Diferencies ente revisiones de «Mitu de la creación»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Iguo testu: -"ceador/a" +"creador/a" |
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-Urano +Uranu) |
||
Llinia 96:
El relatu más llargamente aceptáu del empiezu de les coses tal como la recueye la ''Teogonía'' de Hesíodo empieza col [[Caos (mitoloxía)|Caos]], un fondu vacíu. D'este remaneció [[Gea]] (la Tierra) y dellos otros seres divinos primordiales: [[Eros]] (Amor), l'[[Abilsu (relixón)|Abilsu]] (el [[Tártaru (mitoloxía)|Tártaru]]) y el [[Érebo]].<ref name="Theogony116-138">Hesíodo: ''Teogonía'' [[s:Teogonía|116–138]].</ref>
Ensin ayuda masculina, Gea dio a lluz a [[
El pensamientu griegu antiguu sobre poesía consideraba la teogonía como'l xéneru poéticu prototípicu ―el ''mythos'' prototípicu― y atribuyíen-y poderes casi máxicos. [[Orfeo]], el poeta arquetípico, yera tamién l'arquetipu de cantante de teogonías, qu'usaba p'aselar mares y nubes nes ''[[Argonáuticas (Apolonio de Rodas)|Argonáuticas]]'' de Apolonio, y pa trescalar los pedreses corazones de los dioses del [[inframundo]] nel so descensu al [[Hades]]. Cuando [[Hermes]] inventa la [[llira (preséu musical)|llira]] nel ''Himnu homéricu a Hermes'', lo primero que fai ye cantar la nacencia de los dioses.<ref>[http://omacl.org/Hesiod/hymns.html ''Himnu homéricu a Hermes''] (414-435).</ref>
Llinia 102:
La ''Teogonía'' de Hesíodo nun ye solo'l relatu sobre los dioses calteníu más completu, sinón tamién el relatu calteníu más completu de la función arcaica de los poetes, cola so llarga invocación preliminar a les [[Musa|Muses]]. La teogonía foi tamién la tema de munchos poemes güei perdíos, incluyendo los atribuyíos a Orfeo, [[Muséu (poeta)|Muséu]], [[Epiménides]], [[Abaris]] y otros llexendarios profetes, que s'usaben en rituales privaos de purificación y en [[relixón mistérica|ritos mistéricos]]. Hai nicios de que [[Platón]] taba familiarizáu con dalguna versión de la teogonía órfica.<ref name="Betegh147">{{cita llibru|apellíos=Betegh|nome=G.|títulu=The Derveni papyrus|editorial = [[Cambridge University Press]]|añu=2004|isbn = 0-521-80108-7|páxines=147}}</ref>
Unos pocos fragmentos d'estes obres caltener en cites de filósofos [[neoplatonismu|neoplatónicos]] y fragmentos de [[papiru]] apocayá desenterraos. Unu d'estos fragmentos, el [[papiru de Derveni]], demuestra anguaño que siquier nel sieglu V a. C. esistía un poema teogónico-cosmogónicu de Orfeo. Esti poema intentaba superar a la ''Teogonía'' de Hesíodo y la xenealoxía de los dioses ampliar con [[Nix]] (la Nueche) como un empiezu definitivu antes de
Los primeros cosmólogos reaccionaron contra, o dacuando basáronse en, les concepciones mítiques populares qu'esistieren nel mundu griegu por dalgún tiempu. Dalgunes d'estes concepciones populares pueden ser deducíes de la poesía de Homero y Hesíodo. En Homero, la Tierra yera vista como un discu planu llexando nel ríu d'[[Océanu (mitoloxía)|Océanu]] y apoderáu per un cielu semiesféricu con sol, lluna y estrelles. El Sol ([[Helios]]) cruciaba los cielos como auriga y saleaba alredor de la Tierra nuna copa dorada pela nueche. Podíen dirixise oraciones y emprestar xuramentu pol sol, la tierra, el cielu, los ríos y los vientos. Les fisuras naturales considerábense popularmente entraes a la morada soterraña de Hades, llar de los muertos.<ref>{{cita llibru|apellíos=Algra|nome=K.|títulu=The Cambridge History of Hellenistic Philosophy|editorial = Cambridge University Press|añu=1999|isbn = 0-521-61670-0|capítulu=The beginnings of cosmology|páxines=45}}</ref>
| |||