Diferencies ente revisiones de «Antiguu idioma macedoniu»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Correición de testu: -"filogenético" -"filoxenético"
m Preferencies llingüístiques
Llinia 35:
* Según les [[Hestories (Heródoto)|Hestories de Heródoto]] 7.73 (ca. [[440 e.C.]]), los macedonios afirmaben que los ''[[Frigia|frigios]]'' yeren llamaos ''Brygoi'' antes d'emigrar de [[Tracia]] a [[Anatolia]] (alredor del [[Sieglu XIII e.C.|1200 e.C.]]).
* [[Plutarco]] diz, na so obra [[Moralia (Obres morales y de costumes)|Moralia]], que los macedonios usen ''b'' en cuenta de 'ph' ente que los [[Delfos|délficos]] una ''b'' en cuenta de ''p''.
* El términu macedoniu '''{{Polytonic|μάγειρος}}''' ''mágeiros'' 'carniceru' yera un préstamu del dóricu al [[áticu (dialeutu)|áticu]]. Vittore Pisani suxurió un últimu orixe macedoniu pa la palabrapallabra, que taría emparentada con '''{{Polytonic|μάχαιρα}}''' ''[[májaira|mákhaira]]'' 'cuchiellu' (< pie ''*magʰ-'' 'lluchar').
 
El mesmu tratamientu ye conocíu pa otros idiomes paleobalcánicos, y.g. [[idioma frigio|frigio]] ''bekos'' 'pan', [[llingües ilirias|ilirio]] ''bagaron'' 'caliente', pero n'áticu '''{{Polytonic|φώγω}}''' ''phōgō'' 'asáu', tou del PIE *''bʰeh₃g-''. Cuidao que toos estos idiomes conócense al traviés del alfabetu griegu, que nun tien signos pa sonores aspiraes, nun ta claru si la desaspiración tuvo llugar realmente, o si {{Polytonic|β, δ, γ}} escoyéronse como los más cercanos pa espresar les aspiraes sonores.
Llinia 41:
Si '''{{Polytonic|γοτάν}}''' ''gotán'' 'gochu' ta rellacionáu con *''gʷeh₃o-'' 'ganáu', esto podría indicar que les [[consonante labiovelar|labiovelares]] taben intactes, o s'asimilaron a les velares, resultancia distinta al tratamientu del griegu ([[Áticu (dialeutu)|áticu]] '''βοτόν''' ''botón'' 'bestia', '''{{Polytonic|βοῦς}}''' ''boûs'' 'vaca, toru'). Estes esviaciones, sicasí, nun son desconocíes nos dialeutos griegos; compárese'l [[Dóricu (dialeutu)|dóricu]] (espartanu) '''{{Polytonic|γλεπ-}}''' ''glep-'' col griegu común '''{{Polytonic|βλεπ-}}''' ''blep-'', amás del dóricu '''{{Polytonic|γλάχων}}''' ''gláchōn'' y el [[xónicu (dialeutu)|xónicu]] '''{{Polytonic|γλήχων}}''' ''glēchōn'' col griegu común '''{{Polytonic|βλήχων}}''' ''blēchōn''.<ref>Albrecht von Blumenthal, ''Hesychstudien'', Stuttgart, 1930, 21.</ref>
 
Dellos exemplos indiquen que les oclusives [[consonante velar|velares]] sonores ensordáronse, especialmente n'entamu de palabrapallabra: '''{{Polytonic|κάναδοι}}''' ''kánadoi'', 'quexales' (< pie ''*genu-''); '''{{Polytonic|κόμβους}}''' ''kómbous'' 'mueles' (< pie ''*ǵombʰ-''); n'interior de palabrapallabra: '''{{Polytonic|ἀρκόν}}''' ''arkón'' (áticu '''{{Polytonic|ἀργός}}''' ''argós'') y el [[toponimia|topónimo]] macedoniu ''Akesamenai'', del nome [[piería|pierio]] ''Akesamenos'' (si ''Akesa-'' ta emparentáu col griegu ''agassomai'', ''agamai'' 'ablucar'; cf. el nome traciu ''Agassamenos'').
 
En ''[[Les aves]]'' de [[Aristófanes]] atópase la forma [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0058%3Aentry%3D%2317647 '''{{Polytonic|κεβλήπυρις}}'''] ''keblēpyris'' 'páxaru de cabeza colorada', qu'amuesa una oclusiva sonora, al estilu macedoniu, en llugar de la sorda aspirada habitual en griegu: '''{{Polytonic|κεβ(α)λή}}''' ''keb(a)lē'' 'cabeza' frente a '''{{Polytonic|κεφαλή}}''' ''kephalē''.
Llinia 59:
Dellos llingüistes consideren que la llingua macedonia yera una llingua hermana a tolos dialeutos griegos antiguos, y non a cencielles un dialeutu griegu. Si esta visión ye correcta, entós el macedoniu y el griegu podríen ser dos subramas d'un grupu dientro de la indoeuropea, formando un grupu greco-macedoniu, dacuando tamién referíu como grupu '''helénicu'''. Esta terminoloxía podría conducir a tracamundios, una y bones la "caña helénica del indoeuropéu" ye tamién usada sinónimamente cola caña griega (que contién toos dialeutos griegos antiguos y modernos) nun sentíu más estrechu.<ref>{{enllaz rotu|1=[http://cf.linguistlist.org/cfdocs/new-website/LL-WorkingDirs/forms/langs/get-familyid.cfm?CFTREEITEMKEY=IEG Linguist List] |2=http://cf.linguistlist.org/cfdocs/new-website/LL-WorkingDirs/forms/langs/get-familyid.cfm?CFTREEITEMKEY=IEG |bot=InternetArchiveBot }} siendo un partidariu d'esta teoría.</ref>
 
Un númberu de pallabres macedonies, particularmente nel léxicu de Hesiquios, son aldericaes (i.y., dalgunos nun les consideren verdaderes pallabres macedonies) y dalgunes podríen ser malvaes na tresmisión. Asina "abroutes", pue ser lleíu como "abrouwes" ({{Polytonic|αβρουϝες}}), con tau ({{Polytonic|Τ}}) sustituyendo a [[digamma|digamma ({{polytonic|F}})]].<ref>Olivier Masson, "Sur la notation occasionnelle du digamma grec par d'autres consonnes et glosar macédonienne abroutes", ''Bulletin de la Société de linguistique de Paris'', 90 (1995) 231-239.</ref> Si esta palabrapallabra podría incluyise nun dialeutu griegu; sicasí, otres (y.g. [[Antoine Meillet|A. Meillet]]) vease la dental como auténtica y esta palabrapallabra podría quiciabes pertenecer a una llingua indoeuropea distinta del griegu.
 
=== Antiguu dialeutu griegu ===
Llinia 107:
* '''{{Polytonic|ἐταῖροι}}''' ''etaîroi'' 'collacios' nom. pl. (áticu '''{{Polytonic|ἑταῖροι}}''' ''hetaîroi'', PIE *swe-t-aru < forma sufija de *swe)
* '''{{Polytonic|ἴλαξ}}''' ''ílax'' 'encina, de fueya perrene o carbayu escarlata' (Hes. áticu '''{{Polytonic|πρῖνος}}''' ''prînos'', [[Llatín]] ''[[ilex]]'')
* '''{{Polytonic|καλαῤῥυγαί}}''' ''kalarrhugaí'' 'acequias, cabianes' (Hes. '''{{Polytonic|τάφροι}}''' - atribuyíu a [[Amerias]]) -[[A Greek-English Lexicon|LSJ]]: palabrapallabra [[Ambracia|ambraciota]], acc. del Sch.Xen. Iliad 21.259 (na forma '''kalarua''').
* '''{{Polytonic|κάναδοι}}''' ''kánadoi'' 'jaws' nom. pl. (áticu '''{{Polytonic|γνάθοι}}''' ''gnáthoi'', PIE *genu, 'quexal')
* '''{{Polytonic|κάραβος}}''' ''kárabos''