Diferencies ente revisiones de «Marcu Vitruviu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Actualizando categoríes |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 2:
{{Persona}}
'''Marcu Vitruvio Polión''' (en [[llatín]] ''Marcus Vitruvius Pollio''; c. 80–70 e.C. - c. 15 e.C.) foi un [[arquiteutu]], [[escritor]], [[inxeniería|inxenieru]] y tratadista [[Antigua Roma|romanu]] del [[
== Biografía y obra ==
Llinia 10:
L'últimu llibru ta dedicáu a les máquines: de tracción, elevadoras d'agua y tou tipu d'artefactos bélicos ([[catapulta|catapultes]], [[ballesta|ballestes]], [[tortúa (formación)|tortúes]], etc.). Vitruvio describió perbién la [[turbina hidráulica|rueda hidráulica]] nel cap. X.5. La rueda de Vitruvio yera vertical y l'agua emburriábalo pembaxo; unos [[engranaje]]s teníen la finalidá de camudar la direición del xiru y aumentar la velocidá de les [[muela|mueles]]; calcúlase que cola [[enerxía]] producida por una d'estes ruedes podíen molese 150 [[kg]] de [[trigu]] por [[hora]], ente que dos [[esclavu|esclavos]] solo molíen 7 kg.<ref>Plafón informativu del [[Muséu de la Ciencia y de la Técnica de Cataluña]] ([[Terrassa]])</ref>
[[Archivu:Da Vinci Vitruve Luc Viatour.jpg|thumb|''[[Home de Vitruvio]]'', de [[Leonardo da Vinci]].]]
''De Architectura'', conocíu y emplegáu na [[Edá Media]], imprimir por primer vegada en [[Roma]] en [[1486]], edición del humanista y gramáticu Frai [[Giovanni Sulpicio de Veroli]], ufiertando al artista del [[Renacimientu]], imbuyíu de l'almiración poles virtúes de la cultura clásica tan propiu de la dómina, una canal privilexada por aciu el que reproducir les formes
Les imáxenes qu'ilustren la obra de Vitruvio, nes sos ediciones hasta'l sieglu XVIII, non solo esclarien y enguapecen el tratáu grecorromanu, sinón que son espresión de distintes intenciones y usos qu'esi llibru tuvo na modernidá europea.
Llinia 20:
Vitruvio ye famosu por afirmar nel so llibru ''[[De Architectura]]'' que ciertos edificios públicos tienen d'esibir los trés cualidaes de ''firmitas, utilitas, venustas'' - esto ye, tienen de ser sólidos, preseos, formosos. Estes cualidaes dacuando llámense les ''virtúes de Vitruvio'' o la '''Tríada de Vitruvio'''. Dende'l sieglu XVII, esta Tríada usar pa describir l'arquiteutura polo xeneral, anque la descripción vitruviana de la disciplina ye bien distinta.
Según Vitruvio, l'arquiteutura ye una imitación de la naturaleza. Como les aves y les abeyes constrúin los sos niales, los seres humanos constrúin vivienda a partir de materiales naturales, que-yos da abelugu contra los elementos. Pal perfeccionamiento d'esti arte de la construcción, los griegos inventaron los ordes
A Vitruvio considérase-y dacuando llibremente como'l primer arquiteutu, pero ye más esactu describilo como'l primer arquiteutu romanu qu'escribió rexistros del so campu que sobrevivieron. Él mesma cita a obres mayores, pero menos completes. Yera siquier un pensador orixinal o tenía l'intelectu creativu d'un codificador de la práutica arquitectónica esistente. Tamién hai que señalar que Vitruvio tenía un algame muncho más ampliu que los arquiteutos modernos. Los arquiteutos romanos practicaben una amplia variedá de disciplines; en términos modernos, podríen describise como la combinación d'[[inxenieru|inxenieros]], [[arquiteutu|arquiteutos]], [[Paisaxista|arquiteutos paisaxistes]], artistes y artesanos. Etimológicamente la palabra arquitectu deriva de les pallabres griegues que signifiquen "maestru" y "constructor". El primeru de los diez llibros ocupar de munches temes qu'agora entren nel ámbitu de l'arquiteutura del paisaxe.
| |||