Diferencies ente revisiones de «Quilate»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques
Llinia 5:
== Definiciones ==
; Quilate de xemoloxía (masa)
: [[Unidaes de masa|Unidá de masa]] usada, fundamentalmente, pa pesar xemes y perlles, y embrivida '''ct'''. Nesti sentíu, un ''quilate'' representó históricamente una cientu cuarentava (1/140) parte d'una [[Toma (unidá de masa)|toma]] (205 [[miligramu|miligramos]]).<ref>{{cita web|título=Definición de quilate|url=http://lema.rae.es/drae/srv/search?id=621hfQD9QDXX24vHdyrE|obra=DRAE}}</ref> Dende 1907, cola implantanción del [[Sistema Métricu Decimal]], utilízase'l quilate decimal, que representa un pesu de 200 miligramos (0,2 gramos),<ref name="que-ye">{{cita web|título=¿Qué ye un quilate?|url=http://enroquedeciencia.blogspot.com.es/2011/06/que-ye-un quilate.html}}</ref> por tanto 5 quilates equival a 1 [[gramu]].
; Quilate d'orfebrería (pureza)
: Designa la [[Llei (pureza)|pureza]] del [[oru]] utilizáu nes xoyes. Nesti sentíu, un quilate (embrivíu '''K''' o '''kt''') representa una veinticuatroava (1/24) parte de la masa total de l'aleación que compon el metal (aprosimao'l 4,167%).<ref name="que-ye" /> Por casu, si una xoya fecha con [[oru]] ye de 18 quilates, la so aleación ta fecha de 18/24 (o 3/4) partes d'oru y tien una pureza del 75%, ente que una pieza de 24 quilates ta fecha de 24/24 partes d'oru y polo tanto ye d'oru puro.
Llinia 11:
== Etimología ==
=== Origen del quilate ''masa'' ===
El términu provien de l'antigua palabrapallabra [[Idioma griegu|griega]] ''keration'' (κεράτιον), que significa [[algarroba]], porque les granes d'esti frutu yeren utilizaes na antigüedá pa pesar xemes y xoyes debíu al tamañu y pesu notoriamente uniformes de les granes. Cuando los [[Pueblu árabe|árabes]] adoptaron esta unidá de masa'l nome se deformó a ''quirat'' y ésta se deformó a ''quilate'' al saltar al español.
 
=== Transición al quilate ''pureza'' ===
Nel añu 309&nbsp;a.d. el [[Emperador Romanu]] [[Constantino I]] ordenó acuñar el primera ''[[solidus]]'', una moneda de 24 quilates (masa) d'oru (unos 4,5 gramos), integrada nel [[sistema duodecimal]] romanu de pesos y midíes como {{frac|72}} de llibra,<ref>{{cita llibru|apellíu=Vagi|nombre=David L.|títulu=Coinage and History of the Roman Empire|url=http://books.google.com/books?id=pH9Ok9czKsMC&pg=PA100|fechaacceso=18 de payares de 2011|volume=II: Coinage|añu=1999|editorial=Fitzroy Dearborn|ubicación=Chicago|isbn=1-57958-316-4|páxina=100}}</ref> siendo cada quilate o ''[[siliqua]]'' {{frac|1728}} de llibra.<ref>{{cita llibru|apellíu=Grierson|nome=Philip|títulu=Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection|url=http://books.google.com/books?id=l97WJwbuAWsC&pg=PA8|fechaacceso=18 de payares de 2011|volume=2: pt. 1|añu=1968|editorial=Dumbarton Oaks|ubicación=Washington, DC|isbn=0-88402-024-X|páxina=8}}</ref> El ''[[solidus]]'' (d'onde procede la palabrapallabra castellana ''[[sueldu]]''), y el so equivalente árabe ''[[dinar]]'' (d'onde procede ''[[dineru]]''), fueron la referencia del pesu del oru hasta siquier el sieglu XII, y la so pureza convertir na ''llei'' del oru, esto ye, cuantos quilates-masa (de los 24 totales de la moneda) son oru puro: 24 quilates significa una pureza del 100%, 18 quilates significa que l'aleación contién un 75%, etc.<ref>{{OEtymD|carat|accessdate=10 d'abril de 2016}}</ref>
 
=== Quilate y Kilate ===
La ortografía «kilate» ye incorrecta y non aceptada pola Real Academia Española, al nun tar rellacionada la palabrapallabra col prefixu ''quilu-''.<ref>[http://lema.rae.es/dpd/?key=quilate ''Quilate'' nel Diccionariu Panhispánicu de Duldes]</ref> L'abreviatura de ''quilate masa'' ye "ct" según la grafía francesa ''carat'', mientres la del ''quilate pureza'' ye "K" debíu al términu griegu ''καθαρότητα'' (''katharótita'', “pureza”).
 
== Ver tamién ==