Diferencies ente revisiones de «Galenu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Preferencies llingüístiques: -"característica" +"carauterística" |
m Iguo testu: -"see" -"sede" |
||
Llinia 35:
La obra de Galeno basar na tradición [[Hipócrates|hipocrática]], a la que xune elementos del pensamientu de [[Platón]] y [[Aristóteles]], que recibe al traviés del estoicismu de [[Posidonio]]. Amás, tuvo una escelente formación que-y dexó conocer en fondura les distintes escueles médiques del momentu y añedir a tou ello les sos contribuciones orixinales.
El so [[fisioloxía]], por casu, basar nes idees aristotéliques de naturaleza, movimientu, causa y finalidá, cola alma como principiu vital según les idees de Platón, qu'estremaba ente ''alma concupiscible'' (con
== Fisioloxía galénica ==
Llinia 47:
Pa Galeno, y a partir d'él pa tola medicina antigua, los espíritos arrexuntar en tres tipos, correspondientes a los trés tipos d'alma (entendiendo por alma, ''psyché'', el principiu del movimientu y de los cambeos nos seres vivos):
[[Image:Galeni De curandi ratione V00212 00000008.tif|thumb|''De curandi ratione'']]
* '''L'espíritu (''pneuma'') natural''' (que los filósofos solíen denominar “espíritu vexetal o vexetativu”) correspondiente a l'alma concupiscible. Tien la so see nel fégadu, que ye l'órganu fundamental del abdome pa los clásicos; dende'l fégadu, l'espíritu natural espublizar poles venes, que, según la concepción clásica, partiríen del fégadu escontra tol organismu. L'espíritu natural ye'l responsable de les diverses funciones o facultaes (dynámeis) de los órganos del abdome. Les funciones del abdome son precisamente lo qu'un fisiólogu antiguu denominaba les sos virtúes (el términu “virtú” vien de vis, que significa fuercia, y qu'equival en llatín al griegu dy´namis). Poro, los espíritos son los que desencadenen les virtúes de los órganos, y les virtúes identificar coles fuercies que faen funcionar a los órganos. Les virtúes de los órganos abdominales van ser les funciones vexetatives, esto ye, les funciones propies de los vexetales: nutrición y crecedera. Amás, nel abdome tán los órganos de la reproducción, virtú (o función, o facultá) que tamién realicen los vexetales. Acordies con esto, les virtúes (fuercies puestes n'aición polos espíritos) van ser propiedaes de los distintos órganos (el reñón, por casu, tien una virtú curiosa d'el sangre y otres expulsiva de la orina). La unión d'un conxuntu de virtúes que se combinen ente sigo forma una operación (como la purificación d'el sangre con eliminación de la orina). La operación ye por tantu l'aición que realiza un determináu órganu, y puede incluyir delles virtúes coordinaes. Les virtúes abdominales (caúna d'elles correspondiente a un órganu) clasificar en principales (dixestión, crecedera y xeneración) y secundaries (curiosa o apetitiva, retentiva, conversiva, expulsiva o excretiva). L'alimentu ye deglutido, dixeríu y asimiláu (y les borrafes son esaniciaos) gracies a estes virtúes. Hai tamién virtúes psíquiques con
* '''L'espíritu (''pneuma'') vital''': alcontráu nel tórax, que'l so órganu fundamental ye'l corazón (y qu'amás inclúi los pulmones). Correspuende a l'alma irascible, de la que son propies les virtúes o facultaes (dynámeis) vitales. L'espíritu vital sería responsable de les virtúes y operaciones que caltienen la vida: la respiración, el llatíu cardiacu y el pulsu. (Esti postreru nun yera pa los antiguos a cencielles la tresmisión del llatíu cardiacu, sinón una fuercia o virtú propia de la paré arterial, la virtú pulsífica, distinta de la virtú del llatíu cardiacu). Tradicionalmente la muerte determinar pol cese d'estes funciones toráciques (y concebíase como la desapaición del espíritu vital). El pneuma o spiritus vital mover poles arteries a partir del corazón. Pero según el llatíu ye la función del corazón, el pulsu ye la función de les arteries (ye una vis per se, una fuercia autónomo) y la respiración ye la función de los pulmones. Estes son les virtúes o facultaes (dynámeis) vitales principales, siendo les secundaries les mesmes que nel casu del abdome (la curiosa de los pulmones sobre l'aire, la expulsiva del corazón con al respective del sangre, etc.) Tamién nel tórax habría, pa los antiguos, virtúes psíquiques: les llamaes virtúes irascibles, como lo seríen la roxura, la audacia y el so opuestu la medrana, o la esperanza y la desesperación. A partir del corazón, l'espíritu vital tresmitir a tol organismu al traviés del sistema arterial.
* '''L'espíritu (''pneuma'') animal''', que ye'l superior, con
=== Fisioloxía especial galénica ===
|