Diferencies ente revisiones de «Personalidá»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Iguo testu: -"contemporaneo" -"contemporáneo" |
m Preferencies llingüístiques |
||
Llinia 6:
== Hestoria del conceutu ==
El conceutu de «personalidá» provien del términu «persona», denominación que s'utilizaba nel llatín clásicu pa la mázcara que portaben los actores de teatru na antigüedá. Sicasí, yá nesi entós falábase nun sentíu amplio y figurao de «persones» pa referise a los roles, ye dicir a «como quién» o «representando a quién» actuaba un determináu actor teatral tres la so mázcara.<ref>{{cita llibru |autor=Varios autor |año=1995|títulu=Lexikon der Psychologie |títulu-trad= Diccionariu de psicoloxía| otros= Publicáu por ''Faktum Lexikoninstitut, prólogu d'Eva Jaeggi| idioma= alemán| añu = 1995 |editorial = Bertelsmann Lexikon Verlag |allugamientu=Múnich |páxina=358| isbn= 3-8094-5006-5}} </ref> El conceutu pasu ente pasu tresfirióse a otres esferes de la sociedá, más allá del teatru, pero na Roma antigua, «persones» yeren solamente los ciudadanos, jurídicamente provistos de derechos (en contraste colos esclavos que nun yeren consideraos persones, cuidao que nun podíen decidir sobre'l so propiu actuar, nin menos entá deliberar sobre'l de los demás). El conceutu taba primeramente bien acutáu a aquellos ciudadanos poderosos, que gociaben d'honra, prestíu y, en respetu a la so dignidá, yeren los únicos posesores de derechos ciudadanos.
Cola llegada de la Era Cristiana, el conceutu de persona camuda de significáu pa poder significar el dogma de la [[Santísima Trinidá|Trinidá]] ([[Dios]] ye unu namái tocantes a la [[naturaleza]], pero trino en persones) y el dogma de la [[Encarnación]] (La segunda Persona de la Trinidá, asumió una naturaleza humana, ensin dexar de tener una naturaleza divina. Esta unión realízase "na persona". Asina, persona pasa a significar, según la definición clásica del filósofu cristianu [[Boecio]] a la ''sustanza individual de naturaleza racional'', y según Tomás de Aquino al "subsistente distintu en naturaleza intelectual". Estremar a la naturaleza, que significa una esencia común a munchos (por casu, "home") de la persona que designa al individuu d'esa naturaleza no que tien de puramente individual. Este ye'l conceutu de persona que pasó con dellos cambeos dacuando, hasta los nuesos díes, y qu'enconta que tou individuu de naturaleza humana ye persona, independientemente de les sos circunstancies biográfiques, xenétiques, sociales o económica, y ye un individuu dotáu d'una especial dignidá. Nos filósofos escolásticos, la
Nel intre de los sieglos, el conceutu de «persona» foise tresformando gradualmente n'unu más xeneral hasta llegar utilizase nel sentíu coloquial actual, esto ye, práuticamente como sinónimu de «ser humanu». Nel contestu d'esti desenvolvimientu conceptual, l'apaición del axetivu «personal» facilitó'l desenvolvimientu del sustantivu «personalidá», utilizáu pa designar la totalidá de característiques personales» que interactúan dinámicamente ente sigo pa producir aquél estilu relativamente estable de desendolcase individual y socialmente qu'un individuu tien.<ref>Ibídem</ref>
Nun tien de confundir se'l conceutu de ''persona'' col de ''personalidá''. Ente que el primeru designa al individuu na so totalidá, el segundu designa un aspeutu so, el conxuntu entamáu de les sos disposiciones a la operación.<ref>{{cita publicación | autor = Echavarría, M.F.| añu = 2010 | títulu = Persona y personalidá. De la psicoloxía contemporánea de la personalidá a la metafísica tomista de la persona | url = https://www.academia.edu/3043935/Persona_y_personalidá._De_la_psicolog%C3%ADa_contempor%C3%A1nea_de_la personalidá_a_la_metaf%C3%ADsica_tomista_de personar| publicación = Espíritu| volume = 59| númberu = 139| páxina = 207-247}}</ref>
| |||