'l diputáu socialista y “padre” de la [[Constitución de 1931]] [[Luis Jiménez d'Asúa]], nel qu'esti resultó ilesu, pero'l so escolta, el policía Jesús Gisbert, morrió.{{Harvnp|Casanova|2007|p=164}} La respuesta del gobiernu d'Azaña foi prohibir el partíu y detener el 14 de marzu al so máximu dirixente [[José Antonio Primo de Rivera]], pero'l pasu a la clandestinidá nun torgar que siguiera perpetando atentaos y participando n'agarraes con mozos socialistes y comunistes.{{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|p=128}}{{Harvnp|Casanova|2007|p=165}}
Los incidentes de mayor trescendencia produciéronse los díes 14 y 15 d'abril. El día 14 tuvo llugar un desfile militar nel Paséu de la Castellana de Madrid en conmemoración del Quintu Aniversariu de la República. Al pie de la tribuna principal españó un artefactu y produciéronse de siguío dellos disparos que causaron la muerte a Anastasio de los Reis, alférez de la [[Guardia Civil]] que taba ellí de paisanu, y mancaron a dellos espectadores. Derechiegos ya izquierdistes acusáronse mutuamente del atentáu. A otru día celebróse l'entierru del alférez que se convirtió nuna manifestación antirrepublicana a la qu'asistieron los diputaos [[José María Gil
Ente abril y xunetu los atentaos y les agarraes protagonizaes por falanxistes causaron más de cincuenta víctimes ente les organizaciones d'esquierda obrera, la mayoría d'elles en Madrid. Unos cuarenta miembros de Falanxe morrieron nesos actos o n'atentaos de represalia de les organizaciones d'esquierda.{{Harvnp|Casanova|2007|p=165}} Tamién fueron oxetu de la violencia los edificios relixosos (un centenar d'ilesies y conventos fueron asaltaos y amburaos){{Harvnp|Gil Pecharromán|1997|pp=129-130}} anque ente les víctimes de la violencia política de febreru a xunetu nun hubo nengún miembru del cleru.{{Harvnp|Casanova|2007|p=171}}
Llinia 60:
Na nueche del domingu 12 de xunetu yera asesináu na cai de Fuencarral de Madrid el teniente de la Guardia d'Asaltu ya instructor de les milicies socialistes [[José del Castillo Sáenz de Tejada]]{{Harvnp|Casanova|2007|p=175}}, que se dirixía al so puestu de trabayu nel Cuartel de Pontejos, probablemente por pistoleros d'estrema derecha pertenecientes a la [[Comunión Tradicionalista]] (o de [[Falanxe Española]]).<ref>Hugh Thomas, tomu I, pág. 230.</ref> El teniente Castillo yera bien conocíu pol so [[activismu]] izquierdista y atribuyíase-y la frase «''Yo nun tiro sobre'l pueblu''» en habiéndose negáu a participar na represión de la [[Revolución d'Asturies]], actu de rebeldía que-y costaría un añu de cárcel.
Como represalia, los compañeros policías del teniente Castillo, dirixíos pol capitán de la [[Guardia Civil]] Fernando Condés, secuestraron na so propia casa y asesinaron na madrugada del día siguiente a [[José Calvo Sotelo]], líder de los monárquicos "alfonsinos" (que nun tuvo nada que ver col asesinatu del teniente Castillo), y abandonaron el cadabre nel depósitu del campusantu de l'Almudena. Nel entierru de Calvo Sotelo, el dirixente monárquicu [[Antonio Goicoechea]] xuró solemnemente “''consagrar la nuesa vida a esti triple llabor: asonsañar el to exemplu, vengar la to muerte y salvar a España''”. Pela so parte, el líder de VENCER, [[José María Gil
Según l'estudiu más completu que se realizó sobre les víctimes mortales como resultáu de la violencia política ente febreru y xunetu de 1936, antes d'empecipiase'l golpe d'estáu, hubo un total de 189 incidentes y 262 muertos, d'ellos 112 causaos pola intervención de les fuercies d'orde públicu. De les 262 víctimes, 148 seríen militantes de la esquierda, 50 de la derecha, 19 de les fuercies d'orde públicu y 45 ensin identificar. Amás esi estudiu constata que'l númberu de víctimes mortales causaes pola violencia política foi menguando nesos cinco meses.{{Harvnp|Cruz|2006|p=167}}
| |||