Diferencies ente revisiones de «Alcobendas»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Iguo testu: -"see" -"sede"
m correición de topónimos
Llinia 1:
{{Llocalidá}}
 
'''Alcobendas''' ye un [[Conceyu d'España|conceyu]] d'[[España]] perteneciente a la [[Comunidá de Madrid]]. Atopar a 15 [[kilómetru|km]] al norte de la [[Madrid|capital]] y a 669 metros d'[[altitú]]. Parte colos conceyos de [[San Sebastián de los ReisReyes (España)|San Sebastián de los ReisReyes]], al norte; Madrid, al oeste y al sur; y [[Paracuellos de Jarama]], al este. En 2016 cuntaba con una población de 113 340 habitantes.
 
== Símbolos ==
Llinia 11:
== Xeografía ==
===Allugamientu===
[[Archivu:SanseYAlcobendasDesdeAvión.jpg|thumb|left|Vista del continuu urbanu ente Alcobendas y [[San Sebastián de los ReisReyes]]. Alcobendas atopar al sur; esto ye, a la derecha nesta fotografía.]]
El centru de la ciudá ta asitiada a una altitú de 669&nbsp;[[msnm]].<ref name=altitú>{{Cita web|url=http://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/conceyos/alcobendas-id28006|editor=Axencia Estatal de Meteorología|títulu=Datos d'altitú pa Alcobendas na páxina de previsión meteorolóxica de AEMET provenientes del Nomenclátor xeográficu de conceyos y entidaes de población del Institutu Xeográficu Nacional}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/conceyos/ayuda|editor=Axencia Estatal de Meteorología|títulu=Interpretación: Predicción por conceyos|urlarchivo=https://web.archive.org/web/20130313224755/http://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/conceyos/ayuda|fechaarchivo=13 de marzu de 2013}}</ref> El conceyu de Alcobendas parte colos conceyos de [[Madrid]], [[San Sebastián de los ReisReyes]] y [[Paracuellos de Jarama]]. Destaca tamién que les ciudaes de Alcobendas y San Sebastián de los ReisReyes tán dixebraes tan solo por dos calles continues, l'Avenida d'España y l'Avenida de Madrid.
 
<center>
Llinia 18:
|-----
| width ="20%" align="center" | ''Noroeste:'' [[Madrid]]
| width ="30%" align="center" | ''Norte:'' [[San Sebastián de los ReisReyes]]
| width ="20%" align="center" | ''Nordés:'' [[San Sebastián de los ReisReyes]]
|-----
| width ="20%" align="center" | ''Oeste:'' [[Madrid]]
Llinia 98:
D'inciertu orixe, pero tan antiguu como'l so probable nome celta, Alcobendas tien la so primer cita documentada nel añu 1208 al dase llendes ente Madrid y Segovia pol rei [[Alfonsu VIII de Castiella]]. Foi una aldega de l'alfoz de Madrid hasta l'añu 1369 en qu'Enrique II la venció a Pedro González de Mendoza en premiu pol so sofitu na guerra contra'l so hermanu Pedru I. El so nietu Iñigo López de Mendoza, el marqués de Santillana, permutó col conde de Gelves, Gonzalo de Guzmán, los sos derechos sobre Alcobendas colos de la villa de Torija (Guadalaxara) nel añu 1453 para, de la mesma ésti, faer lo propio en 1454 con Diego Romero, alcalde mayor de Toledo, en cuenta de la villa vallisoletana de Valdenebro. En 1457, tres trueque cola villa toledana de Carmena, apaez el señoríu en posesión de Diego Arias Dávila, contador mayor de Castiella, a que los sos descendientes, los condes de Puñonrostro, va pertenecer Alcobendas hasta l'añu 1811 en que sumen los señoríos.
 
La xurisdicción de los señores de Alcobendas nun llegaba más allá del perímetru del caserío del pueblu, "hasta les goteres de les sos últimes cases", perteneciendo a la de Madrid tol campu circundante onde'l alcobendeño trabayaba, de suerte tal que tenía que soportar una doble carga impositiva, pechando ante'l so señor y ante la villa de Madrid. Esta sobrecarga tributaria, acompañada d'una tiránica actitú per parte del so señor Juan Arias Dávila motivó que dellos alcobendenses asitiar nun próximu cuetu de la xurisdicción de Madrid y solicitaren vecindá al so conceyu. Nacía asina'l vecín San Sebastián de los ReisReyes nel añu 1492 al amparu d'una bien trazada política antiseñorial del conceyu de Madrid y de los [[Reis Católicos]] nel so intentu de restar fuercia a la nobleza. Equí empezaron les percegueres ente los habitantes d'unu y otru pueblu que semaríen, mientres sieglos, de querelles y pleitos les instancies xudiciales.
 
Nel sieglu XVII Alcobendas vivió dos estraordinarios y afamaos milagros certificaos poles xerarquíes eclesiástiques: el de la sudoración del Cristu de la columna en 1646, y el de la multiplicación del vinu d'una pequeña tinaja en 1677. Yá nel sieglu XIX sufriría l'azote del invasor francés dende 1808 hasta la so lliberación por L'Encerriscáu. En 1822 les Cortes aprobaron les llendes del términu municipal que güei conocemos, y en 1823, dende Alcobendas, el duque de Angulema llanzaba'l so proclama derrocáu'l réxime lliberal nacíu del golpe del xeneral Del Riego. Nel sieglu XX la guerra civil y los sos años de postguerra fueron sufiertos por Alcobendas como en tantos otros llugares, y a mediaos de sieglu va empezar un fenómenu inmigratorio que va faer pasar al pueblu de tener 1.985 habitantes en 1940 a 3.748 en 1960, y a censar 25.074 nel añu 1970. Una crecedera desbordante y desordenáu col que se produció'l cambéu sociolóxicu de pueblu a ciudá coincidente colos últimos años del [[franquismu]] y los alboreceres de la [[Transición española]].
Llinia 188:
| style=background:#FF0000; align=center |'''{{tc|Llinia 3 (Interbús)|3|color=white}}''' || Regueru de la Vega - Sotu de la Moraleja - El Encinar de los Reyes
|- aling=left
| style=background:#FF0000; align=center |'''{{tc|Llinia 5 (Interbús)|5|color=white}}''' || [[Estación de Reis Católicos|San Sebastián de los ReisReyes]] - [[Estación de Marqués de la Valdavia|Alcobendas]] - [[Estación de La Moraleja|El Sotu de La Moraleja]] || rowspan=5|[[Interbús|InterBus]]
|- aling=left
| style=background:#FF0000; align=center |'''{{tc|Llinia 6 (Interbús)|6|color=white}}''' || [[Estación de Valdelasfuentes|Estación FFCC Valdelasfuentes]] - Polígonu Industrial
|- aling=left
| style=background:#FF0000; align=center |'''{{tc|Llinia 9 (Interbús)|9|color=white}}''' || Alcobendas ([[Estación de Alcobendas-San Sebastián de los ReisReyes|Estación FFCC]]) - Alcobendas ([[Estación de La Moraleja|Regueru de la Vega]])
|- aling=left
| style=background:#ffcc33; align=center |'''{{tc|Llinia 10 (Interbús)|10|color=white}}''' || Circular
Llinia 205:
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 151 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">151</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - [[Estación de Alcobendas-San Sebastián de los Reyes|Alcobendas]] || rowspan=14|[[Interbús]]
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 152C (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">152C</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - [[Estación de Reis Católicos|San Sebastián de los ReisReyes]] (Devesa Vieya)
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 153 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">153</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - [[Estación de Marqués de la Valdavia|Alcobendas]] - [[Estación de Baunatal|Rosa Luxemburgu]]
Llinia 211:
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 153B (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">153B</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Pinar de Chamartín|Pinar de Chamartín]]) - [[Estación de Marqués de la Valdavia|Alcobendas]] - [[Estación de Baunatal|Rosa Luxemburgu]]
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 154 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">154</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Chamartín|Chamartín]]) - [[Estación de Baunatal|San Sebastián de los ReisReyes]] Circular ''(por [[Fuencarral]])''
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 154C (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">154C</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - [[Estación de Reis Católicos|San Sebastián de los ReisReyes]] (Avenida Quiñones)
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 155 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">155</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - Sotu de La Moraleja
Llinia 219:
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 155B (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">155B</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - El Encinar de los Reyes
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 156 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">156</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - [[Estación de Reis Católicos|San Sebastián de los ReisReyes]] (Polígonu Industrial Moscatelares)
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 157 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">157</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - Alcobendas- Paséu de la Chopera
Llinia 225:
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 157C (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">157C</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - Alcobendas (Valdelasfuentes)
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 158 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">158</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Pinar de Chamartín|Pinar de Chamartín]]) - [[Estación de Alcobendas-San Sebastián de los Reyes|Alcobendas- San Sebastián de los ReisReyes]] (Tempranales)
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 159 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">159</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Plaza de Castiella|Plaza de Castiella]]) - Regueru de la Vega
Llinia 237:
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 827 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">827</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Canillejas|Canillejas]]) - [[Tres Canto]] || rowspan=3|[[Doroteo Casáu Montes]]
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 827A (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">827A</span>]]</font>''' || [[Estación de Manuel de Falla|Alcobendas]] - [[Estación de Baunatal|San Sebastián de los ReisReyes]]- [[Estación de Cantoblanco Universidá|Universidá Autónoma]]
|- align=left
| style=background:#319B17; align=center |'''[[Llinia 828 (Interurbanos Madrid)|<span style="color:white">828</span>]]</font>''' || Madrid ([[Estación de Canillejas|Canillejas]]) - [[Estación de Cantoblanco Universidá|Universidá Autónoma]]
Llinia 310:
 
== Intereses ==
La hestoria d'esta llocalidá tuvo y ta amestada a la del conceyu vecín de [[San Sebastián de los ReisReyes (España)|San Sebastián de los ReisReyes]], fundáu por unos vecinos de Alcobendas que fuxeron de les dures condiciones de vida impuestes pol so señor, Arias Dávila. Anguaño namái tán dixebraos por cuatro calles (Avenida d'España, Avenida de Madrid, Avenida del Xuncal y Gloria Fuertes) nes que cada cera pertenez a unu de los conceyos. Nes últimes décades pasóse d'una hostilidá recíproca tradicional d'oríxenes históricos a compartir dellos servicios públicos como:
*Estación de tren [[cercaníes]] Alcobendas-[[San Sebastián de los ReisReyes]]
*[[Delegación de Facienda]]
*Comisaría [[Cuerpu Nacional de Policía|Policía Nacional]]