Diferencies ente revisiones de «Acorde»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (- la resultancia + el resultáu ) |
m Iguo testu: -"pág." +"páx." |
||
Llinia 7:
[[Archivu:II V I for wikipedia.png|thumb|300px|Progresión harmónica de 6 acordes. Nótese que, nes notes del [[pentagrama]], al acorde de ''sol'' con novena (G9) fálta-y la quinta y qu'al acorde de ''sol'' con novena y cuarta suspendida (G9les sos) fálta-y la tercera.]]
En [[música]] y [[teoría musical]], un '''acorde''' consiste nun conxuntu de trés<ref group="n.">Esiste una esceición, y ye l'acorde de [[quinta]], que consta namái de dos notes.</ref> o más [[nota musical|nota]]s distintes que suenen simultáneamente y que constitúin una unidá [[Harmonía|harmónica]].<ref>[[Joaquín Zamacois]]: ''Tratáu d'harmonía (I)''. 2006. ISBN 84-8236-232-1.
Les combinaciones de dos notes suelen llamase díadas, les de trés, tríadas, les de cuatro, tetradas, les de cinco, quintíadas, les de seis, sextíadas, y les de siete, septíadas.
Llinia 195:
L'acorde de séptima menguada ye un recursu musical bien utilizáu en determinaos estilos. Treslladando de trés en trés [[semitonos]] cualquier postura que contenga estes notes, va llograse cada vez un nuevu acorde coles mesmes notes que l'anterior y la tónica rotada.
Na [[guitarra]], la postura más común y senciella pa esti acorde, y bien fácil de [[tresporte|treslladar]], ta nos cuatro primeres cuerdes: 4
Dientro de los acordes menguaos, esiste otru con una séptima menor, llamáu semidisminuido (Por casu, pa Sol menguáu, les notes seríen les siguientes: G, B{{música|bemol}}, D{{música|bemol}}, F)
Llinia 247:
* ''Fa'' quinta (''Fa5'', F5) = ''fa'' - ''do'' n'estáu fundamental. F C.
Los acordes de 5
Tamién s'usa enforma esti tipu d'acordes na música [[New Age (música)|New Age]].New Wave.
Llinia 400:
N'acordes de trés notes esisten solamente tres tipos d'inversiones:
* '''Estáu fundamental''': realmente nun ye una inversión sinón l'acorde nel so estáu natural, cola tónica nel baxu.<ref>Joaquín Zamacois: ''Tratáu d'harmonía, llibru I''. 2006. ISBN 84-8236-232-1. Ap. 32.
:* ''do''<sub>2</sub>, ''el mio''<sub>2</sub>, ''sol''<sub>2</sub>;
:* ''do''<sub>2</sub>, ''sol''<sub>3</sub>, ''el mio''<sub>4</sub>;
:* ''do''<sub>2</sub>, ''el mio''<sub>3</sub>, ''sol''<sub>3</sub>; etc.
* '''Primer inversión''', cola tercera nel baxu.<ref name="Zamacoisp30">Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru I''. 2006. ISBN 84-8236-232-1. Ap. 32.
:* ''el mio''<sub>2</sub>, ''sol''<sub>2</sub>, ''do''<sub>3</sub>;
:* ''el mio''<sub>2</sub>, ''do''<sub>3</sub>, ''sol''<sub>3</sub>;
Llinia 449:
=== Otres formes d'inversión ===
[[Louis Villermin]], nel so llibru ''Harmonía ultramoderna'', describe la inversión simétrica» como aquella constituyida por aquel acorde formáu dende la nota estrema del d'orixe, coles mesmes distancies esactamente, pero tomaes en sentíu inversu.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
El compositores que practiquen la escritura ''vertical'', dientro de la «Politonía» formen, obviamente, munches otres combinaciones harmóniques, de clasificación imposible pol so eleváu númberu y variación.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
=== Esplicación práutica de les inversiones ===
Llinia 480:
La posición de los acordes, según tengan les voces más o menos alloñaes ente sigo, definir coles siguientes denominaciones:
* '''Disposición xunida, estrecha, zarrada, amacera''': los trés voces cimeres, quitando'l baxu, queden zarraes nuna llende más amenorgada qu'el de la [[octava]].<ref>Joaquín Zamacois: ''Tratáu d'harmonía, llibru I''. 2006. ISBN 84-8236-232-1. Ap. 64 a.
:* ''do''<sub>1</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''sol''<sub>2</sub> - ''do''<sub>3</sub> (hai un intervalu de sesta ente ''el mio''<sub>2</sub> y ''do''<sub>3</sub>);
:* ''do''<sub>1</sub> - ''do''<sub>2</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''sol''<sub>2</sub> (hai un intervalu de quinta ente ''do''<sub>2</sub> y ''sol''<sub>2</sub>);
:* ''do''<sub>1</sub> - ''sol''<sub>1</sub> - ''do''<sub>2</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> (hai un intervalu de sesta ente ''sol''<sub>1</sub> y ''el mio''<sub>2</sub>).
* '''Disposición espaciada, ancha, abierta, llarga''': la separación ente los trés voces cimeres, quitando'l baxu, ye mayor que la ''octava''.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru I''. 2006. ISBN 84-8236-232-1. Ap. 64 b.
:* ''do''<sub>1</sub> - ''sol''<sub>1</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''do''<sub>3</sub> (hai un intervalu d'undécima ente ''sol''<sub>1</sub> y ''do''<sub>3</sub>);
:* ''do''<sub>1</sub> - ''do''<sub>2</sub> - ''sol''<sub>2</sub> - ''el mio''<sub>3</sub> (hai un intervalu de décima ente ''do''<sub>2</sub> y ''el mio''<sub>3</sub>);
:* ''do''<sub>1</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''do''<sub>3</sub> - ''sol''<sub>3</sub> (hai un intervalu de décima ente ''el mio''<sub>2</sub> y ''sol''<sub>3</sub>).
* '''Disposición mista, semiancha, ponte''': los trés voces cimeres atopar a la distancia esacta d'una ''octava''.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru I''. 2006. ISBN 84-8236-232-1. Ap. 64 c.
:* ''do''<sub>1</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''sol''<sub>2</sub> - ''el mio''<sub>3</sub> (hai un intervalu d'octava ente ''el mio''<sub>2</sub> y ''el mio''<sub>3</sub>);
:* ''do''<sub>1</sub> - ''sol''<sub>1</sub> - ''el mio''<sub>2</sub> - ''sol''<sub>2</sub> (hai un intervalu d'octava ente ''sol''<sub>1</sub> y ''sol''<sub>2</sub>).
Llinia 523:
:* L'acompañamientu al pianu de cantar «[[Let it be (cantar)|Let it be]]» na [[partitura]] orixinal puede considerase como una llinia de baxos en [[contrapuntu]] con una serie d'acordes nes octaves más [[soníu agudu|agudes]]. Arrexuntando n'acordes toos les notes de los dos primeros [[Compás musical|compases]] resulta lo siguiente (úsase la [[notación anglosaxona]] (CDEFGAB) para mayor simplicidá; ente paréntesis indica la octava relativa a la octava media del pianu):
:: (Tiempu de [[4/4]], a 75-80 [[Pulsaciones per minutu|BPM]]).
:: Acorde global [1
:: So absolutu [1
:: Acorde global [2
:: So absolutu [2
::: A destacar que, del acorde de G/F{{música|sosteníu}} (Sol/<sub>''fa''{{música|sosteníu}}</sub>) [[trescripción (música)|trescritu]] na nuesa llista d'acordes, namái esiste ''realmente'' na composición una nota, el ''fa''{{música|sosteníu}} (F(-2)), anque, por razones de [[harmonía]], esta nota bien pue interpretase como un anticipu ([[síncopa (música)|síncopa]]) del siguiente acorde (Sol, G) na parte [[acentu musical|débil]] (en concretu, la postrera [[semicorchea]]) del primera compás. De siguío amuésase por qué trescribimos esi acorde y non otru.
Llinia 568:
== Clasificación de los acordes según l'ataque de les sos notes ==
* Acorde «compactu», «sólidu», «en bloque», «plegáu» o «placado»: les notes son atacaes simultáneamente.<ref name="Zamacoisp333">Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Acorde «disueltu», «líquidu», «esplegáu» o «arpegiado»: les notes son atacaes socesivamente.<ref name="Zamacoisp333" /> Exemplu: ''do'', ''el mio'', ''sol'',...
* Acorde «rotu» o «estazáu»: les notes son atacaes por socesión d'intervalos harmónicos.<ref name="Zamacoisp333" /> Exemplu: ''do''+''el mio'', ''el mio''+''sol'', ''do+sol'',...
Llinia 575:
== Causes qu'inflúin na perceición de les disonancies ==
Al analizar una formación harmónica, especialmente si ye disonante, hai que tener en cuenta toles causes que pueden contribuyir a que les disonancies queden más o menos n'evidencia o resulten en mayor o menor grau comprensibles pal oyíu.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* La <o>disonancia preparada</o> (esto ye, tomada por movimientu oblicuu) ye siempres más nidiu que la ensin preparar. La preparación, nunes notes estrañes, va al cargu de la nota real, y n'otres realizar la mesma nota estraña.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* La disonancia acúsase tantu más cuanto mayor <o>importancia [[ritmu|rítmica]]</o> tien la nota que da llugar a ella. Por ello, una disonancia en tiempu débil va acusase menos qu'en tiempu o parte semifuerte, y ésta menos qu'otra en tiempu fuerte.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Les <o>disonancies derivaes del [[semitonu]]</o> (yá sía'l mesmu semitonu, el so [[#Inversiones|inversión]] o la so ampliación) son más intenses que les que se deriven del [[tonu (intervalu musical)|tonu]].<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Cuanto mayor ye la <o>separación de les notes</o> na disonancia, menor ye la intensidá de la mesma.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Cuanto mayor ye'l númberu de <o>notes entemedies</o> ente los dos que formen la disonancia, menos se manifiesta esta.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Cuanto más equilibrada ye la <o>disposición de la totalidá del acorde</o>, no que se refier a la separación de les voces ente sigo, más equilibrada y satisfactoria ye tamién la sonoridá del conxuntu.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Cuanto mayor <o>brevedá</o> esiste nel contautu harmónicu de dos notes en disonancia, menor importancia tien.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* El <o>[[timbre musical|timbre]]</o> de les distintes notes d'un acorde inflúi na nuesa perceición del mesmu. Por ello, nun nos suena igual un acorde formáu por dellos preseos qu'otru por unu solu.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
{{cita|El so efeutu ye particularmente intensu cuando s'oi l'ataque simultáneu de la [[sofitamientu]] na parte vocal y de la nota real na parte aguda del acompañamientu. Esti choque bastante axatáu, que munchos compositores nuevos y acompañantes fréngoles esfórciense, equivocadamente, n'evitar, prauticar con toa naturalidá [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], l'oldéu de la melodía idealmente nidia.}}
* L'efeutu d'un mesmu intervalu disonante (una segunda, una séptima, etc.) nun ye igual en tolos <o>rexistros</o> o [[tesitura]]s. Al executar acordes disonantes al pianu, por casu, va reparase que nun rexistru grave l'amplitú de la vibración de les cuerdes va dar llugar a ciertu tracamundiu ente los soníos, de forma que la disonancia nun se percibe clara; paez más un soníu gruesu que dos soníos distintos. Nun rexistru central, los soníos acusar con tola so personalidá, y la disonancia percíbese neta y categórica. Nun rexistru agudu, de nuevu percíbese menos y esmuzse con muncha mayor facilidá. Eaglefield Hull escribe, en ''L'harmonía moderna'':<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
{{cita|Nun se piensa abondo na parte tan importante que xuega n'Harmonía'l grau d'elevación del soníu. Munchos de los más bellos acordes independientes son posibles namái según la rexón sonora onde hayan d'atopase y na cual ye-yos fácil evaporarse.}}
* La diferencia de <o>intensidá</o> y <o>volume</o> de les notes del intervalu tamién determina la calidá de la disonancia. El <o>matiz</o> ye otru aspeutu a considerar: nun se percibe igual una disonancia en [[pianissimo]] qu'en [[fortissimo]].<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Un factor adicional a considerar ye'l <o>redolada musical</o>. Al igual que, por un efeutu ópticu, nun vemos igual el blancu sobre negru que'l blancu sobre gris, por un efeutu auditivu, tampoco oyemos igual una disonancia arrodiada de consonancies qu'una disonancia arrodiada de disonancies. Una combinación harmónica qu'al empiezu d'una composición pueda paecenos agria, va paecer muncho menos, si'l llinguaxe xeneral de la composición ye francamente disonante, nel intre d'ésta. L'oyíu avezar a les disonancies y reacciona tantu menos cuanto más s'aportuna nelles.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Una tema musical, cuanto mayor ye la so <o>personalidá</o> y <o>brevedá</o>, meyor imponse al escuchu y a la memoria. Si la tema repitir, cada repetición familiarízanos más con él, y, a mayor familiaridá, mayor compresión y aceptación del oyíu pa les combinaciones harmóniques atrevíes que presente.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Esiste una tesis [[contrapuntu|contrapuntística]] fuera de toa dulda qu'establez qu'el <o>interés melódicu</o> de les partes imponer al harmónicu de les relaciones mutues siempres qu'aquel ye lo bastante fuerte, claro ya independiente por que el oyíu pueda percibilo de manera concreta.<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Los factores qu'intervienen na música pura» son bien distintos de los que lo faen en <o>otros xéneros</o>. Nuna [[sinfonía]], les sensaciones son esencialmente musicales, cosa que nun asocede nuna [[ópera]], [[ballet]], [[poema sinfónicu]] o [[cantar]]. Nestos postreros, esisten otros elementos (escenes visuales, títulu y lletra del cantar, [[llibretu]] de la ópera, etc.) que realcen la música en sí mesma, de tal suerte que la intelixencia establez la necesaria coordinación ente'l soníu y el so significáu, y el resultáu ye la comprensión per parte del oyente-espectador d'efeutos musicales que difícilmente podría entender ensin tou ello. Asina, por casu, ante l'audición de ''[[Don Quixote (poema sinfónicu)|Don Quixote]]'' de [[Richard Strauss]], cuando la orquesta describe'l balido de los corderos, el nuesu oyíu, aidáu pola intelixencia, nun se va sosprender poles sonoridaes especiales escrites pol compositor nin nos va asoceder pensar nel resolución de les disonancies» o nel analís harmónicu del acorde».<ref>Joaquín Zamacois. ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
* Los [[composición musical|compositores]] [[Edá Moderna|modernos]] y [[Edá Contemporánea|contemporaneos]] buscaron y busquen producir sonoridaes nueves, al marxe de toa clasificación d'acorde definíu, pola fusión de diversos soníos (p. ex., distintos acordes) n'unu solu, amiestu resultante de los diversos combinaos. Pero'l compositor llucha con inconvenientes que nun esisten pal pintor. El compositor tien qu'intentalo puramente a base de simultaneidaes de distancies de [[semitonu]], con cuenta de unes anulen a les otres y apaeza la nueva sonoridá escorrida. Por esta y por otres razones munchos reclamen la introducción na música cultivada de distancies más pequeñes que'l semitonu, como los tercios y los cuartos de tonu. Hai que tener en cuenta la persecución d'esta finalidá, al analizar les columnes de soníos, aparentemente discordantes, qu'el compositores escriben. Gran númberu de vegaes les resultaos pal oyente son bien de menos alarmantes de lo que fai presumir la llectura, con cantidá de [[sosteníu|sosteníos]] y [[bemol]]es.<ref>Joaquín Zamacois: ''Tratáu d'harmonía, llibru III''. 7
== Notes ==
| |||