|
==Visión de conxuntu==
L'idioma más utilizáu nel mundu ye'l l'[[idioma inglés]], nel que tienen competencia más de 1 500 millones d'usuarios en tol mundu.<ref>[http://www.ethnologu5y.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size]</ref> , siguíu del [[idioma español]] y del [[francés|idioma francés]]. La espansión internacional d'[[idioma árabe|árabe]] tien la so razón histórica nes [[Espansión musulmana|conquistes islámiques]] medievales y la posterior [[arabización]] de [[Oriente Mediu]] y [[África del Norte]], y tamién esiste como [[llingua llitúrxica]] ente les comunidaes musulmanes fuera del [[mundu árabe]]. El [[Mandarín estándar|chinu estándar]] (mandarín) ye'l reemplazu direutu del [[chinu clásicu]], que foi una [[llingua franca]] hestórica del [[alloñáu oriente]] hasta'l [[sieglu XX]], y anguaño tien la función d'apurrir un llinguaxe común faláu ente falantes de distintos y mutuamente inintelixibles llingües chines, non solo dientro de la mesma [[China]] (ente los [[Etnia han|chinos Han]] y otros grupos étnicos non rellacionaos), sinón tamién ente ciudadanos viviendo en comunidaes de la diáspora china por tol mundu, amás de ser enseñada como segunda llingua internacional. El [[idioma rusu]] foi utilizáu nel [[Imperiu rusu]] y [[Xunión Soviética]], y na actualidá ta n'usu y llargamente reconocíu n'árees de [[Europa central]] y [[Europa oriental|oriental]] y en [[Asia del Norte]] y [[Asia Central]], que yeren antes parte de la Xunión Soviética, o del antiguu [[bloque soviéticu]], y sigue siendo la llingua franca na [[Comunidá d'Estaos Independientes]]. El [[idioma alemán]] sirvió como llingua franca en gran parte d'Europa mientres sieglos, sobremanera pal [[Sacru Imperiu Romanu]] y l'[[Imperiu austru-húngaru]]. Sigue siendo una importante segunda llingua en gran parte d'Europa central y oriental, y na comunidá científica internacional.
Otros idiomes importantes nun s'utilicen llargamente en dellos continentes, pero tuvieron una importancia internacional como la ''[[llingua franca]]'' utilizada nun hestóricu [[imperiu]]. Estos inclúin el [[griegu koiné]] nel mundu helenísticu dempués de les conquistes de [[Alexandru Magnu]], y nos territorios de la [[Imperiu bizantín]], [[llatín]] nel [[Imperiu romanu]] y el llinguaxe llitúrxicu estándar pa los fieles católicos en tol mundu, [[Chinu clásicu]] n'[[Asia]] na [[China imperial]], el [[idioma persa]] mientres la dómina antiguo y medieval y mientres l'[[Imperiu persa]], y nel pasáu sirvió como segunda llingua franca del [[mundu islámicu]] dempués del árabe;<ref> Seyyed Hossein Nasr, ''Islam: Religion, History, and Civilization'', HarperCollins, 2003.</ref> el [[sánscritu]] nos periodos antiguo y medieval de dellos estaos en [[Asia del Sur]], el [[sudeste asiáticu]] y [[Asia Central]], y al igual que'l llatín foi una importante llingua llitúrxica de la [[relixones védiques]].
|
