Diferencies ente revisiones de «Alfabetu manual»

* '''Bimanual''', onde se representen convencionalmente los calteres nes distintes falanxes y coxuntures de la mano pasiva (xeneralmente la esquierda, la derecha los [[Zurdera|maniegos]]), usándose l'índiz de la otra mano (dominante) como piqueru señalador. Anque'l so orixe ye bien antiguu, pos yá yera utilizáu polos [[monxu|monxos]] d'[[Irlanda]] nel sieglu VII pa enseñar los calteres de los alfabetos ogámico y llatinullatín, los sordos del [[Reinu Xuníu]] y de dellos otros países del [[Mancomunidá de Naciones|Commonwealth]] -[[Australia]], [[África austral|África del Sur]], [[Nueva Zelanda]], delles zones de [[Canadá]]...- usar inda na actualidá.

* '''Unimanual''', nel que la mano dominante (xeneralmente la derecha) representa gráficamente les lletres impreses en minúscules del [[alfabetu llatinullatín]]. Tien el so orixe n'[[España]], probablemente nes comunidaes de xudíos conversos y nos entamos del sieglu XVI (Gascón y Storch de Gracia, 2004), polo que foi conocíu internacionalmente como ''alfabetu manual español'' y, más modernamente, como ''alfabetu manual internacional''.

Na mayoría de los países que les sos llingües oficiales escribir col alfabetu llatinullatín -y, inclusive, nos países árabes, como [[Exiptu]] o [[Marruecos]], magar qu'afechu a la grafía árabe- usen los sordos, pa representar dichos calteres, un mesmu alfabetu unimanual, basáu nel ''alfabetu manual español''. Anque hai delles leves diferencies ente ellos, la mayoría de configuraciones manuales adoptaes pa representar les lletres del alfabetu llatinullatín son les mesmes.

Pablo Bonet tuvo'l méritu d'haber documentáu y sopelexáu pa la Historia esta aportación comunicativa, nel so llibru editáu en 1620 y que foi bien popular, conocíu na so versión orixinal por dellos famosos maestros de sordos de los sieglos XVII -como [[John Bulwer|Juan Bulwer]] y [[John Wallis|Juan Wallis]] n'Inglaterra, o [[Juan Conrado Ammann]] n'Holanda y Alemaña-, XVIII -tales como [[Jacobo Rodriguez Pereira]] y [[Charles Michel de l'Epée|Carlos Miguel de l´Epée]] en Francia-, o XIX, como [[Laurent Clerc|Lorenzo Clerc]], quien lo llevó de Francia a los Estaos Xuníos de Norteamérica. Foi traducíu, nel Sieglu XIX, a delles llingües europees, lo qu'aumentó la so fama universal. A partir d'esa fonte común, foi adoptáu l'alfabetu manual español en casi tol mundu, con pequeñes variaciones de configuración en delles de les lletres. D'equí la forma común de los alfabetos manuales nos países qu'usen l'alfabetu llatinullatín, onde entá se-y designa como ''alfabetu manual español'' o ''alfabetu manual internacional''.

Un puntu al que ye necesariu referise equí ye la creencia, común ente les xentes del Sieglu XVI, alrodiu de una relación ente les formes de les lletres y les posiciones adoptaes pol tracto vocal p'articular los soníos correspondientes. Esta especie, incomprensible pa la nuesa dómina, basar na tradición cabalística xudía, según la cual les lletres del alfabetu hebréu son d'orixe divín, y tienen en sí mesmes un valor que tesciende'l so calter de meros preseos pa trescribir soníos. Esto foi adoptáu por escritores europeos y aplicáu tamién a la descripción del alfabetu llatinullatín. Pablo Bonet, atendiendo a los sos antecedentes xudíos (los mesmos que Rodríguez Pereira y, probablemente, Ramírez de Carrión) faise ecu d'esta creencia, y dedica dellos fragmentos del so llibru a esplicar la correspondencia qu'esiste ente les formes de les lletres y les posiciones de la boca al articular los soníos correspondientes. Asina'l soníu vocal /a/, por casu, que la so producción implica abrir y relaxar dafechu la boca, rellacionar cola forma de la lletra “A”, vista como una suerte de trompeta que nel llau del ángulu representaba'l gargüelu, y na so parte abierta la canal de la boca abierta, por onde salía l'aire.